گزارش هفتگی نقض حقوق بشر در کردستان
ساسان امجدی
samjadi@gmail.com
کردیش پرسپکتیو:
در هفته‌ای که گذشت، خانواده‌ی یک دانشجوی کرد پس از یک سال سکوت، ادعای مسئولان امنیتی و قضایی کشور را مبنی بر خودکشی فرزندشان که جنازه‌ی وی دو روز پس از احضار به اداره اطلاعات اصفهان پیدا شد را تکذیب نمودند.
کشته شدن یک زندانی عادی و خود سوزی مادر وی، وضعیت وخیم جسمانی رحیم رشی پس از 37 روز اعتصاب غدا، شرایط نامناسب جسمانی و اعمال فشار بر برخی از زندانیان عقیدتی و همچنین تداوم بازداشت های گسترده فعالان سیاسی و مدنی از جمله موارد نقض حقوق بشر در کردستان طی هفته گدشته بود.
علاوه بر این، در هفته گذشته کشتار کاسبکاران در مناطق مرزی همچنان ادامه یافت و دویست و هفتاد و هشتمین مورد از به آتش کشیدن های جنگل های کردستان توسط انجمن سبز چیا به ثبت رسید.
مرگ در اداره اطلاعات اصفهان و زندان ارومیه
پس از گذشت یک سال از مرگ مشکوک "محمد جواد پرنداخ" دانشجوی کرد دانشگاه صنعتی اصفهان در اداره اطلاعات این شهر، برادر وی در مصاحبه‌ای با "روز" اعلام کرد که محمد جواد خودکشی نکرده و شکایت خانواده او از ماموران اطلاعات و قاضی پرونده تاکنون نتیجه‌ای به دنبال نداشته است.
محمد جواد پرنداخ، جوان 25 سال اهل گیلانغرب استان کرمانشاه و از فعالان مدنی دانشگاه صنعتی اصفهان پس از شرکت در تجمع دانشجویان این دانشگاه در خرداد ماه 88، به اداره اطلاعات اصفهان احضار و پس از دو روز جسد بی جان وی پیدا شد.[1]
روز یک شنبه، 30 مردادماه، "بهمن مسعودی" یکی از زندانیان عادی محبوس در زندان مرکزی ارومیه، در سلول انفرادی و زیر شکنجه جان خود را از دست داد.
به دنبال انتشار این خبر، صبح روز دوشنبه اول شهریور ماه، مادر این زندانی با حضور در مقابل درب اصلی زندان مرکزی ارومیه پس از ریختن بنزین به روی خود، اقدام به خودسوزی نمود.[2]
وضعیت فعالان دربند: رشی پس از 37 روز همچنان در اعتصاب غذا
وضعیت جسمانی رحیم رشی، فعال زندانی کرد پس از گذشت سی و هفت روز از شروع اعتصاب غذا به وخامت گرایید، به طوری که نامبرده به سختی قادر به راه رفتن می باشد.
مسئولان بهداری زندان مهاباد به این فعال کرد که دچار کاهش وزنی به میزان پنجاه درصد شده است سرم غذایی تزریق نموده‌اند.
آقای رشی در جلسه دادگاه شکستن اعتصاب غذای خود را مشروط به آزادی کامل از زندان عنوان نموده است.
رحیم رشی روز 28 تیرماه توسط نیروهای امنیتی در مهاباد دستگیر شد و فردای همان روز در اعتراض به بازداشتش دست به اعتصاب غذا زد.[3]
"هیوا رحمانی" دیگر فعال محبوس در زندان ارومیه نیز در شرایط نامساعد جسمانی به سر می برد.
رحمانی چند ماه پیش توسط نیروهای امنیتی به اتهام اقدام علیه امنیت ملی و مطرح نمودن مسئله ملی و ناسیونالیسم کرد دستگیر گردید.
وی مسئول نشریه دانشجویی "روانگه" می باشد که در دانشگاه ارومیه منتشر می شد. این نشریه پس از انتشار دو شماره از آن از سوی اداره حراست دانشگاه توقیف گردید .[4]
با گذشت حدود دو ماه از بازداشت "مختار اسدی" دبیر زبان انگلیسی مدارس کردستان و عضو کانون صنفی معلمان ایران، نامبرده همچنان ممنوع الملاقات می باشد.
این معلم کرد که تا پیش از بازداشت از سوی نیروهای امنیتی در شهرستان کرج مشغول به تدریس بود. به تازگی دو سال تبعید را پشت سر گذاشته و متاهل و دارای دو فرزند است.
آقای اسدی در بند 209 زندان اوین نگهداری می شود و تاکنون تنها موفق به برقراری 3 الی 4 تماس تلفنی کوتاه با خانواده ی خود شده است.[5]
از سوی دیگر مقامات قضایی شهر مهاباد نیز با اعطای مرخصی به یک زندانی کرد به نام "شورش مام رحمان" به دلیل امنیتی بودن اتهام نامبرده مخالفت نمودند.
این فعال کرد که حدود یک سال است در زندان به سر می برد به اتهام همکاری با احزاب اپوزیسیون به تحمل 5 سال حبس محکوم شده است.[6]
برخورد فیزیکی یکی از سربازان زندان مهاباد با یک زندانی اهل سردشت به نام "کریم هلویی" باعث آسیب دیدن دندان وی گردید.
کریم هلویی که به اتهام درگیری با مأمورین بازداشت شده هم اکنون بصورت زندان باز در خارج از بند کار می کند.[7]
بازداشت ها
"بهزاد کردستانی" شاعر و نویسنده کرد، روز سه شنبه مورخ 2 شهریورماه از سوی نیروهای اطلاعات در حوالی منزل خود در شهرستان مریوان دستگیر شد.
این فعال کرد پیشتر نیز از سوی ستاد خبری اطلاعات شهرستان مریوان، چندین بار احضار و مورد بازجویی قرار گرفته بود.
یک روز پس از بازداشت آقای کردستانی، دادگاه انقلاب شهر مریوان، قرار بازداشت موقتی را به مدت یک ماه برای وی صادر نمود.[8]
از سوی دیگر با گذشت بیش از 90 روز از بازداشت موقت مختار هوشمند، مسئول انجمن هنرهای تجسمی شهر مریوان، قرار بازداشت وی به مدت یک ماه دیگر تمدید گردید.
پس از گذشت 20 روز از ناپدید شدن دو تن از موسسان کانون زاگروس دانشگاه تبریز به اسامی "دلیر روزگرد" و "غیاث نادرزاده"، مشخص گردید که نامبردگان از سوی نیروهای اطلاعاتی استان کردستان بازداشت شده‌اند.
روزگرد اهل شهرستان سقز و نادرزاده از اهالی شهرستان پاوه، 20 روز پس از ناپدیدشدنشان طی یک تماس تلفنی کوتاه با خانواده هایشان، از بازداشت خود توسط ماموران امنیتی خبر دادند.
از اتهامات این دو شهروند کرد هیچ اطلاعی در دست نیست.[9]
در هفته‌ای که گذشت در شهرستان سقز نیز، دو تن به اسامی هیوا معتمدی و کمال الهی توسط نیروهای امنیتی در این شهر بازداشت شدند.
این دو شهروند که در اواخر مردادماه بازداشت گردیدند روز پنج شنبه چهارم شهریور ماه از بازداشتگاه به زندان مرکزی سقز منتقل شدند. اتهام آنان همکاری با گروههای مخالف نظام عنوان شده است.[10]
احکام صادره
دادگاه تجدید نظر استان کردستان حکم صادره بر علیه یک شهروند کرد را از یک سال زندان به 5 سال حبس به صورت تعلیق تغییر داد.
"امیر فرجی" که به اتهام همکاری با احزاب کردستانی به یک سال زندان و به اتهام خروج غیر قانونی از کشور به پرداخت جریمه نقدی محکوم شده بود، پس از آنکه به حکم صادره اعتراض نمود، دادگاه تجدید نظر استان حکم مذکور را به 5 سال حبس تعلیقی تغییر داد.[11]
همچنین شعبه 10 دادگاه تجدید نظر ارومیه نیز حکم صادره برای یکی از فعالان کارگری به نام "خسرو بوکانی" از سوی دادگاه بدوی را تائید و به نامبرده ابلاغ نمود.
این فعال کارگری از سوی شعبه اول دادگاه انقلاب ارومیه به اتهام عضویت در کمیته هماهنگی برای کمک به ایجاد تشکلهای کارگری به دو سال زندان محکوم شده بود.[12]
کاسبکاران کرد همچنان آماج حملات مسلحانه
در ادامه کشتار کاسبکاران کرد، تیراندازی نیروهای امنیتی در مناطق مرزی شهر اشنویه به روی کاسبکاران سه کشته و زخمی به جای گذاشت.
در پی شلیک مستقیم نیروهای امنیتی در منطقه مرزی "کیله شین" از توابع شهر اشنویه، "مصطفی چایچی" جان خود را از دست داد و دو کاسبکار دیگر زخمی شدند.
طی هفته گذشته نیز بر اثر تیراندازی نیروهای نظامی به سوی کاسبکاران کرد، چهار شهروند کرد کشته و زخمی شدند.[13]
علاوه بر این عصر روز سه شنبه مورخ یکم شهریور ماه، بازارچه‌ی مرزی "سپیاران" واقع در منطقه"خواکورک" مورد حمله نیروهای سپاه پاسداران قرار گرفته و دو دستگاه خودرو و میزان قابل توجه‌ای از کالاهای متعلق به کاسبکاران کرد توسط این نیروها به آتش کشیده شود.
بازار مرزی سپیاران در سه کیلومتری مرز میان اقلیم کردستان عراق و ایران قرار دارد.[14]
کردستان همچنان در آتش
در ادامه به آتش کشیدن جنگل ها و مراتع کردستان، روز چهارشنبه سوم شهریورماه شعله‌های آتش جنگلها و طبیعت "رشه‌دی، سلسی و پلی" را هم درنوردید .
این آتش سوزی ها که به گفته شاهدان عینی به صورت تعمدی صورت می گیرد، از تاریخ 23 اردیبهشت ماه به شکل گسترده‌ای جنگل های مریوان و سروآباد را در برگرفته و هم اینک دامنه‌های وسیعی از پوشش جنگلی رشته کوههای کبیر کوه ایلام و مواردی از جنگلهای کرمانشاه را نیز در خود گرفته است.[15]
انجمن سبز چیا تعداد این آتش سوزی ها را از تاریخ 23 اردیبهشت لغایت سوم شهریور ماه، 278 مورد اعلام نموده است.
کشته شدن یک زندانی عادی و خود سوزی مادر وی، وضعیت وخیم جسمانی رحیم رشی پس از 37 روز اعتصاب غدا، شرایط نامناسب جسمانی و اعمال فشار بر برخی از زندانیان عقیدتی و همچنین تداوم بازداشت های گسترده فعالان سیاسی و مدنی از جمله موارد نقض حقوق بشر در کردستان طی هفته گدشته بود.
علاوه بر این، در هفته گذشته کشتار کاسبکاران در مناطق مرزی همچنان ادامه یافت و دویست و هفتاد و هشتمین مورد از به آتش کشیدن های جنگل های کردستان توسط انجمن سبز چیا به ثبت رسید.
مرگ در اداره اطلاعات اصفهان و زندان ارومیه
پس از گذشت یک سال از مرگ مشکوک "محمد جواد پرنداخ" دانشجوی کرد دانشگاه صنعتی اصفهان در اداره اطلاعات این شهر، برادر وی در مصاحبه‌ای با "روز" اعلام کرد که محمد جواد خودکشی نکرده و شکایت خانواده او از ماموران اطلاعات و قاضی پرونده تاکنون نتیجه‌ای به دنبال نداشته است.
محمد جواد پرنداخ، جوان 25 سال اهل گیلانغرب استان کرمانشاه و از فعالان مدنی دانشگاه صنعتی اصفهان پس از شرکت در تجمع دانشجویان این دانشگاه در خرداد ماه 88، به اداره اطلاعات اصفهان احضار و پس از دو روز جسد بی جان وی پیدا شد.[1]
روز یک شنبه، 30 مردادماه، "بهمن مسعودی" یکی از زندانیان عادی محبوس در زندان مرکزی ارومیه، در سلول انفرادی و زیر شکنجه جان خود را از دست داد.
به دنبال انتشار این خبر، صبح روز دوشنبه اول شهریور ماه، مادر این زندانی با حضور در مقابل درب اصلی زندان مرکزی ارومیه پس از ریختن بنزین به روی خود، اقدام به خودسوزی نمود.[2]
وضعیت فعالان دربند: رشی پس از 37 روز همچنان در اعتصاب غذا
وضعیت جسمانی رحیم رشی، فعال زندانی کرد پس از گذشت سی و هفت روز از شروع اعتصاب غذا به وخامت گرایید، به طوری که نامبرده به سختی قادر به راه رفتن می باشد.
مسئولان بهداری زندان مهاباد به این فعال کرد که دچار کاهش وزنی به میزان پنجاه درصد شده است سرم غذایی تزریق نموده‌اند.
آقای رشی در جلسه دادگاه شکستن اعتصاب غذای خود را مشروط به آزادی کامل از زندان عنوان نموده است.
رحیم رشی روز 28 تیرماه توسط نیروهای امنیتی در مهاباد دستگیر شد و فردای همان روز در اعتراض به بازداشتش دست به اعتصاب غذا زد.[3]
"هیوا رحمانی" دیگر فعال محبوس در زندان ارومیه نیز در شرایط نامساعد جسمانی به سر می برد.
رحمانی چند ماه پیش توسط نیروهای امنیتی به اتهام اقدام علیه امنیت ملی و مطرح نمودن مسئله ملی و ناسیونالیسم کرد دستگیر گردید.
وی مسئول نشریه دانشجویی "روانگه" می باشد که در دانشگاه ارومیه منتشر می شد. این نشریه پس از انتشار دو شماره از آن از سوی اداره حراست دانشگاه توقیف گردید .[4]
با گذشت حدود دو ماه از بازداشت "مختار اسدی" دبیر زبان انگلیسی مدارس کردستان و عضو کانون صنفی معلمان ایران، نامبرده همچنان ممنوع الملاقات می باشد.
این معلم کرد که تا پیش از بازداشت از سوی نیروهای امنیتی در شهرستان کرج مشغول به تدریس بود. به تازگی دو سال تبعید را پشت سر گذاشته و متاهل و دارای دو فرزند است.
آقای اسدی در بند 209 زندان اوین نگهداری می شود و تاکنون تنها موفق به برقراری 3 الی 4 تماس تلفنی کوتاه با خانواده ی خود شده است.[5]
از سوی دیگر مقامات قضایی شهر مهاباد نیز با اعطای مرخصی به یک زندانی کرد به نام "شورش مام رحمان" به دلیل امنیتی بودن اتهام نامبرده مخالفت نمودند.
این فعال کرد که حدود یک سال است در زندان به سر می برد به اتهام همکاری با احزاب اپوزیسیون به تحمل 5 سال حبس محکوم شده است.[6]
برخورد فیزیکی یکی از سربازان زندان مهاباد با یک زندانی اهل سردشت به نام "کریم هلویی" باعث آسیب دیدن دندان وی گردید.
کریم هلویی که به اتهام درگیری با مأمورین بازداشت شده هم اکنون بصورت زندان باز در خارج از بند کار می کند.[7]
بازداشت ها
"بهزاد کردستانی" شاعر و نویسنده کرد، روز سه شنبه مورخ 2 شهریورماه از سوی نیروهای اطلاعات در حوالی منزل خود در شهرستان مریوان دستگیر شد.
این فعال کرد پیشتر نیز از سوی ستاد خبری اطلاعات شهرستان مریوان، چندین بار احضار و مورد بازجویی قرار گرفته بود.
یک روز پس از بازداشت آقای کردستانی، دادگاه انقلاب شهر مریوان، قرار بازداشت موقتی را به مدت یک ماه برای وی صادر نمود.[8]
از سوی دیگر با گذشت بیش از 90 روز از بازداشت موقت مختار هوشمند، مسئول انجمن هنرهای تجسمی شهر مریوان، قرار بازداشت وی به مدت یک ماه دیگر تمدید گردید.
پس از گذشت 20 روز از ناپدید شدن دو تن از موسسان کانون زاگروس دانشگاه تبریز به اسامی "دلیر روزگرد" و "غیاث نادرزاده"، مشخص گردید که نامبردگان از سوی نیروهای اطلاعاتی استان کردستان بازداشت شده‌اند.
روزگرد اهل شهرستان سقز و نادرزاده از اهالی شهرستان پاوه، 20 روز پس از ناپدیدشدنشان طی یک تماس تلفنی کوتاه با خانواده هایشان، از بازداشت خود توسط ماموران امنیتی خبر دادند.
از اتهامات این دو شهروند کرد هیچ اطلاعی در دست نیست.[9]
در هفته‌ای که گذشت در شهرستان سقز نیز، دو تن به اسامی هیوا معتمدی و کمال الهی توسط نیروهای امنیتی در این شهر بازداشت شدند.
این دو شهروند که در اواخر مردادماه بازداشت گردیدند روز پنج شنبه چهارم شهریور ماه از بازداشتگاه به زندان مرکزی سقز منتقل شدند. اتهام آنان همکاری با گروههای مخالف نظام عنوان شده است.[10]
احکام صادره
دادگاه تجدید نظر استان کردستان حکم صادره بر علیه یک شهروند کرد را از یک سال زندان به 5 سال حبس به صورت تعلیق تغییر داد.
"امیر فرجی" که به اتهام همکاری با احزاب کردستانی به یک سال زندان و به اتهام خروج غیر قانونی از کشور به پرداخت جریمه نقدی محکوم شده بود، پس از آنکه به حکم صادره اعتراض نمود، دادگاه تجدید نظر استان حکم مذکور را به 5 سال حبس تعلیقی تغییر داد.[11]
همچنین شعبه 10 دادگاه تجدید نظر ارومیه نیز حکم صادره برای یکی از فعالان کارگری به نام "خسرو بوکانی" از سوی دادگاه بدوی را تائید و به نامبرده ابلاغ نمود.
این فعال کارگری از سوی شعبه اول دادگاه انقلاب ارومیه به اتهام عضویت در کمیته هماهنگی برای کمک به ایجاد تشکلهای کارگری به دو سال زندان محکوم شده بود.[12]
کاسبکاران کرد همچنان آماج حملات مسلحانه
در ادامه کشتار کاسبکاران کرد، تیراندازی نیروهای امنیتی در مناطق مرزی شهر اشنویه به روی کاسبکاران سه کشته و زخمی به جای گذاشت.
در پی شلیک مستقیم نیروهای امنیتی در منطقه مرزی "کیله شین" از توابع شهر اشنویه، "مصطفی چایچی" جان خود را از دست داد و دو کاسبکار دیگر زخمی شدند.
طی هفته گذشته نیز بر اثر تیراندازی نیروهای نظامی به سوی کاسبکاران کرد، چهار شهروند کرد کشته و زخمی شدند.[13]
علاوه بر این عصر روز سه شنبه مورخ یکم شهریور ماه، بازارچه‌ی مرزی "سپیاران" واقع در منطقه"خواکورک" مورد حمله نیروهای سپاه پاسداران قرار گرفته و دو دستگاه خودرو و میزان قابل توجه‌ای از کالاهای متعلق به کاسبکاران کرد توسط این نیروها به آتش کشیده شود.
بازار مرزی سپیاران در سه کیلومتری مرز میان اقلیم کردستان عراق و ایران قرار دارد.[14]
کردستان همچنان در آتش
در ادامه به آتش کشیدن جنگل ها و مراتع کردستان، روز چهارشنبه سوم شهریورماه شعله‌های آتش جنگلها و طبیعت "رشه‌دی، سلسی و پلی" را هم درنوردید .
این آتش سوزی ها که به گفته شاهدان عینی به صورت تعمدی صورت می گیرد، از تاریخ 23 اردیبهشت ماه به شکل گسترده‌ای جنگل های مریوان و سروآباد را در برگرفته و هم اینک دامنه‌های وسیعی از پوشش جنگلی رشته کوههای کبیر کوه ایلام و مواردی از جنگلهای کرمانشاه را نیز در خود گرفته است.[15]
انجمن سبز چیا تعداد این آتش سوزی ها را از تاریخ 23 اردیبهشت لغایت سوم شهریور ماه، 278 مورد اعلام نموده است.
منابع:
[13]،[8]،[3]: روانیوز
[10]،[7]،[6]: آژانس مکریان
[5]،[2]: خبرگزاری هرانا
[11]،[4]: کردستان میدیا
[15]،[14]: رنسانس نیوز
[1]: روز
[9]: کمیته گزارشگران حقوق بشر
[12]: کمیته هماهنگی برای کمک به ایجاد تشکلهای کارگری
