ادیـب بـرومـند
جبهه ملی ایران ادعاهای واهی امارات را درباره جزایرسه گانه بشدت محکوم می کند
نام «امارات» شناخته می شونداز عهد داریوش کبیر جزوی از سرزمین ایران و فرمان پذیر شاهان این کشور بوده اند. از اواخر دوران قاجار، سیاست تجاوزگراستعماری به اراضی شیخ نشین ها مانند بسیاری از نقاط جهان دست اندازی کرده وباعنوان حمایت از خودمختاری آنها شیخ یا امیری را برای هریک از نواحی اطراف تعیین کرده و موجب قطع روابط آنها با ایران شده است .
این سیاست پس از سالها سوء استفاده و بهره برداری از مخازن زیرزمینی این شیخ نشین ها سرانجام تصمیم به عمران وسامان بخشی آن نواحی گرفته است وشیخ یا امیری را بظاهر مستقل قلمداد کرده به آنها زیرعنوان « اتحادامارات » موقعیت کشوری بخشیده است . این امارات اکنون به اتکای همان سیاست استعماری پا را از گلیم خود فراتر کشیده و ابوموسی ودو جزیره دیگر را که سال های متمادی درمالکیت ایران بوده ، از آن خویش پنداشته واجازه جسارت در ادعای مالکیت آنها را با پرروئی وگزافه اندیشی بخود داده اند. این اظهارات بی پایه که هرچندگاه از حلقوم بیگانه پناهان بیرون می آیدموجب خشم شدید ملت غیورایران گردیده وبرای رویاروئی با امارات ازجان ودل اعلام آمادگی کرده اند .
جبهه ملی ایران که همواره نگهبانی و حفظ تمامیت خاک ایران را نخستین اصل برنامه سیاسی خود قرارداده وآماده جانفشانی درین راه مقدس است ، اکنون هم آهنگ با هم میهنان وطنخواه خود با بانگ بلند ادعاهای واهی امارات را درباره جزایرسه گانه بشدت محکوم میکند ومهیای ستیزه گری در باره حفظ تمامیت کشور است.
تهران – 30 فروردینماه 1391
ادیـب بـرومـند
این سیاست پس از سالها سوء استفاده و بهره برداری از مخازن زیرزمینی این شیخ نشین ها سرانجام تصمیم به عمران وسامان بخشی آن نواحی گرفته است وشیخ یا امیری را بظاهر مستقل قلمداد کرده به آنها زیرعنوان « اتحادامارات » موقعیت کشوری بخشیده است . این امارات اکنون به اتکای همان سیاست استعماری پا را از گلیم خود فراتر کشیده و ابوموسی ودو جزیره دیگر را که سال های متمادی درمالکیت ایران بوده ، از آن خویش پنداشته واجازه جسارت در ادعای مالکیت آنها را با پرروئی وگزافه اندیشی بخود داده اند. این اظهارات بی پایه که هرچندگاه از حلقوم بیگانه پناهان بیرون می آیدموجب خشم شدید ملت غیورایران گردیده وبرای رویاروئی با امارات ازجان ودل اعلام آمادگی کرده اند .
جبهه ملی ایران که همواره نگهبانی و حفظ تمامیت خاک ایران را نخستین اصل برنامه سیاسی خود قرارداده وآماده جانفشانی درین راه مقدس است ، اکنون هم آهنگ با هم میهنان وطنخواه خود با بانگ بلند ادعاهای واهی امارات را درباره جزایرسه گانه بشدت محکوم میکند ومهیای ستیزه گری در باره حفظ تمامیت کشور است.
تهران – 30 فروردینماه 1391
ادیـب بـرومـند
افزایش تنش در بحرین در آستانۀ برگزاری مسابقات اتومبیالرانی فرمول یک در منامه
در حالیکه روز یکشنبه مسابقات اتومبیلرانی فرمول یک بحرین در منامه پایتخت این کشور برگزار خواهند شد، و از روز جمعه قهرمانان حاضر در این رقابت ها نخستین مراحل آزمایشی را بروی پیست "سخیر" آغاز کردند، شب گذشته زد و خورد های بسیاری میان مأمورین امنیتی بحرینی و تظاهرکنندگان و مخالفین دولت حاکم رخ داد.
تنها چند ساعت قبل از آغاز نخستین مراحل مقدماتی و حضور اتومبیلهای فرمول یک بروی پیست"سخیر"، در چند کیلومتری این مکان و بدور ازهتل های مجلل محل اقامت قهرمانان و همراهان تیم های حاضر در این مسابقات، در حومه های شیعه نشین پایتخت بحرین درگیری های شدیدی میان تظاهرکنندگان و فعالان سیاسی مخالف دولت از یک سو و مأمورین امنیتی این کشور از سوی دیگر بوقوع پیوست.
باوجود اعتراضهای بین المللی برای عدم برگزاری مسابقات فرمول یک بحرین و با توجه به اینکه سال گذشته این مرحله از رقابتها از تقویم رسمی فرمول یک حذف شده بود، حاکمان رژیم آل خلیفه و همچنین حکومت عربستان سعودی از مدتها قبل تلاش داشتند تا با تبلیغات رسانه ای بین المللی شرایط را برای برگزاری مسابقات فرمول یک مناسب نشان دهند.
برگزاری این مسابقات در منامه برای دولت حاکم بحرین از اهمیت خاصی برخوردار است، چرا که گذشته از جنبه های اقتصادی ، برگزاری چنین مسابقاتی از لحاظ تبلیغاتی در سراسر جهان و همچنین وجهۀ بین المللی برای کشور میزبان از اهمیت خاصی برخوردار است.
بحرین از سال گذشته و رویدادهای موسوم به بهارعرب در وضعیتی بحرانی به سر می برد، یعنی زمانیکه حکومت سلطنتی سنی مذهب این کشور به شدت تظهاهرات و مخالفین خود را سرکوب کرد .
مخالفین و فعالان سیاسی این کشور اعلام کرده اند که قصد دارند از برگزاری این رویداد در بحرین و حضور رسانه های بین المللی استفاده کنند و با برگزاری سه روز موسوم به "روزهای خشم" تظاهرات بزرگی را راه اندازی کنند.
با وجود تأکید مکرر مقامات بحرینی مبنی بر تأمین امنیت تیم های شرکت کننده و رسانه های جهانی در این مسابقات، روز گذشته اعضای تیم "فرس ایندیا" با پرتاب کوکتل مولوتوف مورد حمله قرار گرفتند و نیروهای امنیتی و نظامی بحرینی حضور خود را در منامه تقویت کرده اند.
ایران حاکمیت خود بر سه جزیرۀ مورد بحث خلیج فارس را به سازمان ملل یادآوری کرد
به دنبال بحران پدید آمده میان جمهوری اسلامی ایران و شورای مشارکت خلیج پیرامون سه جزیرۀ ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک پس از سفر محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری اسلامی به جزیرۀ ابوموسی، ایران در نامه ای به سازمان ملل متحد حاکمیت خود را بر این سه جزیرۀ خلیج فارس یاد آور شد.
نمایندگی دائمی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد در نامه ای خطاب به رییس شورای امنیت سازمان ملل، ایالات متحدۀ آمریکا و همچنین بان کی مون دبیر کل سازمان ملل متحد با رد قاطعانۀ ادعاهای بی اساس سفرای عربستان سعودی و امارات متحدۀ عربی در مورد جزایر سه گانه ایرانی تأکید کرد که: "جزایر ابوموسی،تنب بزرگ و تنب كوچک همواره بخش لاینفک سرزمین ایران بوده است".
نمایندگی دائمی ایران در سازمان ملل در ادامۀ نامۀ خود می افزاید:" دیدار اخیر رئیس جمهوری اسلامی ایران از جزیره ابوموسی و تمام اقدامات انجام شده در این جزیره، بر پایه حق حاكمیت و اصول تمامیت ارضی ایران انجام شده است."
در بخش دیگری از این نامه آمده است که جمهوری اسلامی ایران با تأكید بر اهمیت روابط برادرانه و حسن همجواری در خلیج فارس همواره معتقد بوده است كه مذاكرات سازنده بین جمهوری اسلامی ایران و مقام های امارات متحدۀ عربی باعث گسترش روابط در حوزه های مختلف بوده و به رفع هرگونه سوء تفاهم كه ممكن است به واسطه اجرای ترتیبات ناشی از سند مبادله شده در سال 1971 بوجود آمده باشد، كمک می كند.
همچنین در این نامه نمایندگی دائمی ایران در سازمان ملل متحد افزوده است که:" به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران مایلیم تاكید كنیم كه تنها نام صحیح تاریخی كه در سطح جهانی برای حوزه آبی بین ایران و شبه جزیره عربستان به رسمیت شناخته شده و خود سازمان ملل نیز بر آن تأكید دارد، نام "خلیج فارس" می باشد".
متناسب با رشد سریع علم و دانش، روز به روز از تعداد دین باوران جهان کاسته می شود. زیرا بیشتر سرحدات فرمانروایی" خدا" در ادیان کلاسیک، بخصوص نوع ابراهیمی آن، اینک به تصرف شاخه های مختلف علوم درآمده است. امروز، تنها همین "برخورد دهنده هادرون"، در"سرن"، با شبیه سازی پیدایش اونیورسال ما در "مهبانگ" ، بسیاری از وظایفی را که دین بردوش آفریدگار نهاده بود، به گردن گرفته و به پاس قدردانی از او، کوچکترین ذره بنیادین (بوزون هیگز)را هم که نیرو، انرژی و جرم را به وحدت می رساند، "ذره خدا" نام نهاده است. البته استنباطی کاملا متفاوت از تعاریف دینی از خدا، حتی در بین ۶هزار دانشمند "سرن"، همچنان وجود دارد و احتمالا هیچگاه محو نخواهد شد؛ نه بخاطر ابهام در "چگونگی" پیدایش جهان، که به گفته استیون هاوکینگ، جوابش به خدا نیازی ندارد، بلکه برای بی پاسخ ماندن همیشگی "چرایی" آن.
ولی آیا می توان چنین مباحث علمی- فلسفی را وارد حوزه سیاست کرد و برای ضربه فنی کردن رقبای استراتژیک مورد استفاده قرار داد؟ پاسخ مسلما مثبت است. زیرا عرصه ای وجود ندارد که از انگولک های سیاسی در امان باشد. در این مورد خاص هم باید توجه داشت که دین و مذهب، چون هر کالای دیگری در بازار سیاست، نه بر اساس کیفیت، بلکه با محاسبه سود و زیانش در نبرد قدرت ها، ارزش گذاری می شود. غربی ها برای مقابله با اتحاد شوروی و کمونیسم، سال ها این تعبیر مارکس از دین را که: "افیون توده هاست"، در بوق می کردند، تا اکثریت مطلق مردم دین باور جهان را از آنان بترسانند. حتی بدین منظور،آمریکا به ایجاد گروه های مذهبی افراطی، چون القاعده و طالبان مبادرت کرد. ولی پس از فروپاشی شوروی، سیاستی کاملا متفاوت در پیش گرفتند، زیرا حربه اسلام افراطی، به دست رقیب تازه نفس، چین، افتاده بود. دردو سال اخیر نیز بار دیگر شاهد آنیم که آمریکا و شرکاء، برای تسلط بر تتمه کشورهای عرب سکولار و دوست روسیه، چون لیبی و سوریه، کارت های اسلام افراطی را از بایگانی بیرون آورده اند. در چنین وضعیتی است که دلبستگان آمریکا و اسرائیل، به ج.ا که می رسند، با اسلام و حکومت دینی، بسیار علمی و حقوق بشری، برخورد می کنند، تا شاید بتوانند بر موج آزادی خواهی مردم و بخصوص جوانان سوار شوند، ولی در لیبی و سوریه، عقب مانده ترین گرایشات اسلامی را مورد پشتیبانی قرار می دهند.
آناتول فرانس می گوید: "حتی اگر ۵۰ میلیون نفر هم به یک چیز احمقانه اعتقاد داشته باشند، آن چیز همچنان یک چیز احمقانه است". این جمله که هم اکنون آذین بخش صفحه اول یکی از تارنماهای چپ نیز هست، هر خواننده ای را، چون اشعار حافظ مصداق خود می بیند. بسیاری وقتی آن را می خوانند، موردی مشخص، چون مذهب، را در ذهن تجسم می کنند و با رضایت خاطر از فاصله شان با "حماقت مذهبی"، به درایت خویش درود می فرستند. یک مومن مذهبی ولی برعکس، "خدانشناس"هایی را به ذهن می آورد که از "لذت تقرب به بارگاه الهی" بی نصیبند. ولی وقتی ما با "عالم سیاست" سروکار داریم، دقیقا برای آن که خدای ناکرده کردار و گفتارمان، علی رغم میلمان، احمقانه از آب در نیاید، مجبوریم که هر حکمی را در ترازوی منافع خود، خانواده، ملت، و یا مردم جهان قرار دهیم و آن زمانی که عیارش را با این محک ها آزمودیم، آگاهانه تصمیم بگیریم که چگونه با آن برخورد کنیم. از این رو، روشنفکر "آته ایست" ایرانی یا اسرائیلی، با وجود آن که باورهای شخصی خود را ازاصول اسلام و یهودیت، بسیار دور می بیند، ولی نمی تواند به نقش آن ها در شرایط مشخص تاریخی، برای حفظ منافع ملی، بی توجه باشد.
همان گونه که در قدیم، شهرها و قصبات، پیرامون آب و آبادی شکل می گرفت، قدرت ملی نیز حول محور باور، ارزش و منافع مشترک افراد واقوام بوجود می آید و از آن تغذیه می کند. روشنفکری که به خیال خود، پایش را از چاله خرافات و جهالت مذهبی بیرون می گذارد، می تواند بلافاصله با افتادن در چاه ضدیت با مذهب، هم پیوند خود با اکثریت افراد جامعه اش را بگسلد و هم به منافع خود و کشورش آسیب رساند. در اینجا دیگر برداشت آیه وار از حکم آناتول فرانس، نمی تواند چراغ راه باشد. وگرنه نتیجه اینچنین خواهد شد:
- کسانی که با اعتقادات مذهبی، در جنگ با عراق کشته شدند، و در هر جنگ احتمالی دیگر نیز در صف اول قرار می گیرند، اگر "۵۰ میلیون نفر" هم باشند، در نظر بسیاری و همچنین مطابق تبلیغات رقبای استراتژیک ایران، "احمق" هستند؛
- کسانی که با گرایشات ملی گرایانه، حاضرند برای حفظ تمامیت ارضی ایران مبارزه کنند، در نظر کسانی که با همین انگیزه ها، خواهان جدایی جغرافیایی از ایران هستند، "احمق" هستند؛
- اقلیت های ملی که به کمک رقبای استراتژیک ایران، فکر جدایی در سر دارند، در نظر مذهبی ها و ملی گراها، "احمق" هستند.
به بیان دیگر: همه "احمق"! هستند، ایضا کسی که جزء این گروه ها نیست ولی در هر حال، با آن ها در یک کشتی نشسته است.
۵۰ میلیون نفر معتقد به یک چیز احمقانه و یا یک چیز ظاهرا غیراحمقانه، اوراق بهاداری هستند که در جهان سیاست نقد می شوند و مورد معامله قرار می گیرند. تخصص قدرتمندان نه فقط شناسایی بلکه ایجاد چنین کانون هایی است. همه ما نیز به صورتی اجتناب ناپذیر، چه بخواهیم و چه نخواهیم در این بازی نامطلوب شرکت داریم و تنها در انتخاب بین گزینه های "بد" و "بدتر" است که می توانیم به حفظ فاصله از "حماقت" دلخوش باشیم.
ولی آیا می توان چنین مباحث علمی- فلسفی را وارد حوزه سیاست کرد و برای ضربه فنی کردن رقبای استراتژیک مورد استفاده قرار داد؟ پاسخ مسلما مثبت است. زیرا عرصه ای وجود ندارد که از انگولک های سیاسی در امان باشد. در این مورد خاص هم باید توجه داشت که دین و مذهب، چون هر کالای دیگری در بازار سیاست، نه بر اساس کیفیت، بلکه با محاسبه سود و زیانش در نبرد قدرت ها، ارزش گذاری می شود. غربی ها برای مقابله با اتحاد شوروی و کمونیسم، سال ها این تعبیر مارکس از دین را که: "افیون توده هاست"، در بوق می کردند، تا اکثریت مطلق مردم دین باور جهان را از آنان بترسانند. حتی بدین منظور،آمریکا به ایجاد گروه های مذهبی افراطی، چون القاعده و طالبان مبادرت کرد. ولی پس از فروپاشی شوروی، سیاستی کاملا متفاوت در پیش گرفتند، زیرا حربه اسلام افراطی، به دست رقیب تازه نفس، چین، افتاده بود. دردو سال اخیر نیز بار دیگر شاهد آنیم که آمریکا و شرکاء، برای تسلط بر تتمه کشورهای عرب سکولار و دوست روسیه، چون لیبی و سوریه، کارت های اسلام افراطی را از بایگانی بیرون آورده اند. در چنین وضعیتی است که دلبستگان آمریکا و اسرائیل، به ج.ا که می رسند، با اسلام و حکومت دینی، بسیار علمی و حقوق بشری، برخورد می کنند، تا شاید بتوانند بر موج آزادی خواهی مردم و بخصوص جوانان سوار شوند، ولی در لیبی و سوریه، عقب مانده ترین گرایشات اسلامی را مورد پشتیبانی قرار می دهند.
آناتول فرانس می گوید: "حتی اگر ۵۰ میلیون نفر هم به یک چیز احمقانه اعتقاد داشته باشند، آن چیز همچنان یک چیز احمقانه است". این جمله که هم اکنون آذین بخش صفحه اول یکی از تارنماهای چپ نیز هست، هر خواننده ای را، چون اشعار حافظ مصداق خود می بیند. بسیاری وقتی آن را می خوانند، موردی مشخص، چون مذهب، را در ذهن تجسم می کنند و با رضایت خاطر از فاصله شان با "حماقت مذهبی"، به درایت خویش درود می فرستند. یک مومن مذهبی ولی برعکس، "خدانشناس"هایی را به ذهن می آورد که از "لذت تقرب به بارگاه الهی" بی نصیبند. ولی وقتی ما با "عالم سیاست" سروکار داریم، دقیقا برای آن که خدای ناکرده کردار و گفتارمان، علی رغم میلمان، احمقانه از آب در نیاید، مجبوریم که هر حکمی را در ترازوی منافع خود، خانواده، ملت، و یا مردم جهان قرار دهیم و آن زمانی که عیارش را با این محک ها آزمودیم، آگاهانه تصمیم بگیریم که چگونه با آن برخورد کنیم. از این رو، روشنفکر "آته ایست" ایرانی یا اسرائیلی، با وجود آن که باورهای شخصی خود را ازاصول اسلام و یهودیت، بسیار دور می بیند، ولی نمی تواند به نقش آن ها در شرایط مشخص تاریخی، برای حفظ منافع ملی، بی توجه باشد.
همان گونه که در قدیم، شهرها و قصبات، پیرامون آب و آبادی شکل می گرفت، قدرت ملی نیز حول محور باور، ارزش و منافع مشترک افراد واقوام بوجود می آید و از آن تغذیه می کند. روشنفکری که به خیال خود، پایش را از چاله خرافات و جهالت مذهبی بیرون می گذارد، می تواند بلافاصله با افتادن در چاه ضدیت با مذهب، هم پیوند خود با اکثریت افراد جامعه اش را بگسلد و هم به منافع خود و کشورش آسیب رساند. در اینجا دیگر برداشت آیه وار از حکم آناتول فرانس، نمی تواند چراغ راه باشد. وگرنه نتیجه اینچنین خواهد شد:
- کسانی که با اعتقادات مذهبی، در جنگ با عراق کشته شدند، و در هر جنگ احتمالی دیگر نیز در صف اول قرار می گیرند، اگر "۵۰ میلیون نفر" هم باشند، در نظر بسیاری و همچنین مطابق تبلیغات رقبای استراتژیک ایران، "احمق" هستند؛
- کسانی که با گرایشات ملی گرایانه، حاضرند برای حفظ تمامیت ارضی ایران مبارزه کنند، در نظر کسانی که با همین انگیزه ها، خواهان جدایی جغرافیایی از ایران هستند، "احمق" هستند؛
- اقلیت های ملی که به کمک رقبای استراتژیک ایران، فکر جدایی در سر دارند، در نظر مذهبی ها و ملی گراها، "احمق" هستند.
به بیان دیگر: همه "احمق"! هستند، ایضا کسی که جزء این گروه ها نیست ولی در هر حال، با آن ها در یک کشتی نشسته است.
۵۰ میلیون نفر معتقد به یک چیز احمقانه و یا یک چیز ظاهرا غیراحمقانه، اوراق بهاداری هستند که در جهان سیاست نقد می شوند و مورد معامله قرار می گیرند. تخصص قدرتمندان نه فقط شناسایی بلکه ایجاد چنین کانون هایی است. همه ما نیز به صورتی اجتناب ناپذیر، چه بخواهیم و چه نخواهیم در این بازی نامطلوب شرکت داریم و تنها در انتخاب بین گزینه های "بد" و "بدتر" است که می توانیم به حفظ فاصله از "حماقت" دلخوش باشیم.
دبیر کل ناتو از چین و روسیه خواست به برقراری امنیت در افغانستان یاری رسانند
انرش فوگ راسموسن دبیر کل ناتو روز پنجشنبه در یک کنفرانس خبری در بروکسل ازچین و روسیه خواست، که پس از سال ۲۰۱۴ که قرار است نیروهای بین المللی افغانستان را ترک کنند، به امنیت افغانستان کمک کنند.
روز پنجشنبه شورای روسیه و ناتو در بروکسل تشکیل جلسه دادند تا در باره اختلافات بر سر استقرار سامانه دفاع ضد موشکی آمریکا در شرق اروپا و همین طور موضوعاتی از جمله در باره ایران، افغانستان و سوریه گفتوگو کنند.
در همین حال، روز پنجشنبه از افغانستان خبر رسید که یک هلیکوپتر ارتشی آمریکایی، با چهار سرنشین در جنوب غرب آن کشور سقوط کرد. گزارشی از تلفات احتمالی مخابره نشده است.
روز پنجشنبه شورای روسیه و ناتو در بروکسل تشکیل جلسه دادند تا در باره اختلافات بر سر استقرار سامانه دفاع ضد موشکی آمریکا در شرق اروپا و همین طور موضوعاتی از جمله در باره ایران، افغانستان و سوریه گفتوگو کنند.
در همین حال، روز پنجشنبه از افغانستان خبر رسید که یک هلیکوپتر ارتشی آمریکایی، با چهار سرنشین در جنوب غرب آن کشور سقوط کرد. گزارشی از تلفات احتمالی مخابره نشده است.
«۷ ميليون و ۵۰۰ هزار حاشيهنشين در ايران زندگی میکنند»
دبير کميسيون حقوق بشر اسلامی در شمال غرب کشور گفت: در ايران، ۷ ميليون و ۵۰۰ هزار حاشيه نشين وجود دارد و افزود: ۵ ميليون تن از اين حاشيه نشينان در شهر تهران زندگی می کنند.
به گزارش خبرگزاری ايلنا، وحيد کاظم زاده همچنين گفت: در تبريز ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار نفر حاشيه نشين زندگی میکنند.
وی در عين حال بر اين نکته تأکيد کرد بيشتر کودکان کار، گدايان، دستفروشان، فروشندگان مواد مخدر و سارقان از مناطق حاشيه نشين هستند.
به گزارش خبرگزاری ايلنا، وحيد کاظم زاده همچنين گفت: در تبريز ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار نفر حاشيه نشين زندگی میکنند.
وی در عين حال بر اين نکته تأکيد کرد بيشتر کودکان کار، گدايان، دستفروشان، فروشندگان مواد مخدر و سارقان از مناطق حاشيه نشين هستند.
دوستان سوريه: طرح صلح عنان آخرين امید است
وزرای امور خارجه کشور عضو گروه «دوستان مردم سوريه» در پايان نشست سوم خود در پاريس پايتخت فرانسه اعلام کردند طرح صلح کوفی عنان آخرين امید برای حل و فصل مسالمت آميز بحران سوريه است. در همين حال عربستان سعودی بار ديگر بر ضرورت مسلح کردن مخالفان حکومت بشار اسد تاکيد کرد.
از سويی پاريس و نيويورک پنجشنبه شاهد رفت و آمدهای گسترده ديپلماتيک به منظور تسريع در صدور قطنامهای جديد درباره سوريه در شورای امنيت سازمان ملل متحد بودند. همزمان توافقی اوليه در خصوص نحوه فعاليت ناظران بين المللی در سوريه بین دولت اين کشور و سازمان ملل متحد امضا شد.
همه اين رخدادها در حالی روی میدهد که خشونتها در سوريه همچنان ادامه دارد. «ارتش آزاد سوريه» گروهی که جدا شدگان از ارتش اين کشور آن را تشکيل دادهاند نيز خواستار دخالت نظامی بين المللی به دليل پايبند نبودن دولت سوريه به معاهده آتش بس شد.
نشست پاريس
آلن ژوپه، وزير امور خارجه فرانسه در پايان نشست وزرای امور خارجه ۱۵ کشور از جانب مجموعه «گروه دوستان مردم سوريه» اعلام کرد که کشورش پيش نويس قطعنامه در در خصوص ماموريت ناظران سازمان ملل متحد به شورای امنيت ارائه خواهد کرد.
«دوستان مردم سوريه» به مجموعهای متشکل از بيش از ۷۰ کشور و چند سازمان بين المللی گفته میشود که پيشتر در تونس و ترکيه تشکيل جلسه داده بودند.
ناظرانی که وزير امور خارجه فرانسه به آنها اشاره کرده، مجموعهای از افراد نظامی غير مسلح حافظ صلح سازمان ملل هستند که گروه اول آنها به سوريه رفته است.
اعزام اين نيروها برپايه طرح صلحی صورت میگيرد که کوفی عنان فرستاده ويژه سازمان ملل متحد و اتحاديه عرب برای حل و فصل بحران سوريه ارائه داده صورت گرفته است.
وظيفه آنها نظارت بر آتش بس ميان نيروهای دولتی و ارتش آزاد سوريه است که اولين بند از طرح عنان بر آن تاکيد دارد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، آلن ژوپه گفت: «شورای امنيت بايد قطعنامه جديدی در خصوص ماموريت ناظران تصويب کند. ناظران بايد دارای اختيارات کافی و لوازم ضروری برای رسيدن به اهداف پيش بينی شده باشند. فرانسه و شرکايش پيش نويس قطعنامهای در اين خصوص ارائه خواهند داد.»
ژوپه در اين نشست نسبت به پايبند نبودن نظام بشار اسد ،رئيس جمهور سوريه به اجرای تعهدات خود در خصوص طرح عنان هشدار داد و گفت اين مساله میتواند راه را برای آغاز «جنگ داخلی» در سوريه هموار کند. او همچنين گفت: «طرح عنان آخرين فرصت حل و فصل مسالمت آميز بحران سوريه است که نبايد از دست برود.» او تاکيد کرد که معترضان سوری بر خلاف نظام بشار اسد به تعهدات خود در خصوص آتش بس پايبند بودند.
هيلاری کلينتون، وزير امور خارجه آمريکا نيز در اين نشست خواستار «تشديد فشارها» بر نظام بشار اسد برای مجبور کردن آن به پايبندی به طرح عنان شد. او گفت که قطعنامه شورای امنيت بايد در چارچوب فصل هفتم منشور سازمان ملل باشد که شامل تحريم فروش سلاح میشود.
تلاشهای ديپلماتيک در نيويورک
در نيويورک شورای امنيت پنجشنبه در جريان توصيههایبان گی مون،دبيرکل سازمان ملل متحد در خصوص گسترش مامورت ناظران در سوريه قرار گرفت.
بان گی مون گفت، استقرار ۳۰۰ ناظر در سوريه «خالی از خطر» نيست اما دستکم «میتواند در برقراری صلحی عادلانه و دستيابی به تسويهای سياسی برپايه خواستههای مردم سوريه» موثر باشد.
او همچنين خواستار «همکاری کامل دولت سوريه» با ناظران از راه «دادن آزادی تحرک به آنها، تامين امنيتشان و دادن اجازه استفاده از هليکوپتر به آنها» شد.
دبير کل سازمان ملل متحد، وضعيت انسانی در سوريه را «غير قابل قبول» توصيف کرد و گفت که دستکم يک ميليون نفر نيازمند کمک در اين کشور هستند. او از نظام بشار اسد خواست اجازه ورود سازمانهای کمک رسان حقوق بشری را برای کمک به نيازمندان به سوريه بدهد.
در اين جلسه، سوزان رايس نماينده آمريکا در سازمان ملل متحد و رئيس دورهای شورای امنيت گفت که «دولت سوريه تا کنون به تعهدات خود پايبند نبوده» و سلاح سنگين خود را از شهرها و مناطق مسکونی خارج نکرده است.
تفاهم نامه ماموريت ناظران
در دمشق تفاهم نامه اوليه برای تنظيم نحوه فعالين ناظران ميان وزارت امور خارجه سوريه و هيات سازمان ملل متحد امضا شد.
وزارت امور خارجه سوريه اعلام کرد که هدف از اين تفاهمنامه، تسهيل فعاليت ناظران در چارچوب حاکميت ملی سوريه است. احمد فوزی سخنگوی عنان هم در اين باره گفت که هدف از تفاهنامه وضع پايهای برای تنظيم فعاليت ناظران بين المللی است که قرار است در مناطق مخالف سوريه مستقر شوند.
از سويی پاريس و نيويورک پنجشنبه شاهد رفت و آمدهای گسترده ديپلماتيک به منظور تسريع در صدور قطنامهای جديد درباره سوريه در شورای امنيت سازمان ملل متحد بودند. همزمان توافقی اوليه در خصوص نحوه فعاليت ناظران بين المللی در سوريه بین دولت اين کشور و سازمان ملل متحد امضا شد.
همه اين رخدادها در حالی روی میدهد که خشونتها در سوريه همچنان ادامه دارد. «ارتش آزاد سوريه» گروهی که جدا شدگان از ارتش اين کشور آن را تشکيل دادهاند نيز خواستار دخالت نظامی بين المللی به دليل پايبند نبودن دولت سوريه به معاهده آتش بس شد.
نشست پاريس
آلن ژوپه، وزير امور خارجه فرانسه در پايان نشست وزرای امور خارجه ۱۵ کشور از جانب مجموعه «گروه دوستان مردم سوريه» اعلام کرد که کشورش پيش نويس قطعنامه در در خصوص ماموريت ناظران سازمان ملل متحد به شورای امنيت ارائه خواهد کرد.
«دوستان مردم سوريه» به مجموعهای متشکل از بيش از ۷۰ کشور و چند سازمان بين المللی گفته میشود که پيشتر در تونس و ترکيه تشکيل جلسه داده بودند.
ناظرانی که وزير امور خارجه فرانسه به آنها اشاره کرده، مجموعهای از افراد نظامی غير مسلح حافظ صلح سازمان ملل هستند که گروه اول آنها به سوريه رفته است.
اعزام اين نيروها برپايه طرح صلحی صورت میگيرد که کوفی عنان فرستاده ويژه سازمان ملل متحد و اتحاديه عرب برای حل و فصل بحران سوريه ارائه داده صورت گرفته است.
وظيفه آنها نظارت بر آتش بس ميان نيروهای دولتی و ارتش آزاد سوريه است که اولين بند از طرح عنان بر آن تاکيد دارد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، آلن ژوپه گفت: «شورای امنيت بايد قطعنامه جديدی در خصوص ماموريت ناظران تصويب کند. ناظران بايد دارای اختيارات کافی و لوازم ضروری برای رسيدن به اهداف پيش بينی شده باشند. فرانسه و شرکايش پيش نويس قطعنامهای در اين خصوص ارائه خواهند داد.»
ژوپه در اين نشست نسبت به پايبند نبودن نظام بشار اسد ،رئيس جمهور سوريه به اجرای تعهدات خود در خصوص طرح عنان هشدار داد و گفت اين مساله میتواند راه را برای آغاز «جنگ داخلی» در سوريه هموار کند. او همچنين گفت: «طرح عنان آخرين فرصت حل و فصل مسالمت آميز بحران سوريه است که نبايد از دست برود.» او تاکيد کرد که معترضان سوری بر خلاف نظام بشار اسد به تعهدات خود در خصوص آتش بس پايبند بودند.
هيلاری کلينتون، وزير امور خارجه آمريکا نيز در اين نشست خواستار «تشديد فشارها» بر نظام بشار اسد برای مجبور کردن آن به پايبندی به طرح عنان شد. او گفت که قطعنامه شورای امنيت بايد در چارچوب فصل هفتم منشور سازمان ملل باشد که شامل تحريم فروش سلاح میشود.
تلاشهای ديپلماتيک در نيويورک
در نيويورک شورای امنيت پنجشنبه در جريان توصيههایبان گی مون،دبيرکل سازمان ملل متحد در خصوص گسترش مامورت ناظران در سوريه قرار گرفت.
بان گی مون گفت، استقرار ۳۰۰ ناظر در سوريه «خالی از خطر» نيست اما دستکم «میتواند در برقراری صلحی عادلانه و دستيابی به تسويهای سياسی برپايه خواستههای مردم سوريه» موثر باشد.
او همچنين خواستار «همکاری کامل دولت سوريه» با ناظران از راه «دادن آزادی تحرک به آنها، تامين امنيتشان و دادن اجازه استفاده از هليکوپتر به آنها» شد.
دبير کل سازمان ملل متحد، وضعيت انسانی در سوريه را «غير قابل قبول» توصيف کرد و گفت که دستکم يک ميليون نفر نيازمند کمک در اين کشور هستند. او از نظام بشار اسد خواست اجازه ورود سازمانهای کمک رسان حقوق بشری را برای کمک به نيازمندان به سوريه بدهد.
در اين جلسه، سوزان رايس نماينده آمريکا در سازمان ملل متحد و رئيس دورهای شورای امنيت گفت که «دولت سوريه تا کنون به تعهدات خود پايبند نبوده» و سلاح سنگين خود را از شهرها و مناطق مسکونی خارج نکرده است.
تفاهم نامه ماموريت ناظران
در دمشق تفاهم نامه اوليه برای تنظيم نحوه فعالين ناظران ميان وزارت امور خارجه سوريه و هيات سازمان ملل متحد امضا شد.
وزارت امور خارجه سوريه اعلام کرد که هدف از اين تفاهمنامه، تسهيل فعاليت ناظران در چارچوب حاکميت ملی سوريه است. احمد فوزی سخنگوی عنان هم در اين باره گفت که هدف از تفاهنامه وضع پايهای برای تنظيم فعاليت ناظران بين المللی است که قرار است در مناطق مخالف سوريه مستقر شوند.
اسرائيل: سقوط بشار اسد ضربه بزرگی برای ايران خواهد بود
اهود باراک، وزير دفاع اسرائيل، روز پنجشنبه گفته است، سقوط حکومت بشار اسد در سوريه «بسيار مثبت» و ضربه بزرگی برای ايران خواهد بود.
به گزارش آسوشيتدپرس، اهود باراک در گفت وگويی با شبکه تلويزيونی «سی ان ان» گفت، با کنار رفتن بشار اسد از قدرت، نفوذ ايران در منطقه نيز تضعيف خواهد شد.
اهود باراک همچنين گفته است، محور ضد اسرائيلی وابسته به ايران در لبنان و غزه نيز از سقوط بشار اسد لطمه خواهد خورد.
اهود باراک گفته است:«سرنگونی( بشار ) اسد ضربه بزرگی برای ايران خواهد بود.» وی اضافه کرده است: «چنين رويدادی بسيار مثبت خواهد بود.»
وزير دفاع اسرائيل همچنين از رويکرد جامعه جهانی در قبال رژيم بشار اسد انتقاد کرد و گفت، جامعه بين المللی اقدامات لازم را برای مجبور کردن بشار اسد به کناره گيری از قدرت انجام نمی دهد.
در همين زمينه، روز سه شنبه آمريکا خواستار اقدامات شديد تر عليه حکومت بشار اسد برای رعايت آتش بس در سوريه شد.
هيلاری کلينتون، وزير امور خارجه آمريکا، از شورای امنيت سازمان ملل متحد خواسته است ضمن تحريم فروش و ارسال سلاح به سوريه، برای وادار کردن حکومت بشار اسد به رعايت آتش بس اقدامات بيشتری انجام دهد.
با اين حال، هيلاری کلينتون خواستار مداخله نظامی در سوريه برای پايان دادن به خشونت های ۱۳ ماهه اين کشور نشده است.
براساس طرح صلح کوفی عنان، نماينده ويژه سازمان ملل و اتحاديه عرب در امور سوريه، ناظران سازمان ملل به سوريه رفتنهاند تا بر آتشبس ميان دولت و مخالفان حکومت این کشور نظارت کنند.
اين در حالی است که به رغم حضور اين ناظران درگيری ها همچنان در بخش هايی از سوريه ادامه دارد.
در همين زمينه، بان گی مون، دبيرکل سازمان ملل متحد، با ابراز نگرانی نسبت به وضعيت سوريه گفت، حکومت اين کشور آتش بس اعلام شده را رعايت نمی کند و خشونت ها همچنان ادامه دارد.
دولت سوريه درچارچوب طرح کوفی عنان هفته پيش با برقراری آتش بس موافقت کرده بود.
بان گی مون همچنين از شورای امنيت خواست تا ماموريت ۳۰۰ ناظر سازمان ملل برای سوريه را فورا تصويب کند.
گزارش ها حاکی است که دولت سوريه و سازمان ملل متحد بر سر چگونگی فعاليت اولين گروه از ناظران بين المللی به توافق دست يافته اند و قرار شده است ۳۰۰ ناظر به اين کشور اعزام شوند. براساس طرح کوفی عنان قرار بود ۲۵۰ ناظر به سوريه اعزام شوند.
به گزارش آسوشيتدپرس، اهود باراک در گفت وگويی با شبکه تلويزيونی «سی ان ان» گفت، با کنار رفتن بشار اسد از قدرت، نفوذ ايران در منطقه نيز تضعيف خواهد شد.
اهود باراک همچنين گفته است، محور ضد اسرائيلی وابسته به ايران در لبنان و غزه نيز از سقوط بشار اسد لطمه خواهد خورد.
اهود باراک گفته است:«سرنگونی( بشار ) اسد ضربه بزرگی برای ايران خواهد بود.» وی اضافه کرده است: «چنين رويدادی بسيار مثبت خواهد بود.»
وزير دفاع اسرائيل همچنين از رويکرد جامعه جهانی در قبال رژيم بشار اسد انتقاد کرد و گفت، جامعه بين المللی اقدامات لازم را برای مجبور کردن بشار اسد به کناره گيری از قدرت انجام نمی دهد.
در همين زمينه، روز سه شنبه آمريکا خواستار اقدامات شديد تر عليه حکومت بشار اسد برای رعايت آتش بس در سوريه شد.
هيلاری کلينتون، وزير امور خارجه آمريکا، از شورای امنيت سازمان ملل متحد خواسته است ضمن تحريم فروش و ارسال سلاح به سوريه، برای وادار کردن حکومت بشار اسد به رعايت آتش بس اقدامات بيشتری انجام دهد.
با اين حال، هيلاری کلينتون خواستار مداخله نظامی در سوريه برای پايان دادن به خشونت های ۱۳ ماهه اين کشور نشده است.
براساس طرح صلح کوفی عنان، نماينده ويژه سازمان ملل و اتحاديه عرب در امور سوريه، ناظران سازمان ملل به سوريه رفتنهاند تا بر آتشبس ميان دولت و مخالفان حکومت این کشور نظارت کنند.
اين در حالی است که به رغم حضور اين ناظران درگيری ها همچنان در بخش هايی از سوريه ادامه دارد.
در همين زمينه، بان گی مون، دبيرکل سازمان ملل متحد، با ابراز نگرانی نسبت به وضعيت سوريه گفت، حکومت اين کشور آتش بس اعلام شده را رعايت نمی کند و خشونت ها همچنان ادامه دارد.
دولت سوريه درچارچوب طرح کوفی عنان هفته پيش با برقراری آتش بس موافقت کرده بود.
بان گی مون همچنين از شورای امنيت خواست تا ماموريت ۳۰۰ ناظر سازمان ملل برای سوريه را فورا تصويب کند.
گزارش ها حاکی است که دولت سوريه و سازمان ملل متحد بر سر چگونگی فعاليت اولين گروه از ناظران بين المللی به توافق دست يافته اند و قرار شده است ۳۰۰ ناظر به اين کشور اعزام شوند. براساس طرح کوفی عنان قرار بود ۲۵۰ ناظر به سوريه اعزام شوند.
در «سال تولید ملی»، وزیر دستور تولید صادر کرد
وزیر صنعت، معدن و تجارت در دولت محمود احمدینژاد در نامهای رسمی که روز جمعه، اول اردیبهشت، منتشر شد به تمام واحدهای تولیدی در ایران دستور داد که به مناسبت آن که سال ۱۳۹۱ «سال تولید ملی» نامیده شده هر یک «برنامه مشخصی» را «عملا» اجرا کنند.
مهدی غضنفری، وزیر صنعت، معدن و تجارت، در این نامه که وبسایت خبرآنلاین منتشر کرده است هدف از این دستور خود را «تحقق اهداف مورد نظر رهبر معظم» عنوان کرده است.
آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در نخستین روز سال جاری و در پیام نوروزی خود طبق سنت چندین سالهاش سال ۱۳۹۱ را سال «تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی» نامگذاری کرد.
حال پس از گذشت یک ماه از این پیام رهبر، وزیر صنعت در نامهای به تمام واحدهای تولیدی و صنعتی در کشور دستور داده است که هر یک «برنامه عملیاتی ویژه خود» را تهیه و تا ده روز دیگر یعنی دهم اردیبهشت به وزارتخانه تحت نظر او اعلام کنند.
مهدی غضنفری علاوه بر این که به تمام سازمانها و نهادهای مرتبط به تولید و سرمایهگذاری دستور داده است که برنامه خود را اجرا کنند، از معاونانش نیز خواسته است که «هر سه ماه» پیشرفت این واحدها را در کار بازرسی کنند.
آن طور که در نامه آقای غضنفری آمده است، واحدهای تولیدی میتوانند طرحهای خود را در «پنج محور» به وزارت صنعت بفرستند که از آن جمله است «ارتقا کیفیت محصولات، افزایش بهرهوری و کاهش قیمت، و صادرات محصولات به بازارهای خارجی».
نامه وزیر صنعت یک روز پس از آن منتشر شده است که رئیس اتحادیه سوپرمارکت در ایران دلیل گرانی و نوسان قیمتها در کشور را «کاهش تولید» و عدم فعالیت «اکثر کارخانههای» کشور دانست.
از سوی دیگر در بهمنماه سال گذشته نیز دبیر انجمن صاحبان صنایع در تهران اعلام کرد که «در حال حاضر صرفا ۳۸ درصد از کارخانهها در ايران فعال هستند».
با این حال وزیر صنعت، معدن و تجارت جمهوری اسلامی در نامه خود به راهکارهای وزارتخانهاش برای حل این مشکلات هیچ اشارهای نکرده و تنها برای تامین بودجه به مجلس روی آورده است.
مهدی غضنفری در نامه خود از مجلس ایران خواسته است تا در بودجه امسال «سرفصل مستقلی را پیشبینی کنند» تا به گفته او «منویات مقام معظم رهبری» در سال جاری محقق شود.
ایران بهویژه در ماههای گذشته هدف تشدید تحریمهای یکجانبه از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا بوده است، تحریمهایی که بازار تجارت و معامله و بهویژه انتقال پول در ایران را بسیار دشوار کرده و این به نوبه خود برای واردکنندگان مواد اولیه در کشور مشکلات جدی به وجود آورده است.
آیتالله علی خامنهای سال ۱۳۹۰ را سال «جهاد اقتصادی» نام گذاشت، اما این سال با بزرگترین اختلاس در تاریخ کشور یعنی اختلاس سه هزار میلیاردی همزمان شد.
مهدی غضنفری، وزیر صنعت، معدن و تجارت، در این نامه که وبسایت خبرآنلاین منتشر کرده است هدف از این دستور خود را «تحقق اهداف مورد نظر رهبر معظم» عنوان کرده است.
آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در نخستین روز سال جاری و در پیام نوروزی خود طبق سنت چندین سالهاش سال ۱۳۹۱ را سال «تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی» نامگذاری کرد.
حال پس از گذشت یک ماه از این پیام رهبر، وزیر صنعت در نامهای به تمام واحدهای تولیدی و صنعتی در کشور دستور داده است که هر یک «برنامه عملیاتی ویژه خود» را تهیه و تا ده روز دیگر یعنی دهم اردیبهشت به وزارتخانه تحت نظر او اعلام کنند.
مهدی غضنفری علاوه بر این که به تمام سازمانها و نهادهای مرتبط به تولید و سرمایهگذاری دستور داده است که برنامه خود را اجرا کنند، از معاونانش نیز خواسته است که «هر سه ماه» پیشرفت این واحدها را در کار بازرسی کنند.
آن طور که در نامه آقای غضنفری آمده است، واحدهای تولیدی میتوانند طرحهای خود را در «پنج محور» به وزارت صنعت بفرستند که از آن جمله است «ارتقا کیفیت محصولات، افزایش بهرهوری و کاهش قیمت، و صادرات محصولات به بازارهای خارجی».
نامه وزیر صنعت یک روز پس از آن منتشر شده است که رئیس اتحادیه سوپرمارکت در ایران دلیل گرانی و نوسان قیمتها در کشور را «کاهش تولید» و عدم فعالیت «اکثر کارخانههای» کشور دانست.
از سوی دیگر در بهمنماه سال گذشته نیز دبیر انجمن صاحبان صنایع در تهران اعلام کرد که «در حال حاضر صرفا ۳۸ درصد از کارخانهها در ايران فعال هستند».
با این حال وزیر صنعت، معدن و تجارت جمهوری اسلامی در نامه خود به راهکارهای وزارتخانهاش برای حل این مشکلات هیچ اشارهای نکرده و تنها برای تامین بودجه به مجلس روی آورده است.
مهدی غضنفری در نامه خود از مجلس ایران خواسته است تا در بودجه امسال «سرفصل مستقلی را پیشبینی کنند» تا به گفته او «منویات مقام معظم رهبری» در سال جاری محقق شود.
ایران بهویژه در ماههای گذشته هدف تشدید تحریمهای یکجانبه از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا بوده است، تحریمهایی که بازار تجارت و معامله و بهویژه انتقال پول در ایران را بسیار دشوار کرده و این به نوبه خود برای واردکنندگان مواد اولیه در کشور مشکلات جدی به وجود آورده است.
آیتالله علی خامنهای سال ۱۳۹۰ را سال «جهاد اقتصادی» نام گذاشت، اما این سال با بزرگترین اختلاس در تاریخ کشور یعنی اختلاس سه هزار میلیاردی همزمان شد.
دیپلماتهای غربی: ایران خواستار از سرگیری گفتوگوها با آژانس شده است
خبرگزاری رویترز روز پنجشنبه به نقل از دیپلماتهای غربی گزارش داده که ایران، طی نامهای به آژانس بینالمللی انرژی اتمی، برای از سرگیری گفتوگوها با آژانس اعلام آمادگی کرده است.
دیپلماتهای مورد استناد خبرگزاری رویترز میگویند، در این نامه که تسلیم آژانس شده، اشارهای به پادگان پارچین نشده است؛ منطقهای که آژانس خواستار بازدید دوباره از آن است که ایران با آن موافقت نکرد.
این نامه به فرض صحت، تنها چند روز پس از گفتوگوهای فشرده استانبول، به آژانس داده شده است؛ گفتوگوهایی که سعید جلیلی و کاترین اشتون آن را مثبت و سازنده خواندند و به گواه دیپلماتهای حاضر در نشست، در فضایی متفاوت برگزار شد.
یک دیپلمات ساکن وین به رویترز گفته است که علیاصغر سلطانیه، سفیر ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، این نامه را روز سهشنبه به مقامهای بلندپایه آژانس تحویل داد که گفته میشود در آن «برای ازسرگیری گفتوگوها اعلام آمادگی» شده است.
یک دیپلمات دیگر نیز به خبرگزاری رویترز گفته که در این نامه به پارچین اشارهای نشده است.
اسفندماه سال گذشته، علیاصغر سلطانیه، درباره بازدید از پارچین گفته بود: «ما درباره چارچوب لازم برای چگونگی بازدید از این سایتها در ایران مذاكره كردیم. پیش از آن، باید توافقی درباره همه اقدامات لازم صورت بگیرد. بازدید از پایگاههای نظامی، مسئلهای بسیار خطرناک است و نخست باید چارچوبی برای كار وجود داشته باشد.»
یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس، در ماه گذشته میلادی، این احتمال را منتفی ندانسته بود که ممکن است ایران، در حال پاکسازی شواهدی در این منطقه نظامی باشد.
اسفند ماه سال گذشته هیاتی بلندپایه از آژانس به ایران آمد اما نتوانست توافق تهران برای بازدید از پارچین را جلب کند.
به گفته یک دیپلمات دیگر، مقامهای آژانس ممکن است یک بار دیگر و پیش از برگزاری نشست شورای حکام آژانس در ماه ژوئن به ایران سفر کنند تا به گفتوگوها بخت دیگری داده باشند.
روز دوشنبه این هفته، علیاکبر صالحی، وزیر خارجه ایران، درباره مذاکرات استانبول و همکاریهای ایران با آژانس، اظهار داشت که دوطرف گفتوگوها، « قبل از برگزاری این نشست دو طرف با ادبیات برد-برد تمامی تمهیدات لازم را در نظر گرفته و با آمادگی کامل برای حل پرونده ساختگی هستهای ایران در مذاکرات حاضر شدند و در آن دو طرف به یک نقطه مشترک رسیده و قطعا جمهوری اسلامی ایران در این مذاکرات گامی به جلو برخواهد داشت.»
صالحی تصریح کرد: «جمهوری اسلامی ایران در هر شرایط خود را ملزم به اجرای قوانین و تعهدات آژانس بینالمللی انرژی اتمی و معاهدههای آن میداند اما متاسفانه تبلیغات غرب مسیر دیگری را انتخاب کرده و به دروغ و شایعه پراکنی قصد ایجاد فضایی نامطمئن و ناپایدار را دارد.»
در مذاکرات روز شنبه استانبول، سعید جلیلی، سرتیم مذاکرهکننده ایرانی و هم کاترین اشتون، نماینده ۱+۵ در گفتوگوها تاکید کردند که مبنای مذاکرات و نقشه راه آینده پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای(انپیتی) خواهد بود.
ایران عضوی از پیمان انپیتی است و غنیسازی اورانیوم بخشی از حقوق مندرج در انپیتی است. با این حال برپایه گزارشهای آژانس و قطعنامههای شورای امنیت ایران از غنیسازی منع شده که همواره مورد اعتراض تهران بوده است.
کشورهای غربی که میگویند ایران اهداف نظامی را در برنامه اتمی خود دنبال میکند و خواستار توقف غنیسازی هستند. این کشورها همچنین خواستاز امضای پروتکلهای الحاقی انپیتی از سوی ایران هستند که در قطعنامههای شورای امنیت هم بازتاب یافته است.
مقامهای ایرانی با این حال میگویند، با اینکه در دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی بخشی از پروتکلهای الحاقی به صورت داوطلبانه به اجرا درآمد، کشورهای غربی از خود حسن نیت نشان ندادند.
علیاکبر صالحی روز دوشنبه گفته بود که اگر کشورهای۱+۵ «اعتمادسازی کنند ما هم با مکانیسم و شیوههای خودمان قدمهای بزرگ و بلندی برای حل وفصل پرونده هستهای کشورمان برخواهیم داشت.»
دیپلماتهای مورد استناد خبرگزاری رویترز میگویند، در این نامه که تسلیم آژانس شده، اشارهای به پادگان پارچین نشده است؛ منطقهای که آژانس خواستار بازدید دوباره از آن است که ایران با آن موافقت نکرد.
این نامه به فرض صحت، تنها چند روز پس از گفتوگوهای فشرده استانبول، به آژانس داده شده است؛ گفتوگوهایی که سعید جلیلی و کاترین اشتون آن را مثبت و سازنده خواندند و به گواه دیپلماتهای حاضر در نشست، در فضایی متفاوت برگزار شد.
یک دیپلمات ساکن وین به رویترز گفته است که علیاصغر سلطانیه، سفیر ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، این نامه را روز سهشنبه به مقامهای بلندپایه آژانس تحویل داد که گفته میشود در آن «برای ازسرگیری گفتوگوها اعلام آمادگی» شده است.
یک دیپلمات دیگر نیز به خبرگزاری رویترز گفته که در این نامه به پارچین اشارهای نشده است.
اسفندماه سال گذشته، علیاصغر سلطانیه، درباره بازدید از پارچین گفته بود: «ما درباره چارچوب لازم برای چگونگی بازدید از این سایتها در ایران مذاكره كردیم. پیش از آن، باید توافقی درباره همه اقدامات لازم صورت بگیرد. بازدید از پایگاههای نظامی، مسئلهای بسیار خطرناک است و نخست باید چارچوبی برای كار وجود داشته باشد.»
یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس، در ماه گذشته میلادی، این احتمال را منتفی ندانسته بود که ممکن است ایران، در حال پاکسازی شواهدی در این منطقه نظامی باشد.
اسفند ماه سال گذشته هیاتی بلندپایه از آژانس به ایران آمد اما نتوانست توافق تهران برای بازدید از پارچین را جلب کند.
به گفته یک دیپلمات دیگر، مقامهای آژانس ممکن است یک بار دیگر و پیش از برگزاری نشست شورای حکام آژانس در ماه ژوئن به ایران سفر کنند تا به گفتوگوها بخت دیگری داده باشند.
روز دوشنبه این هفته، علیاکبر صالحی، وزیر خارجه ایران، درباره مذاکرات استانبول و همکاریهای ایران با آژانس، اظهار داشت که دوطرف گفتوگوها، « قبل از برگزاری این نشست دو طرف با ادبیات برد-برد تمامی تمهیدات لازم را در نظر گرفته و با آمادگی کامل برای حل پرونده ساختگی هستهای ایران در مذاکرات حاضر شدند و در آن دو طرف به یک نقطه مشترک رسیده و قطعا جمهوری اسلامی ایران در این مذاکرات گامی به جلو برخواهد داشت.»
صالحی تصریح کرد: «جمهوری اسلامی ایران در هر شرایط خود را ملزم به اجرای قوانین و تعهدات آژانس بینالمللی انرژی اتمی و معاهدههای آن میداند اما متاسفانه تبلیغات غرب مسیر دیگری را انتخاب کرده و به دروغ و شایعه پراکنی قصد ایجاد فضایی نامطمئن و ناپایدار را دارد.»
در مذاکرات روز شنبه استانبول، سعید جلیلی، سرتیم مذاکرهکننده ایرانی و هم کاترین اشتون، نماینده ۱+۵ در گفتوگوها تاکید کردند که مبنای مذاکرات و نقشه راه آینده پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای(انپیتی) خواهد بود.
ایران عضوی از پیمان انپیتی است و غنیسازی اورانیوم بخشی از حقوق مندرج در انپیتی است. با این حال برپایه گزارشهای آژانس و قطعنامههای شورای امنیت ایران از غنیسازی منع شده که همواره مورد اعتراض تهران بوده است.
کشورهای غربی که میگویند ایران اهداف نظامی را در برنامه اتمی خود دنبال میکند و خواستار توقف غنیسازی هستند. این کشورها همچنین خواستاز امضای پروتکلهای الحاقی انپیتی از سوی ایران هستند که در قطعنامههای شورای امنیت هم بازتاب یافته است.
مقامهای ایرانی با این حال میگویند، با اینکه در دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی بخشی از پروتکلهای الحاقی به صورت داوطلبانه به اجرا درآمد، کشورهای غربی از خود حسن نیت نشان ندادند.
علیاکبر صالحی روز دوشنبه گفته بود که اگر کشورهای۱+۵ «اعتمادسازی کنند ما هم با مکانیسم و شیوههای خودمان قدمهای بزرگ و بلندی برای حل وفصل پرونده هستهای کشورمان برخواهیم داشت.»
بنیانگذار جنجالی "ویکیلیکس" مجری برنامهای در تلویزیون دولتی روسیه شد. حسن نصرالله، اولین مهمان برنامه او بود. انتقادهای بسیاری به برنامهسازی او با پول دولت روسیه شده و برخی او را "جاسوس" خواندهاند.
جولین آسانژ، بنیانگذار و رئیس سایت افشاگرانهی "ویکیلیکس" همهی یک سال و نیم گذشته را در خانهای در حاشیهی شهر لندن در حبس خانگی به سر برد. با اینهمه حبس خانگی نتوانسته مانع فعالیتهای او شود و به تازگی برنامهی تلویزیونی خود با نام "جهان فردا" را شروع کرده است.
برنامهی تلویزیونی "جهان فردا" از شبکهی "راشیا تودی" روسیه پخش میشود. "راشیا تودی" شبکهای انگلیسی زبان است که همهی بودجهی آن از سوی دولت روسیه تامین میشود. بودجهی دولتی این شبکهی تلویزیونی پرسشها و بدگمانی بسیاری از مخاطبان و کارشناسان را به دنبال داشت که آیا حالا میتوان جولین آسانژ را فردی مستقل محسوب کرد که برای آزادی بیان و شفافیت تلاش میکند یا خیر.
بیانیهی مطبوعاتی تلویزیون "آر تی" دربارهی برنامهی آسانژ گفت:«این برنامه گروه متنوع و گستردهای از مهمانان را خواهد داشت که نام خود را بر آیندهی جهان ثبت کردهاند؛ سیاستمداران، انقلابیون، هنرمندان، روشنفکران و فعالان جنبشهای اعتراضی از سراسر جهان مهمان این برنامه خواهند بود.»
جولین آسانژ خود دربارهی هدف "جهان فردا" گفت:« پیدا کردن و ارائه گوشههای از روح انقلابی به جهانیان، هدف اصلی این برنامهی تلویزیونی است.»
شبکهی "راشیا تودی" اعلام کرد که آنها به جولین آسانژ آزادی و اختیار کامل دادهاند تا هر آن کس را که میخواهد به برنامه دعوت کرده و سیاستهای سردبیری برنامهی خود را تنظیم کند. برخی کارشناسان این حد از اختیار عمل را نیز دلیلی برای بدگمانی نسبت به آسانژ میدهند. این اختیار عمل در حالی است که بسیاری از رسانههای روسی با سانسور و خط قرمزهای متعددی مواجه هستند.
مارگریتا سیمونیان، سردبیر اصلی راشیا تودی در گفتوگویی با رسانهها اعلام کرد که شبکهی تلویزیونی آنها به دنبال این است که هژمونی شبکههای خبری جریان اصلی را برهم بزند. او گفت:« آر تی مخاطبان روشنفکر و متفکری از سراسر جهان دارد که هر آنچه جریان اصلی میگوید باور نمیکنند.»
او با دفاع از انتخاب جولین آسانژ برای ادارهی برنامهی "جهان فردا" تاکید کرد:«جولین آسانژ بیتردید بهترین گزینه برای مطرح کردن دیدگاههای آلترناتیو و دعوت مهمانهای متفاوت به برنامه است.»
اولین مهمان برنامهی "جهان فردا" بدگمانی نسبت به سیاستها و اهداف پشت پردهی این برنامهی تلویزیونی با میزبانی آسانژ را بیشتر نیز کرد. "آر تی" که از قبل اعلام کرد اسامی مهمانان برنامه را پیشاپیش منتشر نمیکند، در توئیتی از کاربران خواسته بود حدس بزنند اولین مهمان برنامهچه کسی خواهد بود. شناسهی کاربری ویکیلیکس هم در توئیتی از کاربران پرسید:« حاضرید شرط بندی کنید که اولین مهمان برنامه چه کسی است؟»
رهبر حزب الله لبنان، مهمان غیرمنتظرهی آسانژ
حسن نصرالله، رهبر چالشبرانگیز حزبالله لبنان، اولین مهمان برنامهی "جهان فردا" بود. آسانژ اعلام کرد که این برنامه از محلی "نامعلوم" در لندن ضبط و پخش میشود.
محور اصلی گفتوگوی آسانژ با حسن نصرالله دربارهی مناقشهی اسرائیل و فلسطین و تظاهراتها و قیام علیه رژیم بشار اسد در سوریه بود.
نصرالله در این گفتوگو تاکید کرد که حزبالله فلسطین را متعلق به فلسطینیان میداند و اسرائیل را نظامی اشغالگر میشناسد. او تاکید کرد که با اینحال آنها از مذاکره برای دستیابی به صلح استقبال میکنند.
حسن نصرالله که یک مترجم نیز در کنار او حضور داشت و صحبتهای او را ترجمه میکرد گفت:«تنها راهحل ایجاد کشوری است که در آن مسلمانان، یهودیان و مسیحیان در کنار یکدیگر و در صلح زندگی کنند.»
رهبر حزبالله لبنان در این گفتوگو مدعی شد که اسرائیل و آمریکا به دنبال آن هستند که سوریه را به سوی "جنگ داخلی" سوق دهند. او غرب و اسرائیل را متهم کرد که با مسلح کردن اپوزیسیون این کشور، آتش ناامنی را شعلهور کردهاند. او گفت:«ما از اصلاح و دیالوگ در سوریه دفاع میکنیم.»
حسن نصرالله همچنین مدعی شد که حزبالله تلاش کرده تا گروههای مختلف اپوزیسیون سوریه را به گفتوگو با یکدیگر ترغیب کند. این گفتوگوی حسن نصرالله با برنامه تلویزیونی " جهان فردا" اولین گفتوگوی او با رسانهها بعد از ۶ سال است.
نصرالله در این گفتوگو با آسانژ از دوران کودکی خود در بیروت و بازیهای نوجوانی و برخی خاطرات شخصی خود نیز سخن گفت که چنین صحبتهایی در نوع خود تازه بود.
آسانژ اعلام کرده که برنامهی تلویزیونی او در ۱۲ قسمت تهیه شده است و همهی ۱۲ قسمت برنامه ضبط شده و آماده اکران است.
ترکیب "مشکوک" آسانژ و تلویزیون دولتی سوریه
بعد از اکران اولین قسمت از مجموعهی ۱۲ قسمتی "جهان فردا" انتقادها و ابراز تردیدها درباره سیاستها و نیت پشت پردهی این مجموعه شروع شد. بسیاری از رسانههای امریکایی و انگلیسی آسانژ را متهم کردند که با دولت روسیه همکاری دارد و بار دیگر حمله به سایت افشاگر "ویکیلیکس" را شروع کردند.
یکی از پژوهشگران رسانهای بنیاد "استنلی" در ایالات متحدهی آمریکا دربارهی برنامهی تلویزیزنی آسانژ گفت:«راشیا تودی شبکهای است که با پول ولادیمر پوتین برای پیشبرد سیاستهای کرملین ساخته شد. تولید برنامه با پول این شبکه برای مردی که با ادعای چپ رادیکال بودن به دنبال افشای قدرتهای بزرگ است، هم خندهدار و هم مشکوک است.»
لسرهاوس نیز در مقالهای با عنوان "شهروندان علیه قدرت حاکم" با انتقاد از جولین آسانژ که با پول کرملین برنامه میسازد، نوشت:«او در سال ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ جهان را با افشای میلیونها سند افشاگرانه تکان داد. دولتها را مجبور به موضعگیری کرد و تیتر خبرها شد. برای بعضیها او قهرمان بود و برای بعضی جاسوس، اما این روزها با برنامهسازی با بودجهی دولتی روسیه، او بیشتر از هرچیزی یک خرده پای رسانهای به دنبال پول است.»
بانکهای امریکایی حساب پی پل و دیگر حسابهای بانکی "ویکیلیکس" را مسدود کردند و ۵۰۰ روز است که آسانژ به دلیل اتهامهای جنسی در حبس خانگی به سر میبرد.
برنامهی تلویزیونی "جهان فردا" از شبکهی "راشیا تودی" روسیه پخش میشود. "راشیا تودی" شبکهای انگلیسی زبان است که همهی بودجهی آن از سوی دولت روسیه تامین میشود. بودجهی دولتی این شبکهی تلویزیونی پرسشها و بدگمانی بسیاری از مخاطبان و کارشناسان را به دنبال داشت که آیا حالا میتوان جولین آسانژ را فردی مستقل محسوب کرد که برای آزادی بیان و شفافیت تلاش میکند یا خیر.
بیانیهی مطبوعاتی تلویزیون "آر تی" دربارهی برنامهی آسانژ گفت:«این برنامه گروه متنوع و گستردهای از مهمانان را خواهد داشت که نام خود را بر آیندهی جهان ثبت کردهاند؛ سیاستمداران، انقلابیون، هنرمندان، روشنفکران و فعالان جنبشهای اعتراضی از سراسر جهان مهمان این برنامه خواهند بود.»
جولین آسانژ خود دربارهی هدف "جهان فردا" گفت:« پیدا کردن و ارائه گوشههای از روح انقلابی به جهانیان، هدف اصلی این برنامهی تلویزیونی است.»
شبکهی "راشیا تودی" اعلام کرد که آنها به جولین آسانژ آزادی و اختیار کامل دادهاند تا هر آن کس را که میخواهد به برنامه دعوت کرده و سیاستهای سردبیری برنامهی خود را تنظیم کند. برخی کارشناسان این حد از اختیار عمل را نیز دلیلی برای بدگمانی نسبت به آسانژ میدهند. این اختیار عمل در حالی است که بسیاری از رسانههای روسی با سانسور و خط قرمزهای متعددی مواجه هستند.
مارگریتا سیمونیان، سردبیر اصلی راشیا تودی در گفتوگویی با رسانهها اعلام کرد که شبکهی تلویزیونی آنها به دنبال این است که هژمونی شبکههای خبری جریان اصلی را برهم بزند. او گفت:« آر تی مخاطبان روشنفکر و متفکری از سراسر جهان دارد که هر آنچه جریان اصلی میگوید باور نمیکنند.»
او با دفاع از انتخاب جولین آسانژ برای ادارهی برنامهی "جهان فردا" تاکید کرد:«جولین آسانژ بیتردید بهترین گزینه برای مطرح کردن دیدگاههای آلترناتیو و دعوت مهمانهای متفاوت به برنامه است.»
اولین مهمان برنامهی "جهان فردا" بدگمانی نسبت به سیاستها و اهداف پشت پردهی این برنامهی تلویزیونی با میزبانی آسانژ را بیشتر نیز کرد. "آر تی" که از قبل اعلام کرد اسامی مهمانان برنامه را پیشاپیش منتشر نمیکند، در توئیتی از کاربران خواسته بود حدس بزنند اولین مهمان برنامهچه کسی خواهد بود. شناسهی کاربری ویکیلیکس هم در توئیتی از کاربران پرسید:« حاضرید شرط بندی کنید که اولین مهمان برنامه چه کسی است؟»
رهبر حزب الله لبنان، مهمان غیرمنتظرهی آسانژ
حسن نصرالله، رهبر چالشبرانگیز حزبالله لبنان، اولین مهمان برنامهی "جهان فردا" بود. آسانژ اعلام کرد که این برنامه از محلی "نامعلوم" در لندن ضبط و پخش میشود.
محور اصلی گفتوگوی آسانژ با حسن نصرالله دربارهی مناقشهی اسرائیل و فلسطین و تظاهراتها و قیام علیه رژیم بشار اسد در سوریه بود.
حسن نصرالله که یک مترجم نیز در کنار او حضور داشت و صحبتهای او را ترجمه میکرد گفت:«تنها راهحل ایجاد کشوری است که در آن مسلمانان، یهودیان و مسیحیان در کنار یکدیگر و در صلح زندگی کنند.»
رهبر حزبالله لبنان در این گفتوگو مدعی شد که اسرائیل و آمریکا به دنبال آن هستند که سوریه را به سوی "جنگ داخلی" سوق دهند. او غرب و اسرائیل را متهم کرد که با مسلح کردن اپوزیسیون این کشور، آتش ناامنی را شعلهور کردهاند. او گفت:«ما از اصلاح و دیالوگ در سوریه دفاع میکنیم.»
حسن نصرالله همچنین مدعی شد که حزبالله تلاش کرده تا گروههای مختلف اپوزیسیون سوریه را به گفتوگو با یکدیگر ترغیب کند. این گفتوگوی حسن نصرالله با برنامه تلویزیونی " جهان فردا" اولین گفتوگوی او با رسانهها بعد از ۶ سال است.
نصرالله در این گفتوگو با آسانژ از دوران کودکی خود در بیروت و بازیهای نوجوانی و برخی خاطرات شخصی خود نیز سخن گفت که چنین صحبتهایی در نوع خود تازه بود.
آسانژ اعلام کرده که برنامهی تلویزیونی او در ۱۲ قسمت تهیه شده است و همهی ۱۲ قسمت برنامه ضبط شده و آماده اکران است.
ترکیب "مشکوک" آسانژ و تلویزیون دولتی سوریه
بعد از اکران اولین قسمت از مجموعهی ۱۲ قسمتی "جهان فردا" انتقادها و ابراز تردیدها درباره سیاستها و نیت پشت پردهی این مجموعه شروع شد. بسیاری از رسانههای امریکایی و انگلیسی آسانژ را متهم کردند که با دولت روسیه همکاری دارد و بار دیگر حمله به سایت افشاگر "ویکیلیکس" را شروع کردند.
یکی از پژوهشگران رسانهای بنیاد "استنلی" در ایالات متحدهی آمریکا دربارهی برنامهی تلویزیزنی آسانژ گفت:«راشیا تودی شبکهای است که با پول ولادیمر پوتین برای پیشبرد سیاستهای کرملین ساخته شد. تولید برنامه با پول این شبکه برای مردی که با ادعای چپ رادیکال بودن به دنبال افشای قدرتهای بزرگ است، هم خندهدار و هم مشکوک است.»
لسرهاوس نیز در مقالهای با عنوان "شهروندان علیه قدرت حاکم" با انتقاد از جولین آسانژ که با پول کرملین برنامه میسازد، نوشت:«او در سال ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ جهان را با افشای میلیونها سند افشاگرانه تکان داد. دولتها را مجبور به موضعگیری کرد و تیتر خبرها شد. برای بعضیها او قهرمان بود و برای بعضی جاسوس، اما این روزها با برنامهسازی با بودجهی دولتی روسیه، او بیشتر از هرچیزی یک خرده پای رسانهای به دنبال پول است.»
بانکهای امریکایی حساب پی پل و دیگر حسابهای بانکی "ویکیلیکس" را مسدود کردند و ۵۰۰ روز است که آسانژ به دلیل اتهامهای جنسی در حبس خانگی به سر میبرد.
از اول اردیبهشت ماه ۱۳۹۱ بهای هر لیتر بنزین هواپیما برای پروازهای خارجی تقریبا سه برابر افزایش یافت. رئیس هیأتمدیره انجمن صنفی شرکتهای هواپیمایی میگوید این اقدام تیشه زدن به ریشهی شرکتهای داخلی است.
افزایش بهای سوخت هواپیما برای پروازهای خارجی اواخر اسفند ماه سال گذشته به تصویب ستاد هدفمندی یارانهها رسید، اما اجرای آن به دلیل ملاحظاتی، از جمله اعتراض شرکتهای داخلی به تعویق افتاد. علیرضا موسوی، رئیس هیأتمدیره انجمن صنفی شرکتهای هواپیمایی میگوید این مصوبه از بامداد روز جمعه، اول اردیبهشت به اجرا گذاشته شده است.
افزایش عجولانه و ناگهانی بهای سوخت
بر اساس مصوبه ستاد هدفمندی یارانهها بهای هر لیتر بنزین هواپیما تقریبا سه برابر شده و از ۴۰۰ تومان به ۱۱۴۳ تومان افزایش یافته است. حمید غوابش، دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی، این تصمیم را عجولانه و ابلاغ آن را ناگهانی خوانده است. او معتقد است از آنجا که بلیط برخی از پروازها برای چند ماه بعد فروخته شده گران شدن بهای سوخت لطمهی سنگینی به شرکتهای داخلی وارد میکند.
جلیل سالاری، مدیر عامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی، بیستم فروردین ماه اعلام کرد شرکتهای داخلی هواپیمایی به خاطر بهای سوخت بیش از ۵۶۷ میلیارد تومان به دولت بدهی دارند. او خاطر نشان کرد اگر این شرکتها بدهی خود را تسویه نکنند، در مرحله اول سوخت آنها قطع میشود و در مرحلهی بعدی بدهی آنها با نرخ ارز آزاد محاسبه خواهد شد.
«واگذاری عرصه به شرکتهای خارجی»
یکی از شرکتهای بدهکار به دولت شرکت هواپیمایی آسمان معرفی میشود. برخی از پروازهای خارجی این شرکت آذر ماه سال گذشته به دلیل آنچه تسویه نشدن بدهیهای سابق عنوان شد لغو شده است. شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی میگوید هواپیمایی آسمان با ۷۴ میلیارد تومان بدهی سومین شرکت بدهکار به دولت است و از ابتدای آذر ماه ۱۳۹۰ سوخت را تنها به صورت نقدی دریافت میکند.
خبرگزاری فارس بامداد جمعه اول اردیبهشت از قول علیرضا موسوی نوشت «اگر قرار باشد در پروازهای خارجی سوخت با نرخ هر لیتر ۱۱۴۳ تومان به شرکتهای هواپیمایی داخلی ارائه شود، صنعت هواپیمایی کشور از پا میافتد و در واقع این امر تیشه زدن به ریشه صنعت و واگذاری عرصه به شرکتهای هواپیمایی خارجی است.»
احتمال لغو پروازها و گران شدن بلیط
رئیس هیات مدیره انجمن صنفی شرکتهای هواپیمایی میگوید، ما برای اجرایی نشدن افزایش بهای سوخت با دولت مذاکراتی داشتهایم که به نتیجه نرسیده است. او تاکید میکند «قطعاً این افزایش غیرمنطقی و غیرکارشناسی نرخ سوخت هواپیما بدون افزایش نرخ بلیت، موجب کنسل شدن بسیاری از پروازها خواهد شد.»
دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی بیستم فروردین گفته بود، شرکتهای هواپیمایی ایرانی اساساً در شرایط یکسان با شرکتهای هواپیمایی خارجی قرار ندارند و این رقابت بدون در نظر گرفتن قیمت سوخت نیز رقابتی ناعادلانه بود که این امر باید جزو ملاحظات دولت در تصمیمات اینچنینی باشد.
بر اساس گزارش شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی روزانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار لیتر سوخت در اختیار پروازهای خارجی قرار میگیرد که ۷۰ درصد آن به شرکتهای داخلی فروخته میشود. این شرکت میگوید افزایش بهای سوخت بر مبنای مصوبه ستاد هدفمندی یارانهها انجام شده و تغییر آن مستلزم ابلاغیهی این ستاد خواهد بود.
افزایش عجولانه و ناگهانی بهای سوخت
بر اساس مصوبه ستاد هدفمندی یارانهها بهای هر لیتر بنزین هواپیما تقریبا سه برابر شده و از ۴۰۰ تومان به ۱۱۴۳ تومان افزایش یافته است. حمید غوابش، دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی، این تصمیم را عجولانه و ابلاغ آن را ناگهانی خوانده است. او معتقد است از آنجا که بلیط برخی از پروازها برای چند ماه بعد فروخته شده گران شدن بهای سوخت لطمهی سنگینی به شرکتهای داخلی وارد میکند.
جلیل سالاری، مدیر عامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی، بیستم فروردین ماه اعلام کرد شرکتهای داخلی هواپیمایی به خاطر بهای سوخت بیش از ۵۶۷ میلیارد تومان به دولت بدهی دارند. او خاطر نشان کرد اگر این شرکتها بدهی خود را تسویه نکنند، در مرحله اول سوخت آنها قطع میشود و در مرحلهی بعدی بدهی آنها با نرخ ارز آزاد محاسبه خواهد شد.
«واگذاری عرصه به شرکتهای خارجی»
یکی از شرکتهای بدهکار به دولت شرکت هواپیمایی آسمان معرفی میشود. برخی از پروازهای خارجی این شرکت آذر ماه سال گذشته به دلیل آنچه تسویه نشدن بدهیهای سابق عنوان شد لغو شده است. شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی میگوید هواپیمایی آسمان با ۷۴ میلیارد تومان بدهی سومین شرکت بدهکار به دولت است و از ابتدای آذر ماه ۱۳۹۰ سوخت را تنها به صورت نقدی دریافت میکند.
خبرگزاری فارس بامداد جمعه اول اردیبهشت از قول علیرضا موسوی نوشت «اگر قرار باشد در پروازهای خارجی سوخت با نرخ هر لیتر ۱۱۴۳ تومان به شرکتهای هواپیمایی داخلی ارائه شود، صنعت هواپیمایی کشور از پا میافتد و در واقع این امر تیشه زدن به ریشه صنعت و واگذاری عرصه به شرکتهای هواپیمایی خارجی است.»
رئیس هیات مدیره انجمن صنفی شرکتهای هواپیمایی میگوید، ما برای اجرایی نشدن افزایش بهای سوخت با دولت مذاکراتی داشتهایم که به نتیجه نرسیده است. او تاکید میکند «قطعاً این افزایش غیرمنطقی و غیرکارشناسی نرخ سوخت هواپیما بدون افزایش نرخ بلیت، موجب کنسل شدن بسیاری از پروازها خواهد شد.»
دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی بیستم فروردین گفته بود، شرکتهای هواپیمایی ایرانی اساساً در شرایط یکسان با شرکتهای هواپیمایی خارجی قرار ندارند و این رقابت بدون در نظر گرفتن قیمت سوخت نیز رقابتی ناعادلانه بود که این امر باید جزو ملاحظات دولت در تصمیمات اینچنینی باشد.
بر اساس گزارش شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی روزانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار لیتر سوخت در اختیار پروازهای خارجی قرار میگیرد که ۷۰ درصد آن به شرکتهای داخلی فروخته میشود. این شرکت میگوید افزایش بهای سوخت بر مبنای مصوبه ستاد هدفمندی یارانهها انجام شده و تغییر آن مستلزم ابلاغیهی این ستاد خواهد بود.
درگیری نظامی که با تصرف منطقه نفتخیز هجلیج شروع شده بود، به صورت جنگ تمام عیار در آمده است. رهبر سودان از عزم خود مبنی بر "رهایی" مردم سودان جنوبی سخن میگوید.
عمر البشیر، رئیس جمهور سودان، روز پنجشنبه (۱۹ آوریل) متعهد شد که منطقۀ نفتخیز هجلیج را از سلطه سودان جنوبی بیرون آورد. او گفت که "حتی یک وجب از خاک کشور" را به دشمنان نخواهد داد.
بشیر که در شهر ابیض، مرکز استان شمال کردفان، سخنرانی میکرد، خطاب به جمعیت گفت: «هر دستی که به طرف سودان دراز شود، قطع خواهیم کرد.» او گفت که نبردی سهمگین در حاشیه منطقه هجلیج در گرفته است. ارتش سودان جنوبی از هفته پیش در این منطقه مستقر شده است.
سودان منطقه هجلیج را از آن خود میداند و دادگاه لاهه نیز در سال ۲۰۰۹ این منطقه را در مالکیت دولت سودان قرار داده است، اما بخشهایی از منطقه مرزی هجلیج با جنوب سودان مورد مناقشه است.
سودان و سودان جنوبی در عرصههای گوناگون اقتصادی و فرهنگی اختلافات فراوانی دارند، اما از چند هفته پیش جنگ رسانهای شدیدی میان دو کشور در گرفت که سرانجام به درگیری نظامی کشید. نیروی هوایی ارتش سودان به بمباران مناطقی از جنوب سودان دست زد.
به دنبال اشغال منطقه هجلیج توسط سودان جنوبی، عمر بشیر، رهبر سودان، کشور همسایه را "دشمن" خواند و گفت که تصمیم دارد جنوب سودان را از "شر جنبش ملی حاکم بر این کشور" آزاد سازد. او گفت که ارتش سودان تا فتح جوبا، پایتخت سودان جنوبی و سقوط رژیم حاکم بر این کشور پیش خواهد رفت.
جامعه بینالمللی درگیری میان دو کشور را محکوم کرده است. ایالات متحده و اتحادیه اروپا از برخورد مسلحانه میان دو کشور انتقاد کردند و خواهان برقراری آتشبس فوری میان دو کشور همسایه شدند.
ویکتوریا نولند، سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده گفت: «ما اقدام نظامی سودان جنوبی در تصرف قهرآمیز منطقه هجلیج را محکوم میکنیم. همین اقدام بود که تنش میان دو کشور را به سطحی خطرناک رساند. ما همچنین بمباران مناطق جنوب سودان توسط ارتش سودان را محکوم میکنیم.»
خطر جنگی تازه در آفریقا
بان کی مون دبیرکل سازمان ملل متحد از دو کشور خواست که اختلافات خود را پشت میز مذاکره حل کنند. او گفت: «مردم این دو کشور به جنگی تازه هیچ نیازی ندارند. جنگی که میتواند قربانیان زیادی بگیرد، چشمانداز ثبات و آینده را در دو کشور نابود کند. جنگ جز مصیبت و بدبختی هیچ ارمغانی برای مردم سودان در بر نخواهد داشت.»
شورشیان سودان جنوبی از دهها سال پیش با حکومت مرکزی سودان در جنگ بودند. سرانجام طبق توافقی که در سال ۲۰۰۵ میان دو کشور به عمل آمد، پیکارجویان سودان جنوبی در ماه ژوئیه به طور رسمی به عنوان کشوری مستقل اعلام موجودیت کردند و از سوی سودان به رسمیت شناخته شدند.
منطقه هجلیج در شمال خط مرزی سودان با سودان جنوبی واقع است و بر اساس توافقنامه ۱۹۵۶ بخشی از خاک سودان شناخته میشود. گفته میشود که حدود نیمی از محصول نفت سودان در هجلیج تولید میشود.
بشیر که در شهر ابیض، مرکز استان شمال کردفان، سخنرانی میکرد، خطاب به جمعیت گفت: «هر دستی که به طرف سودان دراز شود، قطع خواهیم کرد.» او گفت که نبردی سهمگین در حاشیه منطقه هجلیج در گرفته است. ارتش سودان جنوبی از هفته پیش در این منطقه مستقر شده است.
سودان منطقه هجلیج را از آن خود میداند و دادگاه لاهه نیز در سال ۲۰۰۹ این منطقه را در مالکیت دولت سودان قرار داده است، اما بخشهایی از منطقه مرزی هجلیج با جنوب سودان مورد مناقشه است.
سودان و سودان جنوبی در عرصههای گوناگون اقتصادی و فرهنگی اختلافات فراوانی دارند، اما از چند هفته پیش جنگ رسانهای شدیدی میان دو کشور در گرفت که سرانجام به درگیری نظامی کشید. نیروی هوایی ارتش سودان به بمباران مناطقی از جنوب سودان دست زد.
به دنبال اشغال منطقه هجلیج توسط سودان جنوبی، عمر بشیر، رهبر سودان، کشور همسایه را "دشمن" خواند و گفت که تصمیم دارد جنوب سودان را از "شر جنبش ملی حاکم بر این کشور" آزاد سازد. او گفت که ارتش سودان تا فتح جوبا، پایتخت سودان جنوبی و سقوط رژیم حاکم بر این کشور پیش خواهد رفت.
جامعه بینالمللی درگیری میان دو کشور را محکوم کرده است. ایالات متحده و اتحادیه اروپا از برخورد مسلحانه میان دو کشور انتقاد کردند و خواهان برقراری آتشبس فوری میان دو کشور همسایه شدند.
ویکتوریا نولند، سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده گفت: «ما اقدام نظامی سودان جنوبی در تصرف قهرآمیز منطقه هجلیج را محکوم میکنیم. همین اقدام بود که تنش میان دو کشور را به سطحی خطرناک رساند. ما همچنین بمباران مناطق جنوب سودان توسط ارتش سودان را محکوم میکنیم.»
خطر جنگی تازه در آفریقا
بان کی مون دبیرکل سازمان ملل متحد از دو کشور خواست که اختلافات خود را پشت میز مذاکره حل کنند. او گفت: «مردم این دو کشور به جنگی تازه هیچ نیازی ندارند. جنگی که میتواند قربانیان زیادی بگیرد، چشمانداز ثبات و آینده را در دو کشور نابود کند. جنگ جز مصیبت و بدبختی هیچ ارمغانی برای مردم سودان در بر نخواهد داشت.»
شورشیان سودان جنوبی از دهها سال پیش با حکومت مرکزی سودان در جنگ بودند. سرانجام طبق توافقی که در سال ۲۰۰۵ میان دو کشور به عمل آمد، پیکارجویان سودان جنوبی در ماه ژوئیه به طور رسمی به عنوان کشوری مستقل اعلام موجودیت کردند و از سوی سودان به رسمیت شناخته شدند.
منطقه هجلیج در شمال خط مرزی سودان با سودان جنوبی واقع است و بر اساس توافقنامه ۱۹۵۶ بخشی از خاک سودان شناخته میشود. گفته میشود که حدود نیمی از محصول نفت سودان در هجلیج تولید میشود.
به نظر سازمان ملل، رژیم سوریه به تعهدات خود پایبند نیست. آمریکا خواهان شدیدترین اقدامات تحریمی است. فرانسه برای فشار بر اسد به "گزینههای دیگر" فکر میکند.
بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز پنجشنبه (۱۹ آوریل) از بشار اسد، رئیس جمهور سوریه انتقاد کرد که به تعهدات خود در قبال طرح صلح کوفی عنان، نماینده ویژه سازمان ملل و اتحادیه عرب، در جهت برقراری آتشبس عمل نمیکند.
دبیرکل سازمان ملل که با نگرانی از ادامه خونریزی و کشتار در سوریه سخن میگفت، به شدت از بشار اسد انتقاد کرد و گفت که او نشان داده است قصد ندارد به تعهدات خود عمل کند. به گفتهی او شمار قربانیان در روزهای اخیر به شدت افزایش یافته است.
بان گفت که گزارشهای متعددی نشان میدهد که رژیم سوریه قصد دارد همچنان با قهر و خشونت مخالفان خود را سرکوب کند.
بان کی مون بار دیگر درخواست کرد که شورای امنیت ناظران بیشتری برای نظارت بر اجرای آتشبس به سوریه اعزام کند. دولت سوریه در توافق با کوفی عنان با ارسال حداکثر ۲۵۰ ناظر بینالمللی موافقت کرده است. اما با ادامه درگیریهای خشونتآمیز در سوریه، کارشناسان و مخالفان رژیم سوریه معتقد هستند که برای نظارت بر آتشبس به تعداد بیشتری از ناظران بینالمللی نیاز هست. تا کنون تنها ۳۰ نفر به سوریه اعزام شدهاند.
"وضعیت فاجعهبار"
بان کی مون در گزارشی خطاب به شورای امنیت سازمان ملل درباره وضعیت انسانی در سوریه ابراز نگرانی کرد و آن را "فاجعهبار" دانست. او گفت که مردم سوریه به ویژه در مناطق مرزی کشور، در شرایط بسیار ناگواری زندگی میکنند. بر اثر ناآرامیهای یک سال گذشته، تا کنون بیش از ۲۳۰ هزار نفر آواره شدهاند و بیش از یک میلیون شهروند سوری به کمک فوری نیاز دارند.
دبیرکل سازمان ملل متحد تقاضا کرد که هرچه زودتر تعداد ناظران بینالمللی به ۳۰۰ نفر برسد.
پتر ویتیگ، نماینده آلمان در سازمان ملل متحد، گفته است که برای فعالیت ناظران باید شرایط مساعدی فراهم شود؛ پیش از هر چیز درگیری و خشونت باید پایان یابد. آقای ویتیگ تصریح کرد: «بشار اسد متعهد شده است که با اجرای طرح صلح سازمان ملل همکاری کند، اما این قول باید با عمل همراه شود.»
احمد فوزی، سخنگوی کوفی عنان، نماینده ویژه سازمان ملل و اتحادیه عرب برای خاتمه دادن به خشونت در سوریه، اعلام کرد دولت سوریه و سازمان ملل بر سر "قواعد" فعالیت اولین گروه از ناظران بینالمللی به توافق دست یافتهاند.
در بیانیه آقای فوزی آمده است که این توافقنامه شامل نحوه فعالیت ۳۰ ناظر صلح است که مطابق طرح صلح ۶ مادهای آقای عنان "بر چگونگی توقف خشونت مسلحانه در تمامی اشکال و توسط تمامی طرفهای درگیر نظارت خواهند کرد."
"گزینههای دیگر"
آلن ژوپه، وزیر خارجه فرانسه، در سخنرانی خود در کنفرانس "دوستان مردم سوریه" که در پاریس برگزار شد به شدت به رژیم بشار اسد حمله کرد. او گفت که دولت سوریه تعهد کرده بود به خشونت پایان دهد، اما دیده میشود که «ارتش سوریه به تاکتیک سرکوب و کشتار ادامه میدهد.» او "شدیدترین اقدامات تحریمی" را علیه رژیم اسد تقاضا کرد.
آلن ژوپه در سخنرانی افتتاحیه کنفرانس، تأکید کرد در صورتی که اقدامات آشتیجویانه در چارچوب طرح صلح کوفی عنان، با شکست مواجه شود، سوریه را جنگ داخلی تهدید میکند. ژوپه گفت: «طرح صلح عنان تضمینی برای صلح و آزادی است. شکست این طرح یعنی رفتن سوریه به طرف جنگ داخلی یا حتی جنگ منطقهای.»
وزیر خارجه فرانسه در حاشیه کنفرانس گفت در صورتی که طرح صلح کوفی عنان، با شکست مواجه شود، غرب باید خود را برای "گزینههای دیگر" آماده کند. او درباره نوع "گزینهها" توضیحی نداد و تعیین شکل و نحوه آن را به شورای امنیت سازمان ملل واگذار کرد.
به نظر وزیر خارجه فرانسه، پیش از هر چیز ضرورت دارد که با قطعنامه تازهای از سوی شورای امنیت، راه برای اعزام گروه بزرگتری از ناظران بینالمللی به سوریه هموار شود. وی افزود «گروه اعزامی باید با برنامه مشخص و تجهیزات کافی به سوریه اعزام شود تا در اهداف خود موفق شود.»
پیش از این نیکلا سرکوزی، رئیس جمهور فرانسه به شدت به بشار اسد حمله کرده، گفته بود که رهبر سوریه "قصد دارد شهر حمص را از نقشه جغرافیا حذف کند". بنا به پیشنهاد آقای سرکوزی باید در سوریه منطقهای آزاد برای حمایت از نیروهای مخالف رژیم اسد تشکیل شود.
"اقدامات تحریمی"
هیلاری کلینتون، وزیر خارجه ایالات متحده، اظهار داشت که شورای امنیت باید در چارچوب فصل هفتم منشور سازمان ملل، سوریه را تحت اقدامات تحریمی شدیدی قرار دهد. او توضیح داد که طبق منشور سازمان ملل، در صورتی که کشورهای عضو به این نتیجه برسند که یکی از اعضا صلح را به خطر انداخته است، میتوانند به اقداماتی تا حد اقدام نظامی دست بزنند.
خانم کلینتون خود اعتراف کرد که چنین رویکردی با مخالفت روسیه مواجه خواهد شد. بنابراین کشورهای "دوستدار مردم سوریه" باید همچنان به فشارهای سیاسی و اقتصادی ادامه دهند. او گفت که با تدابیری مانند تحریمهای مالی و بانکی، ممنوعیت سفر و تحریم تجارتی به ویژه محاصره تسلیحاتی، باید رژیم اسد را به همکاری برای اجرای طرح صلح کوفی عنان وادار کرد.
در آمریکا، لئون پانهتا، وزیر دفاع، بار دیگر نسبت به مداخله نظامی هشدار داد و گفت: «باید بدانیم که دخالت نظامی شرایط پرتنش کنونی را وخیمتر کرده، خطر بیشتری برای مردم عادی به همراه خواهد داشت.» او که در برابر کمیسیون نظامی کنگره سخن میگفت، اظهار داشت: «هیچ داروی معجزهآسایی وجود ندارد.» او گفت که مشکلات پیچیدهی سوریه را امریکا و هیچ کشور دیگری به تنهایی نمیتوانند حل کنند.
ایالات متحده قصد دارد با ارسال دارو و تجهیزات ارتباطی از فعالیت مخالفان رژیم اسد حمایت کند. امریکا تا کنون مبلغ ۲۵ میلیون دلار برای کمک به شهروندان نیازمند سوری اعانه داده است.
"ناکارایی طرح عنان"
به گفته مقامات فرانسه، دو کشور چین و روسیه نیز به "کنفرانس دوستان سوریه" دعوت شده بودند، اما دو عضو اصلی شورای امنیت از شرکت در کنفرانس یادشده خودداری ورزیدند.
روسیه حمایت کامل خود را از طرح صلح کوفی عنان برای برقراری آتشبس در سوریه اعلام کرده است. در همین رابطه ویتالی چورکین، نماینده روسیه در سازمان ملل اظهار داشت که شورای امنیت میتواند به زودی قطعنامهای صادر کند که کار ناظران در سوریه را تسهیل خواهد کرد.
روسیه دیدگاه غرب در برخورد با بحران سوریه را یکجانبه میداند. مسکو معتقد است که مخالفان رژیم اسد نیز در وخامت اوضاع سوریه مقصر هستند. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه گفته است که به توفیق طرح صلح کوفی عنان امیدی ندارد و «این طرح مسلما شکست خواهد خورد».
"تقاضای مداخله نظامی"
در "کنفرانس دوستداران سوریه" که دومین دور آن در پاریس برگزار شد، وزرای خارجه گروهی از کشورهای اروپایی و اعضای "اتحادیه عرب" در کنار عدهای از سازمانها و نهادهای بینالمللی شرکت دارند. هدف این کنفرانس کمک به برقراری صلح و ثبات در سوریه و یاری به مردم این کشور در شرایط ناامنی و بحران اعلام شده است.
همزمان با برگزاری کنفرانس، "ارتش آزاد سوریه" از مخالفان اصلی رژیم اسد، خواهان دخالت نظامی شد و گفت که برای انجام این امر به قطعنامه شورای امنیت نیازی نیست. ژنرال مصطفی احمد الشیخ، فرمانده شورای نظامی این گروه، در پیامی ویدیویی تقاضا کرده است: «کشورهای دوست مردم سوریه باید به تشکیل ارتشی متحد کمک کنند که بتواند بنیادهای اصلی رژیم را منهدم کند.»
"سقوط اسد: بسیار مثبت!"
اهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل گفت که بشار اسد مشروعیت خود را از دست داده است و برکناری او "بسیار مثبت" خواهد بود. او گفت که این امر به تضعیف جمهوری اسلامی در منطقه منجر خواهد شد. به گفته آقای باراک با سقوط بشار اسد، محور ضداسرائیلی در لبنان و غزه ضعیف میشود.
آقای باراک روز پنجشنبه (۱۹ آوریل) در گفتوگویی با شبکه خبری سیانان گفت: «سقوط اسد ضربه بزرگی برای ایران خواهد بود و بسیار مثبت است، زیرا اسرائیل ایران را بزرگترین خطر برای موجودیت خود میبیند.» اهود باراک کشورهای ایران و سوریه را "متحدان نزدیک" خواند. او افزود که جامعه بینالمللی باید برای طرد رژیم اسد بیشتر تلاش کند.
دبیرکل سازمان ملل که با نگرانی از ادامه خونریزی و کشتار در سوریه سخن میگفت، به شدت از بشار اسد انتقاد کرد و گفت که او نشان داده است قصد ندارد به تعهدات خود عمل کند. به گفتهی او شمار قربانیان در روزهای اخیر به شدت افزایش یافته است.
بان گفت که گزارشهای متعددی نشان میدهد که رژیم سوریه قصد دارد همچنان با قهر و خشونت مخالفان خود را سرکوب کند.
بان کی مون بار دیگر درخواست کرد که شورای امنیت ناظران بیشتری برای نظارت بر اجرای آتشبس به سوریه اعزام کند. دولت سوریه در توافق با کوفی عنان با ارسال حداکثر ۲۵۰ ناظر بینالمللی موافقت کرده است. اما با ادامه درگیریهای خشونتآمیز در سوریه، کارشناسان و مخالفان رژیم سوریه معتقد هستند که برای نظارت بر آتشبس به تعداد بیشتری از ناظران بینالمللی نیاز هست. تا کنون تنها ۳۰ نفر به سوریه اعزام شدهاند.
"وضعیت فاجعهبار"
بان کی مون در گزارشی خطاب به شورای امنیت سازمان ملل درباره وضعیت انسانی در سوریه ابراز نگرانی کرد و آن را "فاجعهبار" دانست. او گفت که مردم سوریه به ویژه در مناطق مرزی کشور، در شرایط بسیار ناگواری زندگی میکنند. بر اثر ناآرامیهای یک سال گذشته، تا کنون بیش از ۲۳۰ هزار نفر آواره شدهاند و بیش از یک میلیون شهروند سوری به کمک فوری نیاز دارند.
دبیرکل سازمان ملل متحد تقاضا کرد که هرچه زودتر تعداد ناظران بینالمللی به ۳۰۰ نفر برسد.
بسیاری از ناظران و دولتمردان عقیده دارند، در صورتی که شرایط مساعدی برای کار فراهم نشود، آنها نمیتوانند کار زیادی از پیش ببرند. دولت سوریه در گفتوگو با کوفی عنان توافق کرده است که ناظران در مسافرت و نظارت بر جریان امور آزادی کامل داشته باشند و بتوانند با مخالفان رژیم گفتوگو کنند.
پتر ویتیگ، نماینده آلمان در سازمان ملل متحد، گفته است که برای فعالیت ناظران باید شرایط مساعدی فراهم شود؛ پیش از هر چیز درگیری و خشونت باید پایان یابد. آقای ویتیگ تصریح کرد: «بشار اسد متعهد شده است که با اجرای طرح صلح سازمان ملل همکاری کند، اما این قول باید با عمل همراه شود.»
احمد فوزی، سخنگوی کوفی عنان، نماینده ویژه سازمان ملل و اتحادیه عرب برای خاتمه دادن به خشونت در سوریه، اعلام کرد دولت سوریه و سازمان ملل بر سر "قواعد" فعالیت اولین گروه از ناظران بینالمللی به توافق دست یافتهاند.
در بیانیه آقای فوزی آمده است که این توافقنامه شامل نحوه فعالیت ۳۰ ناظر صلح است که مطابق طرح صلح ۶ مادهای آقای عنان "بر چگونگی توقف خشونت مسلحانه در تمامی اشکال و توسط تمامی طرفهای درگیر نظارت خواهند کرد."
"گزینههای دیگر"
آلن ژوپه، وزیر خارجه فرانسه، در سخنرانی خود در کنفرانس "دوستان مردم سوریه" که در پاریس برگزار شد به شدت به رژیم بشار اسد حمله کرد. او گفت که دولت سوریه تعهد کرده بود به خشونت پایان دهد، اما دیده میشود که «ارتش سوریه به تاکتیک سرکوب و کشتار ادامه میدهد.» او "شدیدترین اقدامات تحریمی" را علیه رژیم اسد تقاضا کرد.
آلن ژوپه در سخنرانی افتتاحیه کنفرانس، تأکید کرد در صورتی که اقدامات آشتیجویانه در چارچوب طرح صلح کوفی عنان، با شکست مواجه شود، سوریه را جنگ داخلی تهدید میکند. ژوپه گفت: «طرح صلح عنان تضمینی برای صلح و آزادی است. شکست این طرح یعنی رفتن سوریه به طرف جنگ داخلی یا حتی جنگ منطقهای.»
وزیر خارجه فرانسه در حاشیه کنفرانس گفت در صورتی که طرح صلح کوفی عنان، با شکست مواجه شود، غرب باید خود را برای "گزینههای دیگر" آماده کند. او درباره نوع "گزینهها" توضیحی نداد و تعیین شکل و نحوه آن را به شورای امنیت سازمان ملل واگذار کرد.
به نظر وزیر خارجه فرانسه، پیش از هر چیز ضرورت دارد که با قطعنامه تازهای از سوی شورای امنیت، راه برای اعزام گروه بزرگتری از ناظران بینالمللی به سوریه هموار شود. وی افزود «گروه اعزامی باید با برنامه مشخص و تجهیزات کافی به سوریه اعزام شود تا در اهداف خود موفق شود.»
پیش از این نیکلا سرکوزی، رئیس جمهور فرانسه به شدت به بشار اسد حمله کرده، گفته بود که رهبر سوریه "قصد دارد شهر حمص را از نقشه جغرافیا حذف کند". بنا به پیشنهاد آقای سرکوزی باید در سوریه منطقهای آزاد برای حمایت از نیروهای مخالف رژیم اسد تشکیل شود.
"اقدامات تحریمی"
هیلاری کلینتون، وزیر خارجه ایالات متحده، اظهار داشت که شورای امنیت باید در چارچوب فصل هفتم منشور سازمان ملل، سوریه را تحت اقدامات تحریمی شدیدی قرار دهد. او توضیح داد که طبق منشور سازمان ملل، در صورتی که کشورهای عضو به این نتیجه برسند که یکی از اعضا صلح را به خطر انداخته است، میتوانند به اقداماتی تا حد اقدام نظامی دست بزنند.
خانم کلینتون خود اعتراف کرد که چنین رویکردی با مخالفت روسیه مواجه خواهد شد. بنابراین کشورهای "دوستدار مردم سوریه" باید همچنان به فشارهای سیاسی و اقتصادی ادامه دهند. او گفت که با تدابیری مانند تحریمهای مالی و بانکی، ممنوعیت سفر و تحریم تجارتی به ویژه محاصره تسلیحاتی، باید رژیم اسد را به همکاری برای اجرای طرح صلح کوفی عنان وادار کرد.
در آمریکا، لئون پانهتا، وزیر دفاع، بار دیگر نسبت به مداخله نظامی هشدار داد و گفت: «باید بدانیم که دخالت نظامی شرایط پرتنش کنونی را وخیمتر کرده، خطر بیشتری برای مردم عادی به همراه خواهد داشت.» او که در برابر کمیسیون نظامی کنگره سخن میگفت، اظهار داشت: «هیچ داروی معجزهآسایی وجود ندارد.» او گفت که مشکلات پیچیدهی سوریه را امریکا و هیچ کشور دیگری به تنهایی نمیتوانند حل کنند.
ایالات متحده قصد دارد با ارسال دارو و تجهیزات ارتباطی از فعالیت مخالفان رژیم اسد حمایت کند. امریکا تا کنون مبلغ ۲۵ میلیون دلار برای کمک به شهروندان نیازمند سوری اعانه داده است.
"ناکارایی طرح عنان"
به گفته مقامات فرانسه، دو کشور چین و روسیه نیز به "کنفرانس دوستان سوریه" دعوت شده بودند، اما دو عضو اصلی شورای امنیت از شرکت در کنفرانس یادشده خودداری ورزیدند.
روسیه حمایت کامل خود را از طرح صلح کوفی عنان برای برقراری آتشبس در سوریه اعلام کرده است. در همین رابطه ویتالی چورکین، نماینده روسیه در سازمان ملل اظهار داشت که شورای امنیت میتواند به زودی قطعنامهای صادر کند که کار ناظران در سوریه را تسهیل خواهد کرد.
روسیه دیدگاه غرب در برخورد با بحران سوریه را یکجانبه میداند. مسکو معتقد است که مخالفان رژیم اسد نیز در وخامت اوضاع سوریه مقصر هستند. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه گفته است که به توفیق طرح صلح کوفی عنان امیدی ندارد و «این طرح مسلما شکست خواهد خورد».
"تقاضای مداخله نظامی"
در "کنفرانس دوستداران سوریه" که دومین دور آن در پاریس برگزار شد، وزرای خارجه گروهی از کشورهای اروپایی و اعضای "اتحادیه عرب" در کنار عدهای از سازمانها و نهادهای بینالمللی شرکت دارند. هدف این کنفرانس کمک به برقراری صلح و ثبات در سوریه و یاری به مردم این کشور در شرایط ناامنی و بحران اعلام شده است.
همزمان با برگزاری کنفرانس، "ارتش آزاد سوریه" از مخالفان اصلی رژیم اسد، خواهان دخالت نظامی شد و گفت که برای انجام این امر به قطعنامه شورای امنیت نیازی نیست. ژنرال مصطفی احمد الشیخ، فرمانده شورای نظامی این گروه، در پیامی ویدیویی تقاضا کرده است: «کشورهای دوست مردم سوریه باید به تشکیل ارتشی متحد کمک کنند که بتواند بنیادهای اصلی رژیم را منهدم کند.»
"سقوط اسد: بسیار مثبت!"
اهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل گفت که بشار اسد مشروعیت خود را از دست داده است و برکناری او "بسیار مثبت" خواهد بود. او گفت که این امر به تضعیف جمهوری اسلامی در منطقه منجر خواهد شد. به گفته آقای باراک با سقوط بشار اسد، محور ضداسرائیلی در لبنان و غزه ضعیف میشود.
آقای باراک روز پنجشنبه (۱۹ آوریل) در گفتوگویی با شبکه خبری سیانان گفت: «سقوط اسد ضربه بزرگی برای ایران خواهد بود و بسیار مثبت است، زیرا اسرائیل ایران را بزرگترین خطر برای موجودیت خود میبیند.» اهود باراک کشورهای ایران و سوریه را "متحدان نزدیک" خواند. او افزود که جامعه بینالمللی باید برای طرد رژیم اسد بیشتر تلاش کند.
وزیر نفت، رستم قاسمی میگوید همکاری با شرکت ملی نفت چین برای توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی احتمالا تا یک ماه دیگر متوقف میشود. شرکت آلمانی زیمنس نیز ارسال تجهیزات مورد نیاز به ایران را متوقف کرده است.
فاز ۱۱ پارس جنوبی یکی از مهمترین بخشهای این میدان مشترک گازی با کشور قطر به شمار میرود. مذاکره برای توسعه فاز ۱۱ از سال ۲۰۰۰ میلادی با شرکت فرانسوی توتال آغاز شد. پس از قطع همکاری توتال با ایران حدود سه سال و نیم پیش مذاکره با شرکت ملی نفت چین (سی ان پی سی) آغاز شد و پس از ۹ ماه به امضای قرارداد رسید.
تهدیدهای سابقهدار شرکت چینی
وزیر نفت جمهوری اسلامی روز پنجشنبه ۳۱ فروردین، در یک نشست خبری با اشاره به تاخیرهای مکرر چینیها گفت، به این شرکت آسیایی برای طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی یک ماه وقت دادیم و درصورتی که به طور جدی این پروژه گازی اجرایی نشود قرارداد گازی چینیها لغو میشود.
ناخشنودی از تاخیرهای شرکت ملی نفت چین در پارس جنوبی موضوع تازهای نیست و تقریبا از زمان امضای قرارداد آغاز شده است. وزیر پیشین نفت مسعود میرکاظمی در سال ۸۹ با ارسال نامهای به شرکت چینی خواستار تسریع فعالیتهای این شرکت در پارس جنوبی شده بود.
احمد قلعهبانی، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در مرداد ماه سال ۱۳۹۰ گفته است پیمانکار چینی همچنان « مراحل تدوین طرح جامع توسعه و مطالعات مهندسی فاز ۱۱ پارسجنوبی را در دستور کار دارد.» او تهدید کرده بود در صورت ادامه تاخیرها این پروزه به پیمانکاران داخلی محول میشود.
خبرگزاری مهر در همین تاریخ گزارش داد که « شرکت چینی تاکنون حتی عملیات تسطیح و آمادهسازی زمین پالایشگاه و تجهیز کارگاه فاز ۱۱ این میدان مشترک گازی با قطر را آغاز نکرده است.» این خبرگزاری مینویسد موضوع لغو قرار داد با چینیها در زمان وزیر سابق نفت نیز مطرح بوده و حتا مذاکراتی نیز با چند پیمانکار ایرانی انجام شده است.
خودداری زیمنس از ادامه همکاری
به اعتقاد ناظران شدت گرفتن تحریمهای بینالمللی علیه جمهوری اسلامی در تاخیرهای پیمانکار چینی بیتاثیر نبوده است. برخی از تجهیزات مورد نیاز این شرکت را سازندگان غربی تولید میکنند که مجبور به قطع همکاری با ایران شدهاند. یکی از این سرکتها زیمنس آلمان است که تمام "توربوکمپرسور"های فازهای یک تا ده را تامین کرده است.
خبرگزاری مهر در ۲۹ فروردین نوشت، زیمنس اخیرا با ارسال نامهای به مدیران برخی از کنسرسیومهای فازهای جدید پارس جنوبی اعلام کرده است: امکان ارائه خدمات و تامین گارانتی توربوکمپرسورهای این فازها را ندارد. عباس علیآبادی مدیرعامل شرکت مدیریت پروژههای نیروگاهی ایران به این خبرگزاری گفته است، ما آمادگی جایگزینی زیمنس آلمان در طرحهای مختلف صنعت نفت و به ویژه پارس جنوبی را داریم و قادر به تولید توربوکمپرسورهای مورد نیاز هستیم.
اعتراف وزیر به کیفیت نازل تولیدات داخل
عباس علیآبادی در مورد امکان واردات توربوکمپرسور از چین گفته است، چینیها در ساخت این تجهیزات پیچیده دوار از تکنولوژی بالایی برخوردار نبوده و از این کشور توربوکمپرسور وارد نمیکنیم. رستم قاسمی که از حامیان واگذاری پروژههای نفت و گاز به پیمانکاران داخلی است اعتراف میکند «اگر یک پمپ اروپایی با شرایط تحریم وارد شود شاید۱۰سال عمر کند اما پمپ ایرانی تنها ۵ سال کار میکند ولی باید از پمپ ایرانی استفاده کنیم تا بعدا این کیفیت افزایش بیابد.»
ادعای جایگزینی زیمنس در حالی مطرح میشود که قاسمی در ۳۰ فروردین ۹۱ در حاشیه نمایشگاه صنعت نفت با اشاره به عدم استفاده از تکنولوژی روز توسط تولیدکنندگان داخلی گفت «امروز به دلیل کیفیت کمتر میعانات گازی، ما در بازار جهانی حضور کمتری داریم و با قیمت کمتری محصولات خود را میفروشیم.»
توقف فروش یا توقف خرید نفت
وزیر نفت در نشست خبری روز پنجشنبه خبرهای مربوط به توقف فروش نفت ایران به شماری از کشورهای اروپایی را تکذیب کرد. او میگوید در شرایط فعلی به طور رسمی وزارت نفت ایران صادرات نفت به انگلستان و فرانسه را متوقف کرده است و توقف صادرات نفت به پالایشگاههای یونان، اسپانیا و آلمان رسمی نیست.
رستم قاسمی در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت اگر پس از مذاکرات هستهای در بغداد تحریم نفت ایران لغو نشود فروش نفت به کل اروپا متوقف خواهد شد. مذاکرات بغداد قرار است سوم خرداد ماه انجام شود. وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا حدود سه ماه پیش (۳ بهمن /۲۳ ژانویه) تحریم واردات نفت از ایران را به تصویب رساندند.
برابر تصمیم اتحادیه اروپا، بستن قرداد جدید برای خرید نفت از ایران ممنوع شده و قراردادهای قبلی باید حداکثر تا ابتدای ژوئیه سال جاری خاتمه یابند. برخی از کشورهای اروپایی مانند آلمان از دو سال پیش خرید نفت خام از جمهوری اسلامی را به شدت کاهش دادهاند. آلمان در سال ۲۰۱۰ میلادی یک و شش دهم درصد نفت مورد نیاز پالایشگاههای خود را از طریق ایران تامین میکرد. این میزان در فوریه سال جاری به حدود دو دهم درصد تنزل پیدا کرده است.
تهدیدهای سابقهدار شرکت چینی
وزیر نفت جمهوری اسلامی روز پنجشنبه ۳۱ فروردین، در یک نشست خبری با اشاره به تاخیرهای مکرر چینیها گفت، به این شرکت آسیایی برای طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی یک ماه وقت دادیم و درصورتی که به طور جدی این پروژه گازی اجرایی نشود قرارداد گازی چینیها لغو میشود.
ناخشنودی از تاخیرهای شرکت ملی نفت چین در پارس جنوبی موضوع تازهای نیست و تقریبا از زمان امضای قرارداد آغاز شده است. وزیر پیشین نفت مسعود میرکاظمی در سال ۸۹ با ارسال نامهای به شرکت چینی خواستار تسریع فعالیتهای این شرکت در پارس جنوبی شده بود.
احمد قلعهبانی، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در مرداد ماه سال ۱۳۹۰ گفته است پیمانکار چینی همچنان « مراحل تدوین طرح جامع توسعه و مطالعات مهندسی فاز ۱۱ پارسجنوبی را در دستور کار دارد.» او تهدید کرده بود در صورت ادامه تاخیرها این پروزه به پیمانکاران داخلی محول میشود.
خبرگزاری مهر در همین تاریخ گزارش داد که « شرکت چینی تاکنون حتی عملیات تسطیح و آمادهسازی زمین پالایشگاه و تجهیز کارگاه فاز ۱۱ این میدان مشترک گازی با قطر را آغاز نکرده است.» این خبرگزاری مینویسد موضوع لغو قرار داد با چینیها در زمان وزیر سابق نفت نیز مطرح بوده و حتا مذاکراتی نیز با چند پیمانکار ایرانی انجام شده است.
خودداری زیمنس از ادامه همکاری
به اعتقاد ناظران شدت گرفتن تحریمهای بینالمللی علیه جمهوری اسلامی در تاخیرهای پیمانکار چینی بیتاثیر نبوده است. برخی از تجهیزات مورد نیاز این شرکت را سازندگان غربی تولید میکنند که مجبور به قطع همکاری با ایران شدهاند. یکی از این سرکتها زیمنس آلمان است که تمام "توربوکمپرسور"های فازهای یک تا ده را تامین کرده است.
خبرگزاری مهر در ۲۹ فروردین نوشت، زیمنس اخیرا با ارسال نامهای به مدیران برخی از کنسرسیومهای فازهای جدید پارس جنوبی اعلام کرده است: امکان ارائه خدمات و تامین گارانتی توربوکمپرسورهای این فازها را ندارد. عباس علیآبادی مدیرعامل شرکت مدیریت پروژههای نیروگاهی ایران به این خبرگزاری گفته است، ما آمادگی جایگزینی زیمنس آلمان در طرحهای مختلف صنعت نفت و به ویژه پارس جنوبی را داریم و قادر به تولید توربوکمپرسورهای مورد نیاز هستیم.
اعتراف وزیر به کیفیت نازل تولیدات داخل
عباس علیآبادی در مورد امکان واردات توربوکمپرسور از چین گفته است، چینیها در ساخت این تجهیزات پیچیده دوار از تکنولوژی بالایی برخوردار نبوده و از این کشور توربوکمپرسور وارد نمیکنیم. رستم قاسمی که از حامیان واگذاری پروژههای نفت و گاز به پیمانکاران داخلی است اعتراف میکند «اگر یک پمپ اروپایی با شرایط تحریم وارد شود شاید۱۰سال عمر کند اما پمپ ایرانی تنها ۵ سال کار میکند ولی باید از پمپ ایرانی استفاده کنیم تا بعدا این کیفیت افزایش بیابد.»
ادعای جایگزینی زیمنس در حالی مطرح میشود که قاسمی در ۳۰ فروردین ۹۱ در حاشیه نمایشگاه صنعت نفت با اشاره به عدم استفاده از تکنولوژی روز توسط تولیدکنندگان داخلی گفت «امروز به دلیل کیفیت کمتر میعانات گازی، ما در بازار جهانی حضور کمتری داریم و با قیمت کمتری محصولات خود را میفروشیم.»
او در عین حال کمبود سرمایه را یکی از معضلات خواند و ابراز امیدواری کرد با انتشار اوراق مشارکت ارزی و ریالی و واگذاری سهام برخی از شرکتهای دولتی منابع مورد نیاز طرحهای دارای اولویت تامین شود.
توقف فروش یا توقف خرید نفت
وزیر نفت در نشست خبری روز پنجشنبه خبرهای مربوط به توقف فروش نفت ایران به شماری از کشورهای اروپایی را تکذیب کرد. او میگوید در شرایط فعلی به طور رسمی وزارت نفت ایران صادرات نفت به انگلستان و فرانسه را متوقف کرده است و توقف صادرات نفت به پالایشگاههای یونان، اسپانیا و آلمان رسمی نیست.
رستم قاسمی در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت اگر پس از مذاکرات هستهای در بغداد تحریم نفت ایران لغو نشود فروش نفت به کل اروپا متوقف خواهد شد. مذاکرات بغداد قرار است سوم خرداد ماه انجام شود. وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا حدود سه ماه پیش (۳ بهمن /۲۳ ژانویه) تحریم واردات نفت از ایران را به تصویب رساندند.
برابر تصمیم اتحادیه اروپا، بستن قرداد جدید برای خرید نفت از ایران ممنوع شده و قراردادهای قبلی باید حداکثر تا ابتدای ژوئیه سال جاری خاتمه یابند. برخی از کشورهای اروپایی مانند آلمان از دو سال پیش خرید نفت خام از جمهوری اسلامی را به شدت کاهش دادهاند. آلمان در سال ۲۰۱۰ میلادی یک و شش دهم درصد نفت مورد نیاز پالایشگاههای خود را از طریق ایران تامین میکرد. این میزان در فوریه سال جاری به حدود دو دهم درصد تنزل پیدا کرده است.
رئیس اتحادیه سوپرمارکتداران میگوید عدم عرضه کالاهای تولیدی به بازار علت گرانی برخی از کالاهاست. منتقدان معتقدند سیاستهای مالی و اقتصادی دولت به افزایش واردات و رکود تولید داخلی دامن زده است.
رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنهای شعار سال ۱۳۹۱ را «تولید ملى، حمایت از كار و سرمایهى ایرانى» تعیین کرده است. او در پیام نوروزی خود از دستاندرکاران عرصه اقتصادی و مردم دعوت کرد "امسال را سال رونق تولید داخلى قرار بدهند."
خبرها و گزارشهایی که طی نخستین ماه سال جدید منتشر شده حکایت از آن دارد که دعوت خامنهای حاصلی فراتر از "شعار" نخواهد داشت. صندوق بینالمللی پول در تازهترین گزارش خود پیش بینی کرده رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۱۲ میلادی به کمتر از نیم درصد تنزل کند.
افزایش شدید قیمت در یک هفته
سعید درخشانی رئیس اتحادیه سوپرماركتداران در گفتگویی با خبرگزاری ایسنا که متن آن عصر پنجشنبه ۳۱ فروردین منتشر شد با ذکر مثالهای مشخصی کاهش تولید را علت افزایش قیمت برخی از کالاها عنوان کرد. او میگوید «اكثر كارخانهها جنس تولید نمیكنند، بنابراین كالا گران شده است. برای مثال مدتها كره در بازار توزیع نمیشد و در حال حاضر نیز این كالا به مقدار خیلی كم و با قیمت بالاتر عرضه میشود.»
به گفتهی رئیس اتحادیه سوپرمارکتداران با کاهش عرضه برخی از کالاها در بازار بهای آنها طی چند روز ۲۰ تا ۲۵ درصد افزایش پیدا کرده است. تازهترین گزارشهای بانک مرکزی نیز افزایش قیمت در فروردین ماه را تایید میکند. آمار ارائه شده از سوی بانک مرکزی نشان میدهد در هفتهی منتهی به ۲۵ فروردین از ۱۱ گروه کالای مورد بررسی ۶ گروه نسبت به هفتهی قبل تا ده درصد افزایش قیمت داشتهاند.
آسیب دیدن تولید داخلی
روزنامه دنیای اقتصاد در شماره پنجشنبه۳۱ فروردین نوشت، بر اساس گزارش سالانهی بانک مرکزی بهای ۱۲ کالا از ۴۱ کالایی که بررسی شدهاند بیش از ۵۰ درصد افزایش قیمت داشتهاند. مطابق این آمار در یک سال گذشته ۲۱ کالا نیز بین ۲۰ تا ۴۹ درصد گرانتر شدهاند.
احمد توکلی، رئیس مرکز پژوهشهای مجلس اجرای غلط قانون موسوم به هدفمندی یارانهها توسط دولت محمود احمدینژاد را عامل آسیب دیدن تولید داخلی و افزایش شدید قیمتها عنوان میکند. برابر این قانون دولت موظف است ۳۰ درصد از درآمد حاصل از افزایش بهای حاملهای انرژی را صرف رونق تولید داخلی کند.
به گزارش خبرگزاری فارس توکلی دولت را متهم میکند که نه تنها سهم تولید را نپرداخته که در روزهای پایانی سال گذشته کسری بودجه را "از طریق فروش ارزهای نفتی فراهم کرده و همین مسئله سبب گسترش رکود و تورم در کشور شده است."
کمترین رشد اقتصادی در خاورمیانه
به اعتقاد ناظران در کنار سیاستهای نادرست مالی و اقتصادی دولت شدت گرفتن تحریمها نیز بسیاری از صنایع و کارگاههای تولیدی را برای واردات مواد اولیه و مبادلات مالی دچار مشکل کرده است. افزایش بیسابقهی بهای ارزهای خارجی در ماههای پایانی سال ۹۰ که به کاهش ۷۰ درصدی ارزش پول ملی انجامید نیز در رکود تورمی موجود بیتاثیر نبوده است.
محمود احمدینژاد هنگام تقدیم لایحهی بودجه ۹۱ به مجلس هدفگذاری برنامههای اقتصادی دولت را به تبعیت از برنامه پنجم توسعه دست یافتن به رشد اقتصادی ۸ درصدی اعلام کرد. گزارش صندوق بینالمللی پول از «چشمانداز اقتصادی جهان» در سال ۲۰۱۲ پیش بینی میکند جمهوری اسلامی در میان تمام کشورهای خاورمیانه و آفریقای جنوبی به استثنای سودان کمترین رشد اقتصادی را داشته باشد. بنابر این گزارش میزان بیکاری و تورم نیز در سال جاری افزایش خواهد یافت.
افزایش ۳۰۰ برابری واردات میوه در یک دهه
محمود احمدینژاد روز پنجشنبه ۳۱ فروردین در دیدار با استانداران افزایش دو میلیون هکتاری زمینهای زیر کشت در سال ۹۱ را از برنامههای مهم دولت عنوان کرد و گفت، توسعه کشاورزی علاوه بر افزایش تولید محصولات کشاورزی در جهت ایجاد اشتغال نیز بسیار تأثیرگذار خواهد بود. او همچنین گفته است، در بخش صنعت نیز باید با همفکری و همافزایی میان مسئولان اجرایی شاهد رشد و پیشرفت مناسب در این بخش باشیم.
سخنان احمدینژاد در مورد توسعه کشاورزی در حالی مطرح میشود که مجلس سال گذشته طرحی را برای تحقیق و تفحص در مورد واردات بیرویه محصولات کشاورزی در دو سال اخیر به تصویب رساند. بهمن محمدیاری طراح این طرح میگوید واردات میوه از حدود ۳ هزار تن در سال ۷۹ به ۹۰۰ هزار تن در سال ۸۹ رسیده و آسیبهای جدی به تولید داخلی زده است.
مجلس معترض، دولت بیاعتنا
واردات بیرویه محصولات کشاورزی در اردیبهشت سال ۱۳۸۹ موضوع تذکر ۱۱۶ نماینده مجلس به محمود احمدینژاد بود. اما ظاهرا دولت این تذکرها را جدی نگرفته است. علی محمد بزرگواری، عضو کمیسیون کشاورزی حدود دو سال پس از این تذکر (۳۰ فروردین ۱۳۹۱) به خبرگزاری مهر گفت، چندین بار وزیر و معاونان وزارت صنعت، تجارت و بازرگانی را به کمیسیون دعوت کردیم و از آنها خواستیم از واردات بیرویه میوه خودداری کنند.
علی محمد بزرگواری میگوید، دولت به جای واردات سیب ترکیه، پرتقال مصری و گردوی چینی محصولات باغداران کشور را خریداری کند. او معتقد است واردات محصولات کشاورزی به تولیدات داخلی ضربه میزند و در صورت ادامه روند فعلی ممکن است به استیضاح وزیر بیانجامد.
خبرها و گزارشهایی که طی نخستین ماه سال جدید منتشر شده حکایت از آن دارد که دعوت خامنهای حاصلی فراتر از "شعار" نخواهد داشت. صندوق بینالمللی پول در تازهترین گزارش خود پیش بینی کرده رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۱۲ میلادی به کمتر از نیم درصد تنزل کند.
افزایش شدید قیمت در یک هفته
سعید درخشانی رئیس اتحادیه سوپرماركتداران در گفتگویی با خبرگزاری ایسنا که متن آن عصر پنجشنبه ۳۱ فروردین منتشر شد با ذکر مثالهای مشخصی کاهش تولید را علت افزایش قیمت برخی از کالاها عنوان کرد. او میگوید «اكثر كارخانهها جنس تولید نمیكنند، بنابراین كالا گران شده است. برای مثال مدتها كره در بازار توزیع نمیشد و در حال حاضر نیز این كالا به مقدار خیلی كم و با قیمت بالاتر عرضه میشود.»
به گفتهی رئیس اتحادیه سوپرمارکتداران با کاهش عرضه برخی از کالاها در بازار بهای آنها طی چند روز ۲۰ تا ۲۵ درصد افزایش پیدا کرده است. تازهترین گزارشهای بانک مرکزی نیز افزایش قیمت در فروردین ماه را تایید میکند. آمار ارائه شده از سوی بانک مرکزی نشان میدهد در هفتهی منتهی به ۲۵ فروردین از ۱۱ گروه کالای مورد بررسی ۶ گروه نسبت به هفتهی قبل تا ده درصد افزایش قیمت داشتهاند.
آسیب دیدن تولید داخلی
روزنامه دنیای اقتصاد در شماره پنجشنبه۳۱ فروردین نوشت، بر اساس گزارش سالانهی بانک مرکزی بهای ۱۲ کالا از ۴۱ کالایی که بررسی شدهاند بیش از ۵۰ درصد افزایش قیمت داشتهاند. مطابق این آمار در یک سال گذشته ۲۱ کالا نیز بین ۲۰ تا ۴۹ درصد گرانتر شدهاند.
احمد توکلی، رئیس مرکز پژوهشهای مجلس اجرای غلط قانون موسوم به هدفمندی یارانهها توسط دولت محمود احمدینژاد را عامل آسیب دیدن تولید داخلی و افزایش شدید قیمتها عنوان میکند. برابر این قانون دولت موظف است ۳۰ درصد از درآمد حاصل از افزایش بهای حاملهای انرژی را صرف رونق تولید داخلی کند.
به گزارش خبرگزاری فارس توکلی دولت را متهم میکند که نه تنها سهم تولید را نپرداخته که در روزهای پایانی سال گذشته کسری بودجه را "از طریق فروش ارزهای نفتی فراهم کرده و همین مسئله سبب گسترش رکود و تورم در کشور شده است."
کمترین رشد اقتصادی در خاورمیانه
به اعتقاد ناظران در کنار سیاستهای نادرست مالی و اقتصادی دولت شدت گرفتن تحریمها نیز بسیاری از صنایع و کارگاههای تولیدی را برای واردات مواد اولیه و مبادلات مالی دچار مشکل کرده است. افزایش بیسابقهی بهای ارزهای خارجی در ماههای پایانی سال ۹۰ که به کاهش ۷۰ درصدی ارزش پول ملی انجامید نیز در رکود تورمی موجود بیتاثیر نبوده است.
محمود احمدینژاد هنگام تقدیم لایحهی بودجه ۹۱ به مجلس هدفگذاری برنامههای اقتصادی دولت را به تبعیت از برنامه پنجم توسعه دست یافتن به رشد اقتصادی ۸ درصدی اعلام کرد. گزارش صندوق بینالمللی پول از «چشمانداز اقتصادی جهان» در سال ۲۰۱۲ پیش بینی میکند جمهوری اسلامی در میان تمام کشورهای خاورمیانه و آفریقای جنوبی به استثنای سودان کمترین رشد اقتصادی را داشته باشد. بنابر این گزارش میزان بیکاری و تورم نیز در سال جاری افزایش خواهد یافت.
افزایش ۳۰۰ برابری واردات میوه در یک دهه
محمود احمدینژاد روز پنجشنبه ۳۱ فروردین در دیدار با استانداران افزایش دو میلیون هکتاری زمینهای زیر کشت در سال ۹۱ را از برنامههای مهم دولت عنوان کرد و گفت، توسعه کشاورزی علاوه بر افزایش تولید محصولات کشاورزی در جهت ایجاد اشتغال نیز بسیار تأثیرگذار خواهد بود. او همچنین گفته است، در بخش صنعت نیز باید با همفکری و همافزایی میان مسئولان اجرایی شاهد رشد و پیشرفت مناسب در این بخش باشیم.
سخنان احمدینژاد در مورد توسعه کشاورزی در حالی مطرح میشود که مجلس سال گذشته طرحی را برای تحقیق و تفحص در مورد واردات بیرویه محصولات کشاورزی در دو سال اخیر به تصویب رساند. بهمن محمدیاری طراح این طرح میگوید واردات میوه از حدود ۳ هزار تن در سال ۷۹ به ۹۰۰ هزار تن در سال ۸۹ رسیده و آسیبهای جدی به تولید داخلی زده است.
مجلس معترض، دولت بیاعتنا
واردات بیرویه محصولات کشاورزی در اردیبهشت سال ۱۳۸۹ موضوع تذکر ۱۱۶ نماینده مجلس به محمود احمدینژاد بود. اما ظاهرا دولت این تذکرها را جدی نگرفته است. علی محمد بزرگواری، عضو کمیسیون کشاورزی حدود دو سال پس از این تذکر (۳۰ فروردین ۱۳۹۱) به خبرگزاری مهر گفت، چندین بار وزیر و معاونان وزارت صنعت، تجارت و بازرگانی را به کمیسیون دعوت کردیم و از آنها خواستیم از واردات بیرویه میوه خودداری کنند.
علی محمد بزرگواری میگوید، دولت به جای واردات سیب ترکیه، پرتقال مصری و گردوی چینی محصولات باغداران کشور را خریداری کند. او معتقد است واردات محصولات کشاورزی به تولیدات داخلی ضربه میزند و در صورت ادامه روند فعلی ممکن است به استیضاح وزیر بیانجامد.
پارلمان اروپا تصویب کرد که اطلاعات شخصی مسافران هوایی عازم آمریکا از این به بعد در اختیار ایالات متحده قرار گیرد. گروههای پشتیبان حفظ اطلاعات شخصی در اروپا قبلا مخالفت خود را با این پیمان اعلام کرده بودند.
پیمان مربوط به تسلیم اطلاعات شخصی مسافرانی که از کشورهای اروپائی به آمریکا میروند، روز پنجشنبه (۱۹ آوریل) از تصویب اتحادیه گذشت. با تصویب این پیمان، تسلیم اطلاعات شخصی مسافران به مقامات آمریکایی دیگر برای کشورهای اروپایی اشکالی ندارد.
مخالفان و موافقان پیمان جدید
به این پیمان که از مدتها پیش نگرانی معتقدان به ضرورت حفظ اطلاعات شخصی را در سراسر اروپا برانگیختهاست، ۴۰۹ نماینده پارلمان اروپا رای مثبت و ۲۲۶ نماینده رای منفی دادند. ویلیام کنارد سفیر ایالات متحده آمریکا در اتحادیه اروپا از تصویب این پیمان ابراز خرسندی کرد.
پیمان جدید جایگزین مقرراتی خواهد شد که از سال ۲۰۰۷ میلادی ضمانت اجرایی یافته است و به موجب آن آمریکا هماکنون نیز به ۱۹ مورد از اطلاعات شخصی مسافران دسترسی دارد. اطلاعاتی که میتوانند به مبارزه با ترور و جرایم فرامرزی کمک کنند.
براساس یکی از بندهای پیمان منعقده میان اتحادیه اروپا و آمریکا، نام مسافری که از اروپا عازم آمریکا میشود، شش ماه پس از سفر وی از بانک اطلاعاتی ایالات متحده حذف میشود، اما اطلاعات قابل استفاده وی میتواند ده تا پانزده سال محفوظ بماند.
اکثریت اعضای فراکسیونهای احزاب چپ، لیبرال و سبز پارلمان اروپا به پیمان جدید رای منفی دادند. رئیس فراکسیون احزاب لیبرال تصویب این پیمان را نقض استانداردهای حفظ اطلاعات شخصی در اروپا دانست و یک نماینده حزب سبزهای آلمان از آن بهعنوان «ضربه سهمناکی به حکومت قانون» یاد کرد.
امکان سوء استفاده از اطلاعات شخصی
مخالفان قانون انتقال اطلاعات روی این نکته تاکید دارند که مسئولان آمریکایی ممکن است اطلاعات شخصی افراد را در اختیار دادگاهها و شخص ثالث قرار دهند. بهگفته برگیت زیپل نماینده حزب سوسیال دموکرات «نه کنترل موثری بر استفاده از این اطلاعات هست و نه شهروندان اروپایی میتوانند در صورت سوء استفاده به یک دادگاه آمریکائی شکایت کنند.»
نماینده حزب سوسیال دموکرات افزوده است:«در قوانین آمریکا خلافهائی هستند که تا سه سال زندان دارند، در حالی که این خلافها در اروپا قابل تعقیب نیستند.» مقامات آمریکایی این امکان را دارند که از اطلاعات شخصی افراد در زمینههای وسیع استفاده کنند. تعقیب خلافها، تنها یکی از این موارد است.
در برابر مخالفت شدید چپها، لیبرالها و سبزها، نمایندگان احزاب محافظهکار برای توجیه موافقت خود با قانون انتقال اطلاعات شخصی، روی این نکته تاکید ورزیدهاند که این مکانیسم در حالحاضر نیز عمل میکند. آنها به خبرگزاری فرانسه گفتهاند: «حتی بدون پیمان جدید هم آمریکا حق دارد اطلاعات مسافران را از آنها طلب کند.»
مخالفان و موافقان پیمان جدید
به این پیمان که از مدتها پیش نگرانی معتقدان به ضرورت حفظ اطلاعات شخصی را در سراسر اروپا برانگیختهاست، ۴۰۹ نماینده پارلمان اروپا رای مثبت و ۲۲۶ نماینده رای منفی دادند. ویلیام کنارد سفیر ایالات متحده آمریکا در اتحادیه اروپا از تصویب این پیمان ابراز خرسندی کرد.
پیمان جدید جایگزین مقرراتی خواهد شد که از سال ۲۰۰۷ میلادی ضمانت اجرایی یافته است و به موجب آن آمریکا هماکنون نیز به ۱۹ مورد از اطلاعات شخصی مسافران دسترسی دارد. اطلاعاتی که میتوانند به مبارزه با ترور و جرایم فرامرزی کمک کنند.
براساس یکی از بندهای پیمان منعقده میان اتحادیه اروپا و آمریکا، نام مسافری که از اروپا عازم آمریکا میشود، شش ماه پس از سفر وی از بانک اطلاعاتی ایالات متحده حذف میشود، اما اطلاعات قابل استفاده وی میتواند ده تا پانزده سال محفوظ بماند.
اکثریت اعضای فراکسیونهای احزاب چپ، لیبرال و سبز پارلمان اروپا به پیمان جدید رای منفی دادند. رئیس فراکسیون احزاب لیبرال تصویب این پیمان را نقض استانداردهای حفظ اطلاعات شخصی در اروپا دانست و یک نماینده حزب سبزهای آلمان از آن بهعنوان «ضربه سهمناکی به حکومت قانون» یاد کرد.
امکان سوء استفاده از اطلاعات شخصی
مخالفان قانون انتقال اطلاعات روی این نکته تاکید دارند که مسئولان آمریکایی ممکن است اطلاعات شخصی افراد را در اختیار دادگاهها و شخص ثالث قرار دهند. بهگفته برگیت زیپل نماینده حزب سوسیال دموکرات «نه کنترل موثری بر استفاده از این اطلاعات هست و نه شهروندان اروپایی میتوانند در صورت سوء استفاده به یک دادگاه آمریکائی شکایت کنند.»
نماینده حزب سوسیال دموکرات افزوده است:«در قوانین آمریکا خلافهائی هستند که تا سه سال زندان دارند، در حالی که این خلافها در اروپا قابل تعقیب نیستند.» مقامات آمریکایی این امکان را دارند که از اطلاعات شخصی افراد در زمینههای وسیع استفاده کنند. تعقیب خلافها، تنها یکی از این موارد است.
در برابر مخالفت شدید چپها، لیبرالها و سبزها، نمایندگان احزاب محافظهکار برای توجیه موافقت خود با قانون انتقال اطلاعات شخصی، روی این نکته تاکید ورزیدهاند که این مکانیسم در حالحاضر نیز عمل میکند. آنها به خبرگزاری فرانسه گفتهاند: «حتی بدون پیمان جدید هم آمریکا حق دارد اطلاعات مسافران را از آنها طلب کند.»
در پی بروز تنش مذهبی بین مسلمانان و بودایی ها در شهر دامولا در مرکز سریلانکا، گزارش شده است که افراد ناشناس به سوی یک مسجد محلی بمب آتشزا پرتاب کرده اند اما در این حادثه کسی کشته یا زخمی نشده است.
در همانحال، گروهی از راهبان بودایی به منظور تلاش برای جلوگیزی از برگزاری مراسم نماز جمعه و فشار برای به تعطیل کشاندن این مسجد، به تجمع اعتراضی در برابر آن مبادرت کرده اند اما رهبران مسلمانان محلی درخواست پلیس برای لغو این مراسم را نپذیرفته اند.یکی از اعضای هیات امنای مسجد، استقبال نمازگزاران از این مسجد در ماه های اخیر را عامل بروز تنش دانسته اما بوداییان گفته اند نگران آن هستند که تجمع مسلمانان باعث شود آنان به تلافی تخریب یک زیارتگاه مسلمانان در سال گذشته، در صدد آسیب رساندن به یک معبد باستانی بودایی در این محل برآیند.
اکثر مردم سریلانکا بودایی هستند ولی هندوها و مسلمانان اقلیت های دینی اصلی در این کشور را تشکیل می دهند.
روز جمعه، نیکلا سارکوزی، رئیس جمهوری فرانسه، در آخرین همایش انتخاباتی قبل از آغاز رای گیری در نخستین دور انتخابات ریاست جمهوری شرکت می کند در حالیکه برخی نظرسنجی ها حاکی از احتمال پیروزی فرانسوا اولاند، رقیب سوسیالیست اوست.
براساس این نظرسنجی ها، آرای این دو نفر در دور اول بسیار نزدیک خواهد بود اما در دور دوم رای گیری، آقای اولاند با کسب اکثریت مطلق آرا، به پیروزی دست خواهد یافت هر چند همین نظرسنجی ها نشان می دهد که هنوز هم حدود یک چهارم از رای دهندگان در مورد نامزد مورد نظر خود تصمیمی نگرفته اند.رای گیری در دور اول انتخابات روز یکشنبه صورت می گیرد در حالیکه مبارزات انتخاباتی جاری تحت تاثیر مسایل اقتصادی قرار داشته و اولاند گفته است که دولت او به جای توسل به سیاست ریاضت اقتصادی، در صدد افزایش رشد بر خواهد آمد.
در نخستین سفر رئیس کشور برمه به ژاپن طی حدود سی سال گذشته، تین سین، رئیس جمهوری این کشور، برای یک دیدار رسمی پنج روزه به ژاپن سفر می کند و با مقامات ارشد ژاپن، از جمله نخست وزیر، دیدار و گفتگو خواهد کرد.
از جمله موضوعاتی که در دستور کار این سفر قرار دارد، گفتگو پیرامون مشکل بدهی های سنگین برمه به ژاپن، به عنوان بزرگترین طلبکار این کشور و همچنین موضوع از سرگیری کمک اقتصادی و سرمایه گذاری ژاپن در برمه است.اگرچه به وضوح دولت تین سین همچنان زیر نظر نظامیان برمه قرار دارد، اما اقداماتی که این دولت در راستای آزادسازی فضای سیاسی و پیشبرد اصلاحات دموکراتیک انجام داده با استقبال جامعه جهانی مواجه شده و سفر به ژاپن نشانه ای از این رویکرد مثبت است.
سفارت ایران در برزیل گزارش های مربوط به تخلف جنسی یک دیپلمات عضو این سفارتخانه را ناشی از "تفاوت های فرهنگی" دانسته و نادرست خوانده است.
در پی انتشار گزارش هایی حاکی از اینکه حکمت الله قربانی، عضو سفارت ایران در برازیلیا، پایتخت برزیل، چند دختر نوجوان را در یک استخر شنا مورد تعدی جنسی قرار داده است، سفارت جمهوری اسلامی در برزیل اطلاعیه ای را منتشر کرده و گفته است که اتهام تعدی جنسی علیه این فرد نادرست بوده و "حاصل سوء تفاهم ناشی از تفاوت در رفتارهای فرهنگی بوده است."به گزارش خبرگزاری فرانسه، سفارت ایران در این اطلاعیه، پوشش رسانه ای خبر تعدی جنسی آقای قربانی را محکوم کرده و گفته است که نشریات "عموما نسبت به موضوعات مربوط به کشورهایی مانند جمهوری اسلامی ایران موضعی تبعیض آمیز اتخاذ می کنند."
براساس گزارش های خبری، سفارت ایران تایید کرده است که حکمت الله قربانی کارمند ارشد این سفارتخانه است و دو سال پیش به ماموریت در برازیلیا اعزام شد.
روز گذشته، سخنگوی وزارت امور خارجه برزیل در واکنش به رفتار دیپلمات ایرانی در استخر شنا در برزیلیا، گفت که مقامات دولتی "این موضوع را در دست ارزیابی دارند و پس از تکمیل بررسی ها، در مورد واکنش مناسب تصمیم گیری خواهند کرد."
وی افزود که سفارت جمهوری اسلامی در برزیل از نتیجه این روند مطلع خواهد شد.
به گفته سخنگوی وزارت خارجه برزیل، این وزارتخانه گزارش پلیس در مورد ماجرای تخلف جنسی دیپلمات ایرانی را همراه با اظهارات رسمی مادر یکی از دخترانی که هدف تعدی جنسی این فرد قرار گرفته دریافت کرده است.
روز گذشته، رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت خارجه ایران، گزارش های مربوط به "آزار جنسی" دختران نوجوان توسط یک عضو هیات دیپلماتیک جمهوری اسلامی در برزیل را تکذیب کرد و گفت که بررسی های انجام شده نشان می دهد که گزارش رسانه ها در این مورد نادرست بوده است.
آقای مهمانپرست در اثبات نادرست بودن گزارش رسانه ها گفت که اتهامات مطرح شده "مغایر با سوابق این عضو سفارت ایران در برزیل است."
با وجود تکذیبیه وزارت خارجه و سفارت ایران در برازیلیا، به نظر می رسد که مقامات وزارت خارجه برزیل همچنان خواستار توضیحات بیشتری بوده اند.
اتهام جنسی
روز چهارشنبه این هفته، برخی رسانه های غربی به نقل از منابع خبری در برزیل، گزارش کردند که حکمت الله قربانی، پنجاه ساله که از او با عنوان یکی از کارمندان ارشد سفارت ایران در برزیل نام برده شد، به دلیل تعدی جنسی به چند دختر نوجوان بازداشت و سپس آزاد شده است.این ماجرا روز شنبه گذشته در استخر شنای مختلط یک باشگاه خصوصی در برازیلیا روی داد و به گفته شاهدان عینی، آقای قربانی با تظاهر به شنای زیر آبی، "اندام شخصی" چهار دختر نوجوان نه تا پانزده سال " را "لمس کرد."
ظاهرا این باشگاه مخصوص استفاده خانواده هایی است که مایل هستند در امنیت از تسهیلاتی مانند استخر مختلط آن استفاده کنند.
در حالیکه استخرهای مختلط در جمهوری اسلامی ممنوع است و برای شنا در سواحل دریا نیز بخش زنانه و مردانه تعیین می شود، مشخص نیست که آیا سفارت ایران از مراجعه کارمند خود به یک استخر شنای مختلط آگاهی داشته و آن را تایید کرده بود یا نه.
براساس گزارش رسانه های خبری، یکی از دخترانی که "هدف تعدی جنسی" آقای قربانی قرار گرفته بود، ماجرا را به مسئول استخر اطلاع داد و این موضوع به بروز جنجال در محل منجر شد.
گفته شده است که والدین تعدادی از کودکان و حاضران در باشگاه به منظور ضرب و شتم آقای قربانی، به سوی او حمله کردند اما ماموران پلیس حاضر در محل، مانع از اقدام آنان شدند.
به گفته یک منبع پلیس، دیپلمات ایرانی سپس توسط ماموران بازداشت و به پاسگاه پلیس منتقل شد اما به دلیل برخورداری از مصونیت سیاسی، پلیس او را پس از کوتاه مدتی آزاد کرد.
براساس قوانین کیفری برزیل، سوء استفاده جنسی از نوجونان زیر سن قانونی جرم محسوب می شود و برای آن مجازات هشت تا پانزده سال زندان پیش بینی شده است.
ظاهرا والدین دخترانی که هدف دست درازی آقای قربانی قرار گرفته بودند، اقدام پلیس در آزادی وی را مورد اعتراض قرار دادند و دست کم برخی از آنان، خواستار پیگیری موضوع توسط وزارت خارجه برزیل شدند و در ملاقات با یکی از مقامات وزارت خانه، موضوع را برای او شرح دادند.
اتهام تخلف جنسی علیه کارمند سفارت ایران در برزیل در حالی مطرح می شود که روابط دو کشور طی چند سال اخیر تحولات قابل توجهی داشته است.
ایناسیو لولا دو سیلوا، رئیس جمهوری سابق برزیل، در تقبل نقش میانجی و واسطه بین کشورهای توسعه نیافته و پیشرفته، روابط نزدیکی را با دولت جمهوری اسلامی برقرار کرد و در سال 2010، همراه با نخست وزیر ترکیه، به تلاش نافرجامی برای حل بحران هسته ای ایران دست زد.
با اینهمه، جنبه هایی از سیاست داخلی و خارجی جمهوری اسلامی، به خصوص در زمینه حقوق بشر، باعث انتقاد از سیاست دوستی برزیل با ایران شد و از جمله، موضعگیری دیلما روسف، رئیس جمهوری جدید برزیل در مخالفت با اجرای حکم سنگسار یک زن ایرانی از گرمی روابط دو کشور کاست.
بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد اوضاع سوریه را به شدت متزلزل خوانده است.
اظهارنظر بان کی مون در حالی صورت گرفته که سازمان ملل و دولت سوریه امروز بر سر نحوه فعالیت ناظران صلح به توافق رسیدند.آقای بان گفت به رغم آتش بس ظاهری، شواهد "نگران کنندهای" از ادامه خشونتها در سوریه وجود دارد.
دبیرکل سازمان ملل بر مسئولیت دولت سوریه برای ارائه "دسترسی بدون محدود" به ناظران و استفاده آنها از هلیکوپتر تاکید کرده است.
پیشتر، دبیرکل سازمان ملل از کوتاهی ارتش سوریه در اجرای کامل طرح صلح این سازمان سخن گفته بود.
توافق
روز پنجشنبه، ۳۱ فروردین (۱۹ آوریل)، احمد فوزی، سخنگوی کوفی عنان، نماینده ویژه سازمان ملل و اتحادیه عرب برای خاتمه دادن به خشونت در سوریه، اعلام کرد دولت سوریه و سازمان ملل بر سر "قواعد" فعالیت اولین گروه از ناظران بین المللی به توافق دست یافته اند.در بیانیه آقای فوزی آمده است که این توافقنامه شامل نحوه فعالیت سی ناظر صلح است که طبق طرح صلح شش ماده ای آقای عنان "بر چگونگی توقف خشونت مسلحانه در تمامی اشکال و توسط تمامی طرف های درگیر نظارت خواهند کرد."
براساس این بیانیه، کوفی عنان هم جهت دستیابی به توافقی مشابه با گروه های مسلح مخالف حکومت سوریه، "مذاکرات مشابهی" را با شخصیت های مخالف آغاز کرده است.
نخستین گروه از ناظران صلح سازمان ملل در روزهای اخیر به تدریج وارد سوریه شده اند اما تا کنون، چگونگی فعالیت آنان مشخص نبوده است.
در حالی که سازمان ملل انتظار داشته است که این افراد از آزادی عمل کامل برای بازدید از نقاط مختلف سوریه برخوردار باشند، دولت سوریه گفته بود که تنها در صورتی می تواند امنیت آنان را تضمین کند که با هماهنگی و اطلاع کامل دستگاه های امنیتی ماموریت خود را انجام دهند.
در مقابل، منتقدان حکومت سوریه هشدار داده بودند که هدف مقامات این است که قبل از عزیمت ناظران به هر ماموریتی، شرایط محل مورد بازدید را به نحو دلخواه خود تغییر دهند و مانع از آن شوند که ناظران از واقعیات آگاه شوند.
طرح کوفی عنان شامل اعزام دویست و پنجاه ناظر صلح بین المللی به سوریه است تا بر اجرای کامل توافقنامه آتش بس توسط ارتش سوریه و مخالفان مسلح حکومت نظارت کنند.
احتمالا سازمان ملل انتظار دارد توافقنامه مربوط به فعالیت سی ناظر اعزامی، زمینه ساز اعزام شمار بیشتری از صلحبانان بین المللی به سوریه شود.
خبر توافق مربوط به فعالیت ناظران صلح ساعاتی پس از آن انتشار یافت که بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد، در نامه ای به شورای امنیت خواستار اعزام دست کم سیصد ناظر صلح به سوریه شد.
آقای بان در نامه خود گفته است که دولت سوریه به طور کامل به تعهدات خود در چارچوب موافقتنامه صلح پیشنهادی عمل نکرده و افزوده است که "آمار تلفات بار دیگر در روزهای اخیر رو به افزایش گذاشته و مواردی از ادامه آتشباری به سوی مناطق غیرنظامی و آزار مردم توسط نیروهای دولتی گزارش شده است و منابع دولتی هم از اقدامات خشونت آمیز توسط گروه های مسلح خبر داده اند."
"پیشرفت" در اجرای طرح عنان
طرح پیشنهادی کوفی عنان برای پایان دادن به خشونت سیاسی در سوریه شامل شش ماده از جمله برقراری آتش بس تحت نظارت سازمان ملل، دسترسی گروه های امدادرسانی به غیرنظامیان، خروج واحدهای ارتش سوریه از مناطق شهری، آزادی برگزاری تظاهرات مسالمت آمیز و لغو ممنوعیت فعالیت خبرنگاران و آزادی عمل آنان جهت انتقال اخبار داخلی سوریه است.دبیرکل سازمان ملل در تشریح شرایط کنونی سوریه، ضمن تاکید بر اینکه در مقایسه با شرایط قبل از برقراری آتش بس، از میزان خشونت علیه غیرنظامیان کاسته شده، گفته است که گروه کوچک ناظران سازمان ملل توانسته است از برخی نقاط سوریه در روز چهارشنبه دیدن کند.
ناظران طی بازدید خود، شاهد حضور نیروهای ارتش در داخل شهرها بودند و در یک مورد نیز مشاهده کردند که یک دستگاه نفربر زرهی، ظاهرا با هدف پنهان ماندن از دید ناظران، زیر یک صفحه نایلونی استتار شده بود.
به گفته آقای بان، ناظران همچنین شاهد تجمع مخالفان دولت در یکی از نقاط حومه دمشق بودند که با شروع تیراندازی، متفرق شدند هر چند امکان تعیین دقیق منشاء تیراندازی وجود نداشته است.
دبیرکل سازمان ملل افزوده است که مقامات سوریه با سفر ناظران به شهر حمص، که طی چند هفته اخیر زیر آتش سنگین ارتش سوریه قرار داشته، موافقت نکردند و "مدعی شدند که نسبت به امنیت این هیات در حمص نگران هستند."
به گفته آقای بان، "وضعیت هزاران تن از بازداشت شدگان در سراسر سوریه نیز همچنان مبهم است و در مورد بدرفتاری با آنان نگرانی واقعی وجود دارد."
مخالفان حکومت سوریه گفته اند که با وجود اعلام برقراری آتش بس، نیروهای دولتی به گلوله باران مناطق مسکونی شهر حمص و چند نقطه دیگر ادامه میدهند که تلفاتی برجای گذاشته، هر چند تایید مستقل این گزارش ها امکانپذیر نبوده است.
دبیرکل سازمان ملل در مورد آزادی برگزاری تظاهرات گفته است که از زمان اعلام توافق آتش بس در روز ۱۳ آوریل، خشونت علیه تظاهرکنندگان به طرز قابل توجهی کاهش یافته اما همچنان گزارش های متعددی از عملیات ماموران امنیتی و افراد لباس شخصی وابسته به حکومت برای ارعاب معترضان، و همچنین تیراندازی نظامیان به سوی مردم در دست است.
دولت سوریه تا کنون برای پنجاه و سه روزنامه نگار عرب و غیر عرب خارجی ویزا صادر کرده اما دبیرکل سازمان ملل تاکید کرده که باید تمامی روزنامهنگاران از آزادی عمل و سفر برای تهیه گزارش برخوردار باشند.
در نامه دبیرکل سازمان ملل آمده است که در زمینه دسترسی سازمان های امدادرسانی به "میلیون ها غیرنظامی نیازمند کمک در مناطق درگیری نیز هنوز پیشرفت چندانی دیده نشده است."
بان کی مون در نامه خود افزوده است که "تحولاتی که از روز ۱۲ آوریل تا کنون در سوریه رخ داده به منزله تاکید بر لزوم ارسال پیامی روشن به مقامات سوری است با این مضمون که باید توافقنامه قطع خشونت مسلحانه به طور کامل به اجرا درآید و تمامی مفاد طرح صلح شش ماده ای عملی شود."
به گفته یک مقام وزارت دفاع آمریکا، یک هلیکوپتر ناتو با چهار سرنشین در جنوب غربی افغانستان سقوط کرده است.
معلوم نیست آیا کسی از سرنشینان این هلیکوپتر از نوع "بلک هاک" جان به در برده است یا نه.این مقام گفت که نمی توان سقوط در اثر حمله دشمن را مردود دانست، اما نشانه های اولیه حاکی از آن است که حادثه در هوای بد رخ داده است.
به گفته مقام های وزارت دفاع بریتانیا هیچ نظامی این کشور در هلیکوپتر نبوده است. تصور می شود همه سرنشینان آمریکایی بوده باشند.
مقام های نظامی آیساف در کابل به بی بی سی گفته اند که محل سقوط ایمن شده و تحقیق درباره علت حادثه در جریان است.
به گفته ناتو سقوط در منطقه جنوب غربی افغانستان روی داد، که شامل ولایات نیمروز و هلمند می شود.
درحالی که سقوط هلیکوپترها در افغانستان در موارد متعدد اتفاق افتاده، اما کمتر به خاطر آتش شورشیان بوده است.
در ماه مارس، ۱۲ سرباز ترک و دو غیرنظامی در اثر سقوط هلیکوپتر ارتش ترکیه بر خانه ای در کابل کشته شدند.
شش سرباز آمریکایی در ماه ژانویه در سقوط هلیکوپتر در ولایت هلمند کشته شدند.
در اوت ۲۰۱۱ نیز یک شینوک آمریکایی در اثر برخورد راکت طالبان در شرق افغانستان سقوط کرد که باعث مرگ ۳۰ آمریکایی - اغلب از نیروهای ویژه - و شش افغان شد.
روز پنجشنبه جزئیات تازه ای از رسوایی جنسی چند تن از محافظان باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، که هفته پیش در کلمبیا روی داد فاش شده است.
آن حادثه به طور گسترده منعکس شده و تاکنون به اخراج سه نفر از ماموران مخفی تیم حفاظت آقای اوباما منجر شده است.این ماموران به برقراری ارتباط با روسپی ها در محل برگزاری نشست و بیرون رفتن از هتل خارج از ساعتهای مجاز متهم هستند.
به گزارش نیویورک تایمز یکی از روسپیانی که در این رسوایی دخالت داشته می گوید که با یکی از این ماموران بر سر پول اختلاف پیدا کرده بود.
به گزارش روزنامه نیویورک تایمز، یکی از این روسپیان می گوید که او از یکی از محافظان ۸۰۰ دلار درخواست کرده بود تا شپ را با او بگذراند.
او به نیویورک تایمز گفت که در عوض این مامور به او ۳۰ دلار پرداخته و این موضوع باعث دعوای بین این دو شده. اختلاف به جایی می رسد که پلیس دخالت می کند و ماجرا علنی می شود.
این روسپی کلمبیایی که خواست نامش فاش نشود می گوید که یک زن خیابانی نیست بلکه زنی است که برای همراهی مردان پول می گیرد. او می گوید از اتفاقی که با دولت آمریکا برایش افتاده می ترسد و قصد دارد شهرش را ترک کند.
در همین حال گفته می شود که یکی از ماموران اخراج شده، افسر ناظر بر سایرین بوده و مامور دیگری بازنشسته شده و جند مامور جزء دیگر هم استعفا داده اند. دو نفری که اخراج شده اند هر کدام ۲۰ سال سابقه خدمت داشتند.
گفته شده که حدود ۲۰ روسپی پیش از سفر رئیس جمهور آمریکا به کارتاخنا در محل اقامت این ماموران بوده اند.
سرویس اطلاعاتی آمریکا قبلا هم در موردی دیگر مانند ورود بی دعوت یک زوج آمریکایی به یکی از مهمانیهای کاخ سفید به علت کوتاهی های خود زیر سوال رفته است.
حال کاخ سفید هم می گوید مطمئن است که مدیر محافظان آقای اوباما تحقیقاتشان را به خوبی انجام خواهند داد.
بان کی مون دبیر کل سازمان ملل متحد در انتقاد از سودان جنوبی که به تازگی تشکیل شده گفته است که اقدام آن در تسخیر میدان نفتی هگلیگ در سودان غیرقانونی بوده است.
آقای بان سودان جنوبی را ترغیب کرد فورا نیروهایش را عقب بکشد و درگیری های مرزی که در حال بدل شدن به جنگ است را متوقف کند.سودان جنوبی در بیانیه ای گفته که علاقه ای به جنگ با همسایه شمالی اش ندارد.
این کشور می گوید میدان نفتی هگلیگ متعلق به آن است و نمی خواهد که شمال از آن به عنوان پایگاهی برای حمله استفاده کند.
آقای بان گفت که تسخیر هگلیگ "تعرض به تمامیت ارضی سودان و آشکارا عملی غیرقانونی" است.
او افزود: "من همچنین از دولت سودان درخواست می کنم فورا گلوله باران و بمباران خاک سودان جنوبی را متوقف کند و نیروهایش را از ناحیه مورد مناقشه عقب بکشد."
سودان جنوبی می گوید تنها در صورتی از میدان هگلیگ عقب خواهد نشست که سازمان ملل ناظرانش را به آنجا بفرستد.
در سودان عمر البشیر به حملات لفظی خود ادامه داد و تهدید کرد "درسی نهایی" به جنوب خواهد داد. او روز چهارشنبه تهدید کرده بود دولت جنوب را ساقط کند.
جیمز کوپنال خبرنگار بی بی سی در جوبا، در سودان جنوبی، می گوید که گام بعدی احتمالا تلاش سودان برای بازپس گیری هگلیگ با قوه قهریه خواهد بود.
اما دیپلمات ها امیدوارند چنین اتفاقی نیافتد.
اتحادیه عرب برای رسیدگی به این بحران یک نشست اضطراری برای هفته آینده در قاهره ترتیب داده است.
میان دو سودان بی اعتمادی عمیقی وجود دارد.
سودان جنوبی سال گذشته استقلال یافت اما دو کشور نتوانسته اند در مورد محل قرار گرفتن خط مرزی توافق کنند.
گزارش می شود که دیپلمات های اروپایی به توافقی اولیه برای معلق کردن بیشتر تحریم های اتحادیه اروپا علیه برمه دست یافته اند.
تصمیم نهایی در جلسه روز دوشنبه وزرای خارجه اتحادیه اروپا گرفته خواهد شد.اما منابع مطلع بلندپایه در بروکسل به بی بی سی گفته اند که انتظار دارند توافقی برای معلق کردن "بخش بزرگی" از تحریم های جاری به دست آید.
به گفته آنها فقط تحریم های تسلیحاتی به قوه خود باقی خواهد ماند.
ریچارد گالپین خبرنگار بی بی سی می گوید که به گفته این منابع، منع سفر و انسداد دارایی ها برای بسیاری از مقام های دولتی پایان خواهد یافت.
خبرنگار ما می افزاید که اجازه جاری شدن کمک های مالی و توسعه و همچنین سرمایه گذاری در بخش های مهم اقتصادی - به خصوص در بخش معادن و چوب بری - داده خواهد شد.
همچنین اجازه صدور تولیدات این صنایع به اتحادیه اروپا داده خواهد شد. به علاوه از برقراری یک موافقتنامه تجاری با برمه صحبت شده است.
فرآیند اصلاحات
فرآیند اصلاحات در برمه از نوامبر ۲۰۱۰ با سر کار آمدن یک دولت به ظاهر غیرنظامی اما مورد حمایت نظامیان شروع شد.آن دولت صدها زندانی سیاسی از جمله آنگ سن سوچی، رهبر مخالفان، را آزاد کرد.
حزب "ان ال دی" که انتخابات ۲۰۱۰ را تحریم کرده بود اکنون بار دیگر به فرآیند سیاسی پیوسته است.
آنگ سن سوچی، در انتخابات میان دوره ای که اول آوریل امسال برگزار شد، به مجلس برمه راه یافت.
حزب او برای تصاحب ۴۵ کرسی پارلمان به رقابت پرداخت و از این تعداد، توانست به ۴۳ کرسی دست یابد.
با این حال حزب حاکم تحت حمایت نظامیان اکثریت بزرگی در پارلمان دارد، جایی که ۲۵ درصد کلیه کرسی ها برای ارتش محفوظ است.
خانم سوچی براساس قوانین فعلی برمه نمی تواند رئیس جمهور شود زیرا شوهرش شهروند بریتانیاست.
پیش از این آمریکا و استرالیا بعضی از تحریم های برمه را تخفیف داده بودند.
آنگ سن سوچی ۶۷ سال دارد و در سال ۱۹۹۱ برنده جایزه نوبل شد. او پانزده سال را در حبس گذرانده است.
خانم سوچی در انتخابات عمومی سال ۱۹۹۰ برمه پیروز شد ولی رهبران نظامی برمه این انتخابات را باطل اعلام کردند و از آن هنگام تا روز آزادیش در سیزده نوامبر ۲۰۱۰، در ارتباط با اتهامات مختلف در بازداشت بود.
فرید براتی، مدیرکل دفتر پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی ایران اعلام کرده که ۱۰ کمپ جدید ترک اعتیاد ویژه زنان و مردان در فروردین ماه سال جاری در ایران راه اندازی شده است.
آقای براتی در گفت و گو با خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران گفته در حال حاضر بیش از ۳۰۰ کمپ مجاز سازمان بهزیستی برای ترک اعتیاد در حال فعالیت است.مطابق قانون مبارزه با موادمخدر ایران اعتیاد جرم است، اما معتادانی که داوطلبانه برای درمان اعتیاد اقدام کنند مورد پیگرد قانونی قرار نخواهند گرفت.
این مقام سازمان بهزیستی چندی پیش نسبت به افزایش سو مصرف ماده روانگردان شیشه به صورت تزریقی، خطر شیوع بیماریهای عفونی و رفتارهای پرخطر هشدار داده بود.
آقای براتی نسبت به افزایش سو مصرف هروئین در ایران گفته است: "براساس ارزیابی انجام شده از کلینیکها و مراکز درمان اعتیاد شاهد افزایش مصرف این ماده مخدر هستیم."
براساس آمارهای رسمی منتشر شده، ایران حدود دو میلیون مصرف کننده مواد مخدر دارد. این افراد به انواع مواد مخدر (هروئین، تریاک، شیره و مواد اعتیاد آور با ریشه یا خواص مشابه مرفین) اعتیاد دارند.
برخی از کارشناسان معتقدند باید برای راه اندازی کلینیکهای ترک اعتیاد بودجه مناسب در نظر گرفته شود اما کمبود بودجه و نیروی متخصص را از مشکلات این مسیر عنوان می کنند. گروهی نیز میگویند" نگاه قهری" به این موضوع از مشکلات پیش رو برای مقابله با اعتیاد در ایران است.
این موضوع به ویژه پس از سخنان مصطفی محمد نجار وزیر کشور و دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدرمورد توجه بیشتری قرار گرفت.
او در خردادماه سال گذشته گفت که در پنج استان ایران برای معتادانی که "داوطلب ترک نباشند" اردوگاه های ترک اجباری اعتیاد راه اندازی می شود.
آقای نجار تاکید کرد: "اگر معتادان به مراکز درمانی مراجعه نکنند، باید توسط نیروی انتظامی برای درمان به اردوگاههای ترک اجباری منتقل شوند".
در همین حال آنتونیو دلئو، مدیر دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم مرتبط سازمان ملل متحد در ایران، سال گذشته گفت که ایران با ۲.۲۶ درصد میزان شیوع مصرف مواد اعتیادآور از نوع مخدرها، رتبه دوم جهان را به خود اختصاص داده است.
به گفته آقای دلئو، بیش از ۷۰ درصد از حاملان ویروس اچ آی وی (عامل زمینه ساز بیماری ایدز) در ایران معتادانی هستند که این ویروس را از طریق تزریق سرنگ آلوده دریافت کردهاند.
همچنین احمد شجاعی رئیس سازمان پزشکی قانونی ایران چندی پیش اعلام کرد که از جمعیت ۷۰ میلیونی ایران، ۱۰ میلیون به طور مستقیم با معضل اعتیاد دست به گریبان هستند.
سازمان پزشکی قانونی سال گذشته اعلام کرد روزانه ۱۰ نفر ایرانی بر اثر مصرف مواد مخدر جان خود را از دست میدهند، این یعنی هر سال سه هزار و ۶۵۰ نفر تنها بر اثر سو مصرف مواد در ایران می میرند.
طی سالهای اخیر، بسیاری از کارشناسان درمان اعتیاد، از کمبود امکانات رسمی برای درمان اعتیاد سخن گفته اند و مدعی اند که چنانچه با امکانات فعلی تمامی معتادان ایرانی بخواهند اعتیاد خود را ترک کنند، به آخرین داوطلب، چندین سال بعد نوبت استفاده از امکانات درمانی می رسد.
جدول مرگ و میر معتادان ایران ( آمار سازمان پزشکی قانونی)
استان | مرگ بر اثر سو مصرف مواد مخدر در سال ۱۳۹۰ | مرگ بر اثر سو مصرف مواد مخدر در سال ۱۳۸۹ | درصد رشد |
اصفهان | ۲۷۰ | ۱۹۷ | ۳۷ |
تهران و البرز | ۸۳۷ | ۷۵۶ | ۱۰ |
خراسان رضوی | ۱۱۴ | ۹۷ | ۱۷ |
فارس | ۱۷۹ | ۲۴۸ | ۲۷- |
هرمزگان | ۴۲ | ۳۶ | ۱۶ |
آذربایجان شرقی | ۹۰ | ۶۶ | ۳۶ |
سیستان و بلوچستان | ۴۷ | ۴۷ | ۰ |
آذربایجان غربی | ۸ | ۱۳ | ۳۶- |
اردبیل | ۳۸ | ۲۶ | ۴۶ |
ایلام | ۱۱ | ۱۸ | ۳۸- |
بوشهر | ۱۲ | ۲۱ | ۴۲- |
چهارمحال بختیاری | ۳۶ | ۲۶ | ۳۸ |
خراسان جنوبی | ۱۷ | ۷ | ۱۴۲ |
خراسان شمالی | ۱۸ | ۲۱ | ۱۴- |
خوزستان | ۱۱۰ | ۱۶۷ | ۳۴- |
زنجان | ۳۰ | ۲۱ | ۴۲ |
سمنان | ۳۲ | ۲۰ | ۶۰ |
قزوین | ۳۳ | ۲۵ | ۳۲ |
قم | ۳۵ | ۸ | ۳۳۷ |
کردستان | ۱۰ | ۳۶ | ۷۲- |
کرمان | ۸۰ | ۹۴ | ۱۴- |
کرمانشاه | ۱۴۰ | ۱۶۹ | ۱۷- |
کهگیلویه و بویراحمد | ۱۲ | ۱۲ | ۰ |
گلستان | ۳۴ | ۳۰ | ۲- |
گیلان | ۸۲ | ۸۴ | ۲- |
لرستان | ۱۴۰ | ۱۶۲ | ۱۳- |
مازندران | ۲۳ | ۱۱ | ۱۰۹ |
مرکزی | ۲۰ | ۱۱ | ۸۱ |
همدان | ۱۶۵ | ۱۷۰ | ۳- |
هرمزگان | ۴۲ | ۳۶ | ۱۶ |
یزد | ۴۵ | ۳۴ | ۳۲ |
ایوون دوگل، کلود پمپیدو، ان-امون ژیسکاردستن، دانیل میتران، برنادت شیراک، سسیلیا سارکوزی و کارلا برونی سارکوزی؛ این هفت زن، بانوان اول فرانسه در جمهوری پنجم، یعنی از سال ۱۹۵۸ تا کنون بودهاند.
زنانی که بواسطه ازدواجشان، به چهرههایی بین المللی تبدیل شدهاند. انتظار نمیرفت همسران رئیس جمهورها، چه زن و چه مرد، از سابقه و فعالیت سیاسی و اجتماعی برخوردار باشند. این موضوع بویژه در مورد زنان صدق میکرد که گویا تنها وظیفهشان خوب لباس پوشیدن و رعایت کامل و درست آداب معاشرت بود. آنها یک نماینده تشریفاتی از کشورشان بودند که همسرانشان را در سفرهای رسمی همراهی میکردند، بر سر میز شام رسمی در کنار رئیس جمهوری حضور داشتند و با لبخند همیشگی خود چهرهای شاداب و رویایی از ساکنان سرزمین خود به نمایش میگذاشتند ولی در مذاکرات سیاسی نقشی نداشتند.همه این هفت زن، زنانی مستقل و پیشرو در زمان خود به حساب میآیند، هرچند فعالیتهای سیاسی یا اجتماعی هرکدام از آنها شخصیتی متفاوت ساخته است. همگی طبق یک سنت قدیمی به کارهای عام المنفعه پرداختهاند و برخلاف دانیل میتران و برنادت شیراک که "لبخند دیپلماتیک" را به "حضور دیپلماتیک" تبدیل کردند، کلود پمپیدو و کارلا برونی غریبه ترین ها با دنیای سیاست بودند.
ایوون دوگل ۱۹۵۹-۱۹۶۹
ژنرال دوگل اولین رئیس جمهوری، جمهوری پنجم فرانسه است که از شخصیتهای تأثیرگذار تاریخ معاصر این کشور نیز به شمار میرود. همسر شارل دوگل، ایوون دوگل در سال ۱۹۰۰ و در یک خانواده نسبتاْ مرفه به دنیا آمد و مادرش ششمین زن در فرانسه بود که توانست گواهینامه رانندگی را دریافت کند.ایوون دوگل در طول جنگ جهانی دوم با فرزندانش به انگلستان رفت، ولی بعدها و در طول دولت موقت همسر و فرزندان ژنرال در سفرهایش او را همراهی میکردند تا بویژه در نظر بریتانیاییها نشانه و تأییدی بر آزادی فرانسه باشند. در تمام این سفرها و حضور در تلویزیون، ایوون تنها در نقش همسر و مادر خانواده ظاهر شده است.
ایوون زنی کاتولیک و معتقد بود و با همین پسزمینه در طول ریاست جمهوری همسرش سخنرانیها و رفت و آمد افراد را به الیزه کنترل میکرد، تا آنجا که از ورود مردان و زنانی که متارکه کرده بودند به دولت و حتی کاخ الیزه تا جای ممکن جلوگیری میشد. با این حال وقتی موضوع حق استفاده از قرصهای جلوگیری از بارداری در فرانسه مطرح شد، ایوون، ژنرال دوگل را برای تصویب قانونی که بعدها این اجازه را به زنان میدهد متقاعد کرد.
ایوون دوگل اولین بانوی اول فرانسه است که نظر رسانهها را به خود جلب کرد. در سفری که زوج ریاست جمهوری ایالات متحده امریکا، جان و جکی کندی در ۱۹۶۱ به فرانسه داشتند، رابطه دوستانهای بین جکی و ایوون شکل گرفت تا آنجا که پس از ترور جان کندی، ایوون، جکی کندی را برای استراحت و دوری از رسانهها به فرانسه دعوت کرد.
کلود پمپیدو ۱۹۶۹-۱۹۷۴
کلود پمپیدو که در ۲۳ سالگی با ژرژ پمپیدو ازدواج کرد در خانوادهای بورژوآ به دنیا آمد. کلود در رشته حقوق در دانشگاه پاریس تحصیل کرد. کلود پمپیدو، کلکسیونر آماتور آثار هنری معاصر، بر خلاف ایوون دوگل، به شیکپوشی و تزئینات مدرن کاخ الیزه اهمیت فراوانی میداد و همین هم بهانهای برای انتقاد رسانههای مخالف از او شده بود. او نیز چون ایوون دوگل علاقه چندانی به سیاست نداشت.در گیر و دار رویدادهای ماه مه سال ۱۹۶۸ به اتفاق همسرش که آن زمان نخست وزیر ژنرال دوگل بود، در ملاقاتی دیپلماتیک به ایران و افغانستان سفر کرد. او از بازگشت سریع به فرانسه برای حل "بحرانی که خیلی طول کشیده است" به تلخی یاد کردهاست. زوج پمپیدو تنها یک فرزندخوانده داشتند. کلود بنیادی را با هدف ارائه خدمات به سالمندان و کودکان معلول به نام خودش تآسیس کرد و بیش از ۳۰ سال هم مدیر آن بود.
اَن-امون ژیسکاردستن ۱۹۷۴- ۱۹۸۱
اَن-امون در خانوادهای اشرافی و نظامی بدنیا آمد و وقتی با همسر آیندهاش والری آشنا شد، تنها ۱۸ سال داشت و یک سال بعد در سال ۱۹۷۴ با او ازدواج کرد. ان-امون هیچ علاقهای به سیاست نداشت ولی همسرش با الگوبرداری از کمپینهای انتخاباتی و ریاست جمهوری ایالات متحده، ازعکس دونفرهشان برای تبلیغات انتخابات استفاده کرد و این اولین باری بود که همسر نامزدی انتخاباتی این چنین نقشی را ایفا کرد.این روند بر خلاف میل باطنی بانوی اول که زنی خجالتی و آرام بود، ادامه یافت. دفتری در طبقه همکف کاخ الیزه در اختیار او قرار گرفت تا به ضبط و ربط امور اجتماعی بپردازد. ان-امون معمولاْ در جشنها و مراسم به نمایندگی از طرف همسرش شرکت میکرد و اولین همسر رئیس جمهوری فرانسه است که در برنامه تلویزیونی تبریک سال نو ریاست جمهوری فرانسه دیده شدهاست.
اَن-امون و فرزندانش، والری ژیسکاردستن را در بیشتر سفرهای دیپلماتیک همراهی میکردند. او که به زبانهای اسپانیایی، پرتغالی و انگلیسی مسلط بود از اهمیت سیاسی سفرهای خارجی اطلاع داشت.
او در زمان ریاست جمهوری همسرش جلسات ناهار خصوصی با حضور اعضای زن کابینه چون سیمون وی، وزیر بهداشت آن دوره در کاخ الیزه برگزار میکرد و با آنها به بحث و گفتوگو در مورد مسائل روز میپرداخت. در همین دوره بود که زنان فرانسوی حق پایان دادن داوطلبانه به بارداری را بدست آوردند.
اَن-امون با اینکه در دور دوم نامزدی همسرش برای ریاست جمهوری فرانسه همچنان در کنارش بود، به رسانهها گفته بود ادامه زندگی به روش هفت سال اخیر و ایفای نقش بانوی اول فرانسه با تمام مراسم و تشریفاتش برایش سخت و غیرقابل تصور است.
خانم ژیسکاردستن بین سالهای ۱۹۸۳ تا ۱۹۹۵، در مقام مشاور شهرداری شانونات، شهری که پدربزرگش سالها پیش شهردارش بود به فعالیت سیاسی خود ادامه داد. او در سال ۱۹۷۷ بنیاد کودک را با هدف ارائه خدمات به کودکان بیسرپرست ویا بدسرپرست تاسیس کرد. هر سال در کاخ ورسای ضیافت تشریفاتی شامی به نفع این بنیاد برگزار می شود.
دانیل میتران ۱۹۸۱-۱۹۹۵
دانیل میتران در سال ۱۹۲۴ در خانوادهای لائیک و از پدر و مادری مبارز و عضو جنبش بینالمللی کارگران به دنیا آمد. دانیل خیلی زود و از سن ۱۷ سالگی و همچون سایر افراد خانواده وارد شبکه مقاومت شد. در همین فعالیتها بود که دانیل و فرانسوا میتران با هم آشنا شدند و در سال ۱۹۴۴، پس از آزادی فرانسه ازدواج کردند.دانیل میتران در تمام طول زندگی مشترکش با فرانسوا میتران و حتی پس از مرگ او، همواره علاوه بر همراهی همسرش، به ایفای نقشهای سیاسی مستقل از او هم پرداخت و اولین بانوی اول فرانسه است که خود سیاستمدار محسوب میشد. در طول کمپین انتخاباتی ریاست جمهوری فرانسوا میتران، دانیل با چهره و لباسهایی ساده در رسانهها حاضر میشد تا تفاوت روش زندگیاش با بانوی اول وقت فرانسه، ان-امون ژیسکاردستن را نشان دهد.
در دوره ریاست جمهوری فرانسوا میتران، دانیل ترجیح میداد او را "همسر رییس جمهوری" بخوانند و نه "بانوی اول". دانیل میتران در تمام طول زندگیاش مواضعی هومانیست و چپگرا داشت و آشکارا مواضع سیاسی خود را بیان میکرد و دولتهای راستی چون دولت ژاک شیراک را به باد انتقاد میگرفت. استقلالش به او اجازه اظهار نظرهایی میداد که گاهی حتی به ضرر فرانسوا میتران تمام میشد. موضع ضدامریکایی او بر سر مسأله کوبا تنشی بینالمللی میان فرانسه و امریکا ایجاد کرد.
دانیل در سال ۱۹۸۹ در مورد مسآله حجاب در مدارس و در نکوهش قانون ممنوعیت آن میگوید: "اگر امروز دویست سال بعد از انقلاب، نتوانیم لائیسیته را اجرایی کنیم و میزبان همه ادیان در فرانسه باشیم، باید بپذیریم که عقبگرد داشتهایم. اگر حجاب ابراز و بیان یک دین است، باید رسومش را هرطور که هست بپذیریم."
او همچنین در سال ۱۹۹۳ از سیاستهای سختگیرانه مهاجرپذیری وزارت کشور شارل پاسکوآ انتقاد کرد و در انتخابات سال ۲۰۰۵ برای قانون مشترک اتحادیه اروپا موضع مخالف خود را با بخش دیگری از خانواده رسماْ اعلام کرد و به این قانون مشترک رأی "آری" داد.
او در سال ۱۹۸۶ بنیاد غیر دولتی فرانسه-آزادیها را با اهداف بشردوستانه تأسیس کرد. این بنیاد از ابتدای تشکیلش از مردم تبت و آفریقای جنوبی، قربانی سیاستهای نژادپرستانه حکومتها دفاع کرده و همچنین تلاشهای زیادی جهت مبارزه با شیوع ایدز در آفریقا کرده است.
دانیل میتران از استقلال مردم صحرا، کردها و سرخپوستان امریکای لاتین و کنشگران استقلال طلب آنها حمایت کرد. او حق دسترسی به آب، در کنار آموزش و مردمسالاری مشارکتی و اقتصاد مسوول را از اولویتهای حقوق بشر دانسته است.
برنادت شیراک ۱۹۹۵-۲۰۰۷
برنادت شیراک هم همچون بانوی اول پیش از خود فعالیتهای سیاسی گستردهای داشت. او در سال ۱۹۳۳ در خانوادهای بسیار مذهبی و کاتولیک بدنیا آمد و در سال ۱۹۵۰ در دانشگاه علوم سیاسی پاریس با همسرش ژاک شیراک آشنا شد. زوج شیراک معمولاْ همه جا با هم بودند و برنادت همواره نقشی حمایتکننده و پیشبرانه برای ژاک داشت.
در اکثر سفرهای ژاک شیراک، همسرش همراه او بود و به عنوان زنی سیاستمدار نقش بانوی اول فرانسه را با تجربه و دید سیاسی ایفا میکرد. در طول این سالها، برنادت شیراک حمایت خود را از احزاب دست راست و افرادی چون نیکولا سارکوزی و ژان پیر رفرن آشکارا اعلام و از قدرت گرفتن افرادی که سیاستهای همسرش را اجرایی میکنند ابراز خوشنودی کرده است .
برنادت شیراک از زمانی که همسرش به سمت شهرداری پاریس دست یافت به امور خیریه و عام المنفعه پرداخت. از انجمنهای هنری و بین المللی تا انجمنهای حمایت از کودکان بیمار مورد توجه برنادت شیراک قرار گرفتند. یکی از مهمترین فعالیتهای او در زمینه تهیه ابزار و تجهیزات بیمارستانی به نفع کودکان بیمار بود. برنادت همچنین عضو کمیته افتخاری مرکز بین المللی کودکان مفقود الاثر و برده جنسی بود. او همچنین پس از مرگ کلود پمپیدو ریاست بنیاد "کلود پمپیدو" را به عهده داشت.
سسیلیا سارکوزی ۲۰۰۷
برای اولین بار در تاریخ فرانسه سسیلیا سارکوزی، بانوی اول فرانسه تنها چند ماه بعد از پیروزی همسرش در انتخابات ریاست جمهوری او را ترک کرد. با اینکه نیکولا سارکوزی در دولت شیراک و حزب راست UMP، اتحاد برای جنبش مردمی، به خوبی درخشیده بود، همسرش فعالیت سیاسی مهمی انجام نمیداد و عدم علاقهاش را به ایفای نقش بانوی اولی فرانسه بارها علناْ اعلام کرد. نیکولا و سسیلیا سارکوزی طبق یک طلاق توافقی در اکتبر ۲۰۰۷ از یکدیگر جدا شدند. این اولین متارکه در الیزه در رسانههای فرانسوی و خارجی بازتاب گستردهای داشت.
کارلا برونی سارکوزی ۲۰۰۸-۲۰۱۲
کارلا برونی به عنوانه غریبهترین بانوی اول فرانسه با سیاست شناخته شده است. او که متولد ۱۹۶۷ است پیش از آشنایی و ازدواج با نیکولا سارکوزی مانکن، ترانهسرا و نوازنده و خواننده بوده است.کارلا برونی سارکوزی به عنوان بانوی اول فرانسه به جز همراهی و نمایندگی همسرش در مراسم و سفرهای رسمی، برای آزادی دو زن فرانسوی محکوم به ۸ سال حبس به اتهام قاچاق مواد مخدر در جمهوری دومینیکن میانجیگری کرد.
نامه کارلا به سکینه محمدی آشتیانی محکوم به سنگسار موجب جنجالی بین روابط ایران و فرانسه شد، چراکه رسانههای داخل ایران بانوی اول فرانسه را "فاسد" خواندند.
کارلا برونی سارکوزی هم همچون سایر بانوان اول فرانسه به امور خیریه پرداخته و بنیاد کارلا برونی سارکوزی را با هدف تسهیل دسترسی به فرهنگ و دانش برای همه تأسیس کرد که برنامههایی برای سوادآموزی و تشویق جوانان به روی آوردن به هنر اجرا کرده است.
او همچنین در فعالیتهای حمایت از حقوق حیوانات فعالیت دارد و جدای حمایتهای مالی از انجمنهای عامالمنفعه کارزارهایی هم برای تولد نوزادان سالم از مادران مبتلا به ایدز برگزار کردهاست.
کارلا همچنین به عنوان اولین بانوی اول فرانسه که فرزندش را در طول دوران ریاست جمهوری همسرش به دنیا آورده است نیز شناخته می شود.
آیا ترور دولتی میتواند به عنوان یک استراتژی مطرح شود؟ آیا هیچگاه میشود آن را توجیه کرد؟ حکومتها به انجام ترور اعتراف نمیکنند، اما دانشمندان هستهای ایران میدانند که چنین سوءقصدهایی به وقوع میپیوندند. و تمیز دادن سوءقصد و ترور از سیاست و برنامه ایالاتمتحده مبنی بر "قتل هدفمند" آسان نیست.
هفتاد سال پیش گروهی از آدمکشهای آموزشدیده در بریتانیا برای حملهای آماده میشدند. هدف آنان راینهارد هایدریش، یکی از هولانگیزترین مردان رایش سوم و فرمانروای چکسلواکی، بود.
هم ستاد تازه تاسیس عملیات ویژه بریتانیا و هم جنبش تبعیدیان چکسلواکی میبایست خودی نشان میدادند.
جزییات برنامهریزی عملیاتی که آنتروپوید خوانده میشد، در اسناد و مدارک سابقا سری آرشیو ملی آمده است.
آنها فاش میکنند که داوطلبان چکسلواکیایی چگونه در بریتانیا آموزش دیدند و سپس با چتر نجات وارد خاکشان شدند.
یکی از یادداشتها در ژانویه ۱۹۴۲ مینویسد: "دو مامور علاقهمند، تمامی شیوههای تروری را که ما میدانیم فراگرفتهاند. آنان میخواهند این عملیات را فارغ از این که متعاقبش فرصتی برای فرار باشد یا نه به انجام برسانند."
در ماه مه همان سال این مردان در گوشه پیچی تند به کمین بنز روباز هایدریش نشستند.
تفنگ استن یکی از آنها گیر کرد ولی دیگری به پرتاب نوعی نارنجک اقدام کرد که ترکش آن به هایدریش اصابت کرد.
هایدریش شخصا تلاش کرد سوءقصدکنندگان را تعقیب کند اما جراحات وارده همان روز جانش را ستاند.
انتقامجویی نازیها وحشیانه بود. در روستای لیدیس که تصور میشد تروریستها ارتباطی با آن داشتند۱۷۳ مرد بالای ۱۶ سال را کشتند، همه زنان را به اردوگاهها فرستادند، همه کودکان را به اطراف تاراندند و هر ساختمانی را با خاک یکسان کردند.
این سوالی پیش میآورد – آیا ترور فایدهای دارد؟
رابرت گروارت، زندگینامهنویس هایدریش میگوید: "این قطعا به قربانیان بیشمار دهشتزایی نازیها در هفتههای بعدش نمیارزید." او اشاره میکند که جانشین هایدریش در پراگ هم حتی از خود او تندخوتر بود.
و همین شاید گویای این باشد که از آن پس ترور آنقدرها در جنگ به کار گرفته نشد.
عملیات فاکسلی نمونهای بارز بود. ستاد عملیات ویژه با گردآوری اطلاعات گسترده درباره نقشه محل اقامت هیتلر در برشتسگادن قصد داشت که به کمک تکتیراندازان او را به قتل برساند. اما اجرای این نقشه منتفی شد، هم به دلیل این که احتمال موفقیت اندکی برایش قایل بودند و هم از این رو که مقامات واهمه داشتند این کار به تلاشهای آنان در جنگ آسیب بزند. استدلال این بود که در واقع ممکن است جانشین هیتلر در مقابله با بریتانیا عاقلانهتر و موثرتر عمل کند.
دغدغههای ناشی از تبعات سوءقصد همیشه عنصر تعیینکنندهای بودهاند که استفاده از آن را محدود کردهاند.
اما جذابیتهای ترور به عنوان یک علاج فوری از میان نرفتند. آنتونی ایدن، نخستوزیر وقت بریتانیا در دوره بحران سوئز، از رییسجمهوری مصر، سرهنگ جمال عبدالناصر آزرده شد.
یکی از وزرا بعدها خاطرنشان کرد که ایدن واقعا گفته بود: "من میخواهم ناصر کشته شود." امآی سیکس شیوههای گوناگونی را بررسی کرده بود اما هیچگاه فرصت مناسبی دست نداد.
محبوبیت جیمز باند اثر یان فلمینگ در دهه ۵۰ موجب شده بود که بسیاری بپندارند سرویس اطلاعاتی بریتانیا واقعا مجوزی برای انجام قتل دارد. پیشتر در سال ۲۰۰۹ از سر جان اسکارلت، که بعدتر رئیس امآی سیکس شد، پرسیدم آیا چنین چیزی وجود داشته است یا نه.
او گفت: "ما مجوزی برای قتل و ترور نداریم".
پس پرسیدم آیا پیشتر امآی سیکس هیچگاه یک مورد این چنینی هم نداشته است. پیش از پاسخ مکثی کرد و گفت: "تا آن جا که من میدانم، خیر."
اسناد آرشیو ملی میگویند که در دوران جگ سرد بعضیها در لندن فکر آدمکشی را در سر میپروراندند. در ۱۹۶۰ بریتانیا نگران نزدیکی بیش از حد پاتریس لومومبا، رییسجمهوری کنگو، به اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی بود. یکی از مقامات دفتر امور خارجه بریتانیا به نام اچافتی اسمیت که بعدتر به ریاست امآی فایو هم رسید، دو طرح برای برخورد با او تهیه کرد.
اولی که خود اسمیت گفته بود آن را ترجیح میدهد: "از میدان به در کردن لومومبا از طریق کشتن او" بود.
او ادامه داد که "این در واقع باید مساله را حل کند. چرا که میتوانیم بگوییم لومومبا رهبر جنبشی نیست که جانشینان بالقوهای همتراز او داشته باشد."
سایر نظرات موجود در پرونده گویای احساسات متضاد مقامات بریتانیایی درباره این گزینه است.
در واشنگتن مقامات میکوشیدند که اتهام دست داشتن در سوءقصد لومومبا را از رییسجمهور آیزنهاور دور کنند، با وجود این که همه میدانستند این ترور چیزی بود که او میخواست.
در یکی از نشستهای شورای امنیت ملی در ۱۹۶۰ او گفته بود که خواهان "حذف" لومومبا است. آن قدری ابهام در این کلمه بود که به آمریکاییها امکان حاشا بدهد.
سازمان سیا یکی از مردانش را با خمیردندانی زهرآگین به کنگو اعزام کرد، اما افسر محلی قوطی آن را به رودخانه انداخت.
لومومبا سرانجام نه به دست آمریکا و بریتانیا بلکه توسط بلژیک کشته شد. اما با افشای این مورد و طرح توطئههایی دیگر در دهه ۱۹۷۰ – به خصوص علیه فیدل کاسترو در کوبا – غوغایی به پا شد. رییسجمهور آمریکا، جرالد فورد رسما سوءقصد را منع کرد.
در بریتانیا وسوسه به کارگیری ترور چون یک راه میانبر باقی ماند. دیوید اوون، وقتی که در اواخر دهه ۱۹۷۰ وزیر امور خارجه بریتانیا بود، از کارکنانش جویا شد که آیا کشتن عیدی امین دیکتاتور بی رحم اوگاندا ممکن است یا نه.
او میگوید ماموری که نقش رابط با امآی سیکس را ایفا میکرد تمام قد در برابرش ایستاد تا بگوید: "ما به چنین اعمالی دست نمیزنیم."
لرد اوون میگوید که پاسخ داده است: "خب باید انجام چنین اعمالی را هم مد نظر قرار دهیم. اوضاع بسیار وخیم است."
بحث او این بود که ماهیت بسیار شخصی حکمرانی وحشیانه امین در اوگاندا به این معنی بود که میشد با گرفتن جان یک نفر بسیاری را نجات داد.
لرد اوون میگوید: "این یک نظام نبود. یک شخص بود. بیمنطق، غیر قابل مهار. شما بودید چه میکردید؟ هرگز نمیگویم کشتنش کاری اخلاقی بود، اما یک شر کمتر؟ چرا".
از دهه ۱۹۷۰ به بعد بریتانیا غرق در مناقشات مربوط به ایرلند شمالی بود. ابهاماتی بود که آیا مقامات بریتانیایی برای حذف اعضای ارتش جمهوریخواه ایرلند با شبهنظامیان بر سر یک سیاست "شلیک به قصد کشت" ساخت و پاخت کردهاند؟
تروریسم با محو کردن مرز میان جنگ و صلح، نظامی و غیرنظامی، و تضادهای میان خود ملتها مساله را پیچیدهتر کرده است.
اسرائیل، که خود را در وضعیت جنگی دائمی میبیند، دشمنانش را در سراسر خاورمیانه هدف قرار داده است. موساد، سرویس اطلاعاتی اسرائیل، متهم به قتل یک رهبر فلسطینی در دوبی و دانشمندان هستهای در ایران است.
پس از ۱۱ سپتامبر ایالاتمتحده به طور فزاینده از "قتلهای هدفمندی" سخن میگوید تا اعمالی را توجیه کند که پیشتر سوءقصد و ترور خوانده میشدند.
البته قانون منع سوءقصد جرالد فورد هنوز به قوت خود باقی است، و همین توضیح میدهد چرا نماینده رسمی ایالاتمتحده، ژنرال اریک هولدر بسیار مایل بود که تلقی سوءقصد از قتلهایی که ماه گذشته توسط هواپیماهای بیسرنشین در پاکستان و یمن – کشورهایی که در حال جنگ با آمریکا نیستند - به انجام رسید را رد کند.
او مصر بود که: "آنها سوءقصد نیستند و استفاده از اصطلاحی با بار این چنینی نابهجا است."
واشنگتن حتی مدعی است که قصد نداشته اسامهبنلادن را در ابیتآباد بکشد.
توجیه قانونی "قتلهای هدفمند" از طریق توسعه مفهوم دفاع از خود ممکن شده است. حالا این اصطلاح به معنی حفاظت از خود در برابر حمله قریبالوقوع است و بحثانگیزتر از این، به معنی هدف قرار دادن هر گروهی است که طرح حملهای دارد، حتی اگر ندانید که این حمله ممکن است کی اتفاق بیفتد.
تصور این که دو ارتش در خط مقدم رویارو شوند تقریبا منسوخ شده است.
یک نگرانی که بسیار ابراز میشود این است که با بسط توجیه حقوقی سوءقصد – یا قتل هدفمند – شاهد گسترش بیشتر آن خواهیم بود.
اگر آمریکا میتواند به نحوی مشروع شهروندانی را در یمن بکشد، چرا روسیه نتواند همین کار را در لندن انجام دهد؟ شماری در شگفتند که همین حالا هم، با قتل الکساندر لیتویننکو در لندن، این امر به وقوع پیوسته است.
کریستوف هینز، گزارشگر ویژه سازمان ملل در اعدامهای فراقانونی، خودسرانه و شتابزده، از چیزی بدتر از این میترسد.
او میگوید: "شبحی که در چنین موقعیتی به پرواز درمیآید هراس از یک جنگ عالمگیر است، دشمنی همه با همه. و هیچ حد و مرزی هم بر این که این ستیزهها کجا رخ بدهند و کدام افراد به خصوص را هدف بگیرند متصور نیست."
هفتاد سال پیش گروهی از آدمکشهای آموزشدیده در بریتانیا برای حملهای آماده میشدند. هدف آنان راینهارد هایدریش، یکی از هولانگیزترین مردان رایش سوم و فرمانروای چکسلواکی، بود.
هم ستاد تازه تاسیس عملیات ویژه بریتانیا و هم جنبش تبعیدیان چکسلواکی میبایست خودی نشان میدادند.
جزییات برنامهریزی عملیاتی که آنتروپوید خوانده میشد، در اسناد و مدارک سابقا سری آرشیو ملی آمده است.
آنها فاش میکنند که داوطلبان چکسلواکیایی چگونه در بریتانیا آموزش دیدند و سپس با چتر نجات وارد خاکشان شدند.
یکی از یادداشتها در ژانویه ۱۹۴۲ مینویسد: "دو مامور علاقهمند، تمامی شیوههای تروری را که ما میدانیم فراگرفتهاند. آنان میخواهند این عملیات را فارغ از این که متعاقبش فرصتی برای فرار باشد یا نه به انجام برسانند."
در ماه مه همان سال این مردان در گوشه پیچی تند به کمین بنز روباز هایدریش نشستند.
تفنگ استن یکی از آنها گیر کرد ولی دیگری به پرتاب نوعی نارنجک اقدام کرد که ترکش آن به هایدریش اصابت کرد.
هایدریش شخصا تلاش کرد سوءقصدکنندگان را تعقیب کند اما جراحات وارده همان روز جانش را ستاند.
دسیسه مرگ
راینهارد هایدریش نازی عالیرتبه که در ۱۹۴۲ توسط تروریستهای چک آموزشدیده در بریتانیا به قتل رسید
آدولف هیتلر ستاد عملیات ویژه استفاده از تکتیرانداز برای قتل هیتلر را مد نظر داشت
جورج گریواس توطئه بریتانیا برای هدف قرار دادن رهبر قبرس در دهه ۱۹۵۰
سرهنگ ناصر آنتونی ایدن نخستوزیر بریتانیا در خلال بحران خواست ناصر "کشته" شود. امآی سیکس شیوههای گوناگونی را بررسی کرد
پاتریس لومومبا نخستوزیر کنگو که در ۱۹۶۱ توسط جوخه آتش و با یاری دولت بلژیک به قتل رسید – دوایت آیزنهاور رییسجمهور ایالاتمتحده پیشتر گفته بود میخواهد لومومبا "حذف" شود
فیدل کاسترو توطئه سازمان سیا برای قتل کاسترو در اسناد مربوط به دهه ۱۹۷۰ فاش شد
عیدی امین دیوید اوون وزیر خارجه اسبق بریتانیا در دهه ۱۹۷۰ درخواست قتل دیکتاتور اوگاندا را داشت
محمود المبحوح فرمانده حماس که در صدر فهرست ترور اسرائیل قرار داشت، در سال ۲۰۱۰ در هتلی در دوبی کشته شد
آدولف هیتلر ستاد عملیات ویژه استفاده از تکتیرانداز برای قتل هیتلر را مد نظر داشت
جورج گریواس توطئه بریتانیا برای هدف قرار دادن رهبر قبرس در دهه ۱۹۵۰
سرهنگ ناصر آنتونی ایدن نخستوزیر بریتانیا در خلال بحران خواست ناصر "کشته" شود. امآی سیکس شیوههای گوناگونی را بررسی کرد
پاتریس لومومبا نخستوزیر کنگو که در ۱۹۶۱ توسط جوخه آتش و با یاری دولت بلژیک به قتل رسید – دوایت آیزنهاور رییسجمهور ایالاتمتحده پیشتر گفته بود میخواهد لومومبا "حذف" شود
فیدل کاسترو توطئه سازمان سیا برای قتل کاسترو در اسناد مربوط به دهه ۱۹۷۰ فاش شد
عیدی امین دیوید اوون وزیر خارجه اسبق بریتانیا در دهه ۱۹۷۰ درخواست قتل دیکتاتور اوگاندا را داشت
محمود المبحوح فرمانده حماس که در صدر فهرست ترور اسرائیل قرار داشت، در سال ۲۰۱۰ در هتلی در دوبی کشته شد
این سوالی پیش میآورد – آیا ترور فایدهای دارد؟
رابرت گروارت، زندگینامهنویس هایدریش میگوید: "این قطعا به قربانیان بیشمار دهشتزایی نازیها در هفتههای بعدش نمیارزید." او اشاره میکند که جانشین هایدریش در پراگ هم حتی از خود او تندخوتر بود.
و همین شاید گویای این باشد که از آن پس ترور آنقدرها در جنگ به کار گرفته نشد.
عملیات فاکسلی نمونهای بارز بود. ستاد عملیات ویژه با گردآوری اطلاعات گسترده درباره نقشه محل اقامت هیتلر در برشتسگادن قصد داشت که به کمک تکتیراندازان او را به قتل برساند. اما اجرای این نقشه منتفی شد، هم به دلیل این که احتمال موفقیت اندکی برایش قایل بودند و هم از این رو که مقامات واهمه داشتند این کار به تلاشهای آنان در جنگ آسیب بزند. استدلال این بود که در واقع ممکن است جانشین هیتلر در مقابله با بریتانیا عاقلانهتر و موثرتر عمل کند.
دغدغههای ناشی از تبعات سوءقصد همیشه عنصر تعیینکنندهای بودهاند که استفاده از آن را محدود کردهاند.
اما جذابیتهای ترور به عنوان یک علاج فوری از میان نرفتند. آنتونی ایدن، نخستوزیر وقت بریتانیا در دوره بحران سوئز، از رییسجمهوری مصر، سرهنگ جمال عبدالناصر آزرده شد.
محبوبیت جیمز باند اثر یان فلمینگ در دهه ۵۰ موجب شده بود که بسیاری بپندارند سرویس اطلاعاتی بریتانیا واقعا مجوزی برای انجام قتل دارد. پیشتر در سال ۲۰۰۹ از سر جان اسکارلت، که بعدتر رئیس امآی سیکس شد، پرسیدم آیا چنین چیزی وجود داشته است یا نه.
او گفت: "ما مجوزی برای قتل و ترور نداریم".
پس پرسیدم آیا پیشتر امآی سیکس هیچگاه یک مورد این چنینی هم نداشته است. پیش از پاسخ مکثی کرد و گفت: "تا آن جا که من میدانم، خیر."
اسناد آرشیو ملی میگویند که در دوران جگ سرد بعضیها در لندن فکر آدمکشی را در سر میپروراندند. در ۱۹۶۰ بریتانیا نگران نزدیکی بیش از حد پاتریس لومومبا، رییسجمهوری کنگو، به اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی بود. یکی از مقامات دفتر امور خارجه بریتانیا به نام اچافتی اسمیت که بعدتر به ریاست امآی فایو هم رسید، دو طرح برای برخورد با او تهیه کرد.
اولی که خود اسمیت گفته بود آن را ترجیح میدهد: "از میدان به در کردن لومومبا از طریق کشتن او" بود.
او ادامه داد که "این در واقع باید مساله را حل کند. چرا که میتوانیم بگوییم لومومبا رهبر جنبشی نیست که جانشینان بالقوهای همتراز او داشته باشد."
سایر نظرات موجود در پرونده گویای احساسات متضاد مقامات بریتانیایی درباره این گزینه است.
در واشنگتن مقامات میکوشیدند که اتهام دست داشتن در سوءقصد لومومبا را از رییسجمهور آیزنهاور دور کنند، با وجود این که همه میدانستند این ترور چیزی بود که او میخواست.
در یکی از نشستهای شورای امنیت ملی در ۱۹۶۰ او گفته بود که خواهان "حذف" لومومبا است. آن قدری ابهام در این کلمه بود که به آمریکاییها امکان حاشا بدهد.
سازمان سیا یکی از مردانش را با خمیردندانی زهرآگین به کنگو اعزام کرد، اما افسر محلی قوطی آن را به رودخانه انداخت.
لومومبا سرانجام نه به دست آمریکا و بریتانیا بلکه توسط بلژیک کشته شد. اما با افشای این مورد و طرح توطئههایی دیگر در دهه ۱۹۷۰ – به خصوص علیه فیدل کاسترو در کوبا – غوغایی به پا شد. رییسجمهور آمریکا، جرالد فورد رسما سوءقصد را منع کرد.
در بریتانیا وسوسه به کارگیری ترور چون یک راه میانبر باقی ماند. دیوید اوون، وقتی که در اواخر دهه ۱۹۷۰ وزیر امور خارجه بریتانیا بود، از کارکنانش جویا شد که آیا کشتن عیدی امین دیکتاتور بی رحم اوگاندا ممکن است یا نه.
او میگوید ماموری که نقش رابط با امآی سیکس را ایفا میکرد تمام قد در برابرش ایستاد تا بگوید: "ما به چنین اعمالی دست نمیزنیم."
لرد اوون میگوید که پاسخ داده است: "خب باید انجام چنین اعمالی را هم مد نظر قرار دهیم. اوضاع بسیار وخیم است."
بحث او این بود که ماهیت بسیار شخصی حکمرانی وحشیانه امین در اوگاندا به این معنی بود که میشد با گرفتن جان یک نفر بسیاری را نجات داد.
لرد اوون میگوید: "این یک نظام نبود. یک شخص بود. بیمنطق، غیر قابل مهار. شما بودید چه میکردید؟ هرگز نمیگویم کشتنش کاری اخلاقی بود، اما یک شر کمتر؟ چرا".
از دهه ۱۹۷۰ به بعد بریتانیا غرق در مناقشات مربوط به ایرلند شمالی بود. ابهاماتی بود که آیا مقامات بریتانیایی برای حذف اعضای ارتش جمهوریخواه ایرلند با شبهنظامیان بر سر یک سیاست "شلیک به قصد کشت" ساخت و پاخت کردهاند؟
تروریسم با محو کردن مرز میان جنگ و صلح، نظامی و غیرنظامی، و تضادهای میان خود ملتها مساله را پیچیدهتر کرده است.
اسرائیل، که خود را در وضعیت جنگی دائمی میبیند، دشمنانش را در سراسر خاورمیانه هدف قرار داده است. موساد، سرویس اطلاعاتی اسرائیل، متهم به قتل یک رهبر فلسطینی در دوبی و دانشمندان هستهای در ایران است.
پس از ۱۱ سپتامبر ایالاتمتحده به طور فزاینده از "قتلهای هدفمندی" سخن میگوید تا اعمالی را توجیه کند که پیشتر سوءقصد و ترور خوانده میشدند.
البته قانون منع سوءقصد جرالد فورد هنوز به قوت خود باقی است، و همین توضیح میدهد چرا نماینده رسمی ایالاتمتحده، ژنرال اریک هولدر بسیار مایل بود که تلقی سوءقصد از قتلهایی که ماه گذشته توسط هواپیماهای بیسرنشین در پاکستان و یمن – کشورهایی که در حال جنگ با آمریکا نیستند - به انجام رسید را رد کند.
او مصر بود که: "آنها سوءقصد نیستند و استفاده از اصطلاحی با بار این چنینی نابهجا است."
واشنگتن حتی مدعی است که قصد نداشته اسامهبنلادن را در ابیتآباد بکشد.
توجیه قانونی "قتلهای هدفمند" از طریق توسعه مفهوم دفاع از خود ممکن شده است. حالا این اصطلاح به معنی حفاظت از خود در برابر حمله قریبالوقوع است و بحثانگیزتر از این، به معنی هدف قرار دادن هر گروهی است که طرح حملهای دارد، حتی اگر ندانید که این حمله ممکن است کی اتفاق بیفتد.
تصور این که دو ارتش در خط مقدم رویارو شوند تقریبا منسوخ شده است.
یک نگرانی که بسیار ابراز میشود این است که با بسط توجیه حقوقی سوءقصد – یا قتل هدفمند – شاهد گسترش بیشتر آن خواهیم بود.
اگر آمریکا میتواند به نحوی مشروع شهروندانی را در یمن بکشد، چرا روسیه نتواند همین کار را در لندن انجام دهد؟ شماری در شگفتند که همین حالا هم، با قتل الکساندر لیتویننکو در لندن، این امر به وقوع پیوسته است.
کریستوف هینز، گزارشگر ویژه سازمان ملل در اعدامهای فراقانونی، خودسرانه و شتابزده، از چیزی بدتر از این میترسد.
او میگوید: "شبحی که در چنین موقعیتی به پرواز درمیآید هراس از یک جنگ عالمگیر است، دشمنی همه با همه. و هیچ حد و مرزی هم بر این که این ستیزهها کجا رخ بدهند و کدام افراد به خصوص را هدف بگیرند متصور نیست."